De schrijfster van de Harry Potter-reeks mocht op het PEN Literary Gala in New York een Award in ontvangst nemen voor haar jarenlange inzet voor het recht op vrije meningsuiting. Ze deed er enkele opmerkelijke uitspraken.
J.K. Rowling vindt bijna alles wat de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump zegt, verwerpelijk, maar hij krijgt toch haar volledige steun om voet op Britse bodem te zetten en er ‘beledigend en onverdraagzaam’ te zijn. Dat zei Rowling in haar speech op het gala van PEN, de oudste mensenrechtenorganisatie die zich inzet om de vrijheid van meningsuiting van schrijvers over de hele wereld te beschermen.
Britse petitie
Haar uitspraak kwam er naar aanleiding van de petitie die een half miljoen Britten ondertekenden opdat Trump niet zou worden toegelaten op Britse bodem. Na enige stilte in de zaal voegde ze eraan toe dat ‘zijn vrijheid om te spreken mijn vrijheid beschermt om te zeggen dat ik hem beledigend en onverdraagzaam vind’. Als haar beledigde gevoelens tegenover Trump een reisverbod zouden rechtvaardigen, redeneerde Rowling, dan heeft ze geen morele grond meer om te beweren dat campagnevoerders niet mogen onderdrukt worden door mensen die zich beledigd voelen door feminisme of transgenderrechten.
‘Ik voelde me gevleid door op de lijst van meest verboden boeken te staan, omdat veel van mijn favoriete auteurs daar ook op staan’
Dezelfde vrijheid wil ze beschermen voor de critici die beweren dat ze met haar Harry Potter-boeken kinderen zou willen omvormen tot het satanisme. Persoonlijk voelde ze zich nooit aangevallen, ook niet toen ze met haar Harry Potter-reeks op de lijst van de meest verboden boeken terechtkwam. ‘Ik voelde me eerder gevleid, omdat veel van mijn favoriete auteurs daar ook op staan’, grapte ze.
Tal Al-Mallouhi
Rowling sloot haar speech af door te verwijzen naar Tal Al-Mallouhi, een Syrische schrijfster die sinds 2009 in gevangenschap zit omwille van haar politieke mening. De jonge vrouw, achttien jaar bij de start van haar gevangenschap, riep namelijk op om het westen en het oosten te verenigen. ‘Het Oosten is niet het oosten en het Westen is niet het westen, maar ze ontmoeten elkaar ergens in het midden’.
De waarden als pluraliteit en tolerantie, die de Syrische vrouw onderschreef, zijn volgens Rowling noodzakelijk voorwaarden voor een vrije maatschappij, waarvan literatuur deel uitmaakt. (OV)
