Prix Goncourt-winnaar Jean-Baptiste Andrea: ‘Mijn moeder belde vroeger elke week om te vragen wanneer ik een echte job ga zoeken’

Jean-Baptiste Andrea schreef met Waak Over Haar een schaamteloos klassieke roman over onmogelijke liefde. Hij won er vorig jaar de Prix Goncourt mee.

Zijn laatste uren zijn geslagen. In een Italiaans klooster ligt Michelangelo Vitaliani op sterven. De beeldhouwer leefde veertig jaar tussen de monniken en zelfs de abt weet niet precies waarom de – ongewijde – kunstenaar het isolement verkoos. Zijn meest onderbouwde gok: Michelangelo wilde over haar waken, de piëta Orsini, zijn absolute meesterproef. Er is iets vreemds aan de hand met dat beeld, zo vreemd dat het Vaticaan besliste om het diep in de keldergewelven van het klooster te verbergen – wie het beeld wil bewonderen heeft de toestemming van de paus nodig.

Op zijn sterfbed denkt Michelangelo na over zijn leven. Hij werd geboren als armoedig opdondertje en groeide uit tot een beroemde beeldhouwer die opdrachten versierde bij de rijkste Italiaanse families. En natuurlijk was er een vrouw, Viola, de enige dochter uit het roemruchte geslacht Orsini en voorbestemd voor een gearrangeerd huwelijk.

Wie nu spontaan aan Romeo en Julia denkt, heeft het bij het rechte eind. De Franse auteur en prijsbeest Jean-Baptiste Andrea schreef met Waak over haar een schaamteloos klassieke roman over een onmogelijke liefde en de vraag of kunst hartenpijn kan helen. In 2023 won hij de prestigieuze Prix Goncourt, zij het na een lange beraadslaging en meerdere stemrondes, want Andrea verkiest vertelplezier boven literaire moeilijkdoenerij. Dat loont: in Frankrijk alleen al verkocht hij 750.000 exemplaren. En al die lezers hebben gelijk, want Waak over mij is lekker verslavend leesvoer. We spraken de fijnzinnige auteur in de wandelgangen van Crossing Border, het jaarlijkse literatuurfestival dat doorgaat in Antwerpen en Den Haag.

Proficiat met je Prix Goncourt. Niet slecht voor een laatbloeier die pas op zijn 46e debuteerde.

Jean-Baptiste Andrea: Ik ben begonnen als scenarist van horrorfilms en thrillers en dat beviel me prima, tot ik in een crisis belandde. Netflix had een scenario van mij geweigerd omdat het ‘te origineel’ was – de doorsnee kijker zou het niet snappen. Dat was een breekpunt. Ik was de beperkingen van film al een tijdje beu. Bij elke scène moet je nadenken over de financiële kost en dat beknot je verbeelding. Na die afwijzing heb ik mijn debuut Mijn koningin gepubliceerd. Dat was een ware bevrijding.

Waak over mij is een oerklassiek verhaal over een onmogelijke liefde. Wilde je Shakespeare achternagaan?

Andrea: Gelukkige liefdes leveren nu eenmaal minder drama op. En er is niets mis met de term ‘klassiek’. Alexandre Dumas schreef vlot leesbare avonturenromans en zijn oeuvre behoort ook tot de Franse canon. Ik vind literaire experimenten zeker boeiend en uitdagend, maar als je na een lange werkdag thuiskomt, heb je recht op ontspanning. Vergeet niet dat Shakespeare een volksschrijver was die alle lagen van de bevolking bediende.

Tot nu toe publiceerde je in een strak tempo. Belemmert het mediacircus rond de Prix Goncourt je schrijverschap?

Andrea: Integendeel. Ik hoef niet op tour te gaan. Ik ben hier in Den Haag om mijn lezers te ontmoeten én om straks enkele musea te bezoeken. De Hollandse meesters interesseren me. Ik zal hier zeker inspiratie uit putten. Maar het grootste voordeel aan deze prijs is dat mijn moeder gerustgesteld is. Vroeger belde ze elke week om te vragen wanneer ik een echte job ga zoeken. Toch al één moederlijke zorg minder, dus. (lacht)