Het debuut van Bret Easton Ellis gaat over de 18-jarige Clay, een student met welgestelde ouders die tijdens de wintervakantie van college teruggaat naar zijn thuisstad Los Angeles. Daar zoekt hij zijn vrienden op die zich inmiddels verder ondergedompeld hebben in feestjes, drugs en prostitutie. Door de minimalistische manier van schrijven, mooie observaties en het ongewone verhaal vol bizarre situaties heeft dit boek veel indruk op ons gemaakt. Dit is hét boek dat wij op de middelbare school hadden willen lezen.
Filosofie wordt pas leuk als je je er ook iets bij kunt voorstellen. En daar zorgt Gaarder in ‘De wereld van Sofie’ op briljante wijze voor. De lange, soms zware en saaie geschiedenis van de westerse filosofie wordt in chronologische vorm bevattelijk en helder, maar zeker niet op kinderlijke wijze, uitgelegd in de vorm van een detective die tegelijk een soort van naslagwerk is. Verwacht geen diepgaande filosofisch hersenkronkels, maar wel leuke gedachtenexperimenten over waar de betreffende filosofen voor staan. Het zal vast en zeker van pas komen in de eventuele latere lessen filosofie aan de universiteit.
Uit recent onderzoek blijkt dat negen op de tien Belgen zich geen zorgen maken over seksueel overdraagbare aandoeningen en denken geen risico te lopen om met een soa besmet te geraken. Nochtans komt het steeds vaker voor: maar liefst één op de twintig jongeren tussen 18 en 24 jaar oud in ons land zou besmet zijn. Deze absurde graphic (neem dat maar zeer letterlijk) novel over een groep tieners die zwaar misvormd zijn door de soa’s die ze hebben opgelopen zorgt hopelijk voor een stormloop naar het gangpad met de condooms.
In Flat Earth News uit 2008 schetst The Guardian-journalist Nick Davies de ondergang van de journalistiek. Journalisten zouden nauwelijks nog op zoek gaan naar nieuws en het grootste deel van hun dagen vullen met braaf persberichten herkauwen. Toegegeven: Davies racet zo snel langs alle voorbeelden uit zijn carrière dat hij af en toe uit de bocht gaat en de journalistiek is er heus niet zo erg aan toe. Het boek leerde ons wel om niet zomaar alles te geloven wat welk medium dan ook zegt. En laat kritisch vermogen net datgene zijn wat jongeren (onder andere) nodig hebben om door de internetbomen het informatiebos te zien.
Dit was het boek dat ons deed inzien dat liefde gewoon liefde was, ongeacht wie de geliefden zijn. Hetero, homo, het is altijd ingewikkeld, pijnlijk én geweldig.
Een klassieker die je eigenlijk al op je twaalfde gelezen zou moeten hebben. Het is niet alleen het verhaal van de Tweede Wereldoorlog en de joodse onderduikers, maar vooral van een meisje dat haar pubertijd beleeft net als alle andere meisjes van 12 jaar. Kortom, een verhaal waarmee elke puber zich kan identificeren, en dat van de Holocaust meer maakt dan alleen maar een verzameling feiten en cijfers.
Nooit ben je zo beïnvloedbaar voor een negatief zelfbeeld als wanneer je een tiener bent. Sabine Peeters worstelde zelf jarenlang met een eetstoornis en schreef een open en eerlijk boek over waar dit vandaan komt, waarom we ons zo slecht voelen, vol ontzettend handige tips over hoe je hier zelf, maar ook als vriendin, als ouder, als broer of als leerkracht mee omgaat.
Als je wil begrijpen hoe het is kunnen gebeuren dat de wereldwijde economie het in 2008 zo zwaar te verduren kreeg, kan je allerlei diepgravende economische werken lezen, maar je kan ook kiezen voor Supercrash. In deze erg bevattelijke graphic novel (zeg niet zomaar strip) geeft Darryl Cunningham je niet alleen een raak inzicht in de filosofie van Ayn Rand over het vrije marktdenken, maar zie je ook hoe mensen uit die beweging de economische touwtjes in handen hebben genomen.
Dit boek zou verplichte kost moeten zijn voor studenten om twee redenen: ten eerste leert het je te begrijpen wat er juist gebeurd is en hoe dat zover is kunnen komen. Ten tweede wordt het ook erg duidelijk dat de filosofie van Raynd nog steeds leeft en een nieuwe tijdbom wellicht tikkende is. En dat lijkt niet onnuttig om weten voor de aankomende generatie (economische) leiders.
Iedereen kent hopelijk Nobelprijswinnares Malala Yousafzai, de Palestijnse activiste die werd beschoten toen ze durfde te opperen dat meisjes onderwijs verdienen. Haar autobiografie, opgetekend toen ze 16 was, is een must voor alle tieners die het gevoel hebben dat ze de wereld willen veranderen maar daar niet de kracht of moed voor vinden.
‘Zucht, poëzie, moet dat nu echt?’ Goh, ja, waarom niet? En bovendien was Charles Ducal, pseudoniem van de Vlaamse schrijver en dichter Frans Dumortier, onze eerste Belgische Dichter des Vaderlands van januari 2014 tot januari 2016. Een van zijn doelstellingen was om poëzie uit de niche te halen door te schrijven over dagelijkse realiteiten, zoals school, werk, armoede, oorlog en terreur, verzet, vluchtelingen, ziekte, vakantie, geboorte en pensioen. Kortom: de dingen des levens, waar tieners zich zeker in zullen kunnen vinden. Poëzie laat enerzijds de hersenen kraken van de jongelui en is anderzijds een welgekomen verstilling te midden van de hectiek van de middelbare schooltijd.
In een wereld waarin iedereen om aandacht brult en sociaal zijn wordt geprezen, kan het intimiderend zijn om introvert te zijn. Zeker als je jong bent. Nochtans is één derde tot de helft van alle mensen introvert. Het zijn mensen die vaak ‘stil’ of ‘onzeker’ worden genoemd, omdat ze liever luisteren dan praten, omdat ze niet graag in het middelpunt van de belangstelling staan, of niet aan zelfpromotie doen. In Quiet neemt de Amerikaanse Susan Cain het voor hen (ons) op. De les: er is geen enkel verband tussen luid zijn en de beste ideeën hebben.
Niet alleen helpt dit verhaal het generationele conflict tussen tieners en ouders (allicht afstammelingen van Generation X) op te lossen, heel wat van de thema’s zijn universeel en inherent aan het tiener-zijn. Bovendien leert Douglas Couplands creatieve taalgebruik jongeren hoe gevarieerd schrijven kan zijn, en hoe kunst en anarchie ook in de literatuur hand in hand kunnen gaan.
In tijden van voedselhypes, een obesitasepidemie en berichten over werknemers die geen tijd hebben om te koken is een duidelijke voedingsleidraad nodig. Als verplicht leesvoer op school pleiten wij dan ook voor de culinaire bijbel waar al verschillende generaties koks op leunen: Ons kookboek, ofwel de herwerkte versie, Koken voor elke dag. Is dit de enige goede manier van koken? Uiteraard niet. Maar de recepten gaan nog steeds uit van gezond boerenverstand: eet seizoensproducten, begin bij wat geproduceerd wordt in de directe omgeving en maak zoveel mogelijk zelf. Dat, gecombineerd met de nieuwste richtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad en verschillende vegetarische alternatieven, maakt van Koken voor elke dag een actueel boek om je voedingspatroon op te baseren. Nogmaals, dit is niet de énige goede manier van koken. Maar het is wel al het goeds dat ons culinair erfgoed ons te bieden heeft.
Dit boek wordt doorgaans wel opgenomen op de leeslijsten van middelbare scholen, maar voor het geval men hem ooit wil schrappen: deze roman leert jongeren op unieke wijze de problematiek van white privilege begrijpen door de rollen om te keren. Een wrang liefdesverhaal, een moderne Romeo & Julia: je ogen blijven niet droog.
Wat de Irvine Welshen en de Kristien Hemmerechtsen van deze wereld ook beweren: er zit literatuur in muziek. Of toch zeker in de muziek van kersvers nobelprijswinnaar Bob Dylan, die óók op papier de lettertjes doet dansen. Lees er zijn, zopas geüpdatete, Grote Songboek maar op na. Speciaal daarvoor herwerkte hij tientallen van zijn liedjesteksten. Dichterlijke vrijheid, heet dat dan. Zoals Bawbs platen verplichte kost zijn voor uw Spotify-playlist, zijn ’s mans verzamelde teksten dat voor uw literatuurlijst. Goede opvoeding, heet dat dan.
Voor iedereen die zich ooit door een depressie moest klauwen, voor iedereen die zich al eens het buitenbeentje voelde, voor iedereen die niet snapt waarom je jeugd “de tijd van je leven” zou moeten zijn en voor iedereen die het gevoel heeft dat hij of zij het leven onder een glazen stolp doorbrengt. Voor alle tieners dus.
Naast het ontdekken van de kiem van de fantastische hit van Lou Reed, is A Walk on the Wild Side verplichte kost omdat je als tiener meer dan ooit het belang moet beseffen van verloren lopen. Verloren lopen in het leven, jezelf, anderen. Het leven kan te comfortabel zijn voor jongeren, en Nelson Algren biedt een veilige uitlaatklep via dit boek. Ook leer je in het boek de drie regels die via de auteur je leven moeten leiden: “Never play cards with a man called Doc. Never eat at a place called Mom’s. Never sleep with a woman whose troubles are worse than your own.”
In dit werk probeert de populaire filosoof Alain de Botton de lezer te troosten met behulp van filosofie. Tijdens onze tienerjaren konden wij wel wat troost gebruiken en een inleiding tot de geschiedenis van de filosofie is nooit verloren. Het zijn vooral de dagelijkse beslommeringen en problemen waar de Botton een filosofische pleister voor zoekt en vindt: Socrates bestrijdt impopulariteit, Epicurus is de remedie tegen geldgebrek, Schopenhauer is het oplapmiddeltje voor een gebroken hart en Seneca staat ons bij tijdens frustraties. Dit originele werk is een mooi bewijs dat filosofie niet zomaar theoretisch geneuzel is, maar ook in de praktijk nuttig kan zijn. Misschien wakkert dit boek de interesse voor filosofie wel aan bij de scholieren en staan ze na het lezen ervan meer open voor filosofen en hun theorieën.
De wereld heeft de afgelopen jaren kennis gemaakt met de term body shaming: uitgespuwd worden vanwege je uiterlijk. Anke Wauters kwam er op zeer brute wijze mee in contact, en schreef een ontzettend herkenbaar en pijnlijk boek dat jammer genoeg voor heel wat tieners bekend in de oren zal klinken. Geen zelfhulpboek, wel een ‘ik-ben-niet-alleen-boek’, versierd met prachtige Nederlandse volzinnen.
Iedere tiener komt onrechtstreeks wel in contact met de vluchtelingencrisis, maar wie zijn deze mensen, waar komen ze vandaan en hoe was hun tocht naar ons land? Dit boek geeft antwoorden, maar doet ook nieuwe vragen ontkiemen en schudt je willens nillens uit de onverschilligheid. Een must anno 2016.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier