‘Zonder overdrijven: Amerika is in nazi-Duitsland aan het veranderen’
Als u Jimmy Fallon, John Oliver en Trevor Noah lust, moet u de latenighttalkshow van Chelsea Handler – driemaal per week in Netflix – dringend eens checken. Haar favoriete doelwit: die ‘onbekwame kleuter’ in het Witte Huis.
‘Het is water, hoor’, knipoogt Chelsea Handler wanneer we een tikje bezorgd naar haar glas kijken. Handler heeft namelijk ook een bestseller geschreven, Are You There, Vodka? It’s Me, Chelsea (2008), een verzameling essays – met de nodige humor – over hoe alcohol haar leven kleurde. En in haar talkshow Chelsea op Netflix is Handler steevast vergezeld van een cocktail. In haar jaaroverzicht laste ze de categorie ‘momenten waarop ik nuchter presenteerde’ in, gevolgd door een testbeeld.
Snel werpt Handler een blik op de eikenhouten deur – we zitten in haar Berlijnse hotelkamer – achter haar. Op fluistertoon gaat ze verder: ‘Ik denk dat mijn entourage mij probeert te beschermen tegen mezelf.’
Op Netflix is haar show pas aan haar tweede seizoen bezig, maar voordien had ze er al een klein decennium op zitten als host van Chelsea Lately op de Amerikaanse glamour- en entertainmentzender E! Waarmee zij lang een zeer eenzame vrouw was tussen illustere mannennamen als Jay Leno en David Letterman, en eigenlijk is er in deze tijden van Stephen Colbert, Jimmy Fallon, Trevor Noah, John Oliver en James Corden nog niet zo veel veranderd in de wereld van de latenighttalkshows. ‘Gelukkig heb je nu ook Samantha Bee, die Full Frontal presenteert. Toch iemand om mee te delen in de klappen. Ik ben al te vaak de kop van Jut. Als gastvrouw van een talkshow zeggen mensen mij dágelijks dat ik mijn kop moet houden, in fraaie en minder fraaie bewoordingen. Dat het niemand interesseert wat ik zeg, gooien ze me voor de voeten. Fuck them. Waarom mag ik als vrouw met een talkshow geen mening hebben? Dat zou maar triest zijn. Het zou bovendien het einde van mijn carrière betekenen.’
Niet dat ze een groot carrièreplan heeft. ‘Nooit gehad zelfs. Mijn enige doel was: succesvol worden. Dat klinkt oppervlakkig, ik weet het. Laat me even uitleggen: ik ben opgegroeid met ouders die financieel constant in nauwe schoentjes zaten. Ze hippies noemen zou een te groot compliment zijn. Ze namen altijd de verkeerde beslissingen. Dat heeft zwaar op mij gewogen. Nu ben ik veertiger, beroemd en rijk. Als ik nu meteen stop met werken, hoef ik me voor de rest van mijn dagen geen zorgen meer te maken over geld.’
Time rekende haar in 2012 bij de honderd invloedrijkste mensen ter wereld, maar het heeft wel even geduurd voor Handler die status verkreeg. Tot haar zesentwintigste diende ze op in restaurants, waar ze keer op keer de bons kreeg omdat ze liever een shift miste dan een auditie. Vervolgens probeerde ze door te breken in comedy. ‘Niet vanzelfsprekend als de zoveelste blanke, blonde gefaalde actrice uit New Jersey – Joods op de koop toe. Elke dag opnieuw dacht ik aan opgeven. Ik herinner mij nog goed dat ik op een dronken avond tegen mijn zus jammerde: ‘Wat als er nooit iets van mijn dromen komt? Wat als ik de rest van mijn leven de ene klotejob aan de andere rijg?’ Nu, als ik destijds geweten had waar ik nu sta, ik was op mijn gat blijven zitten. Zo zit ik nu eenmaal in elkaar: ik wil dat alles mij op een presenteerblaadje aangereikt wordt. Als twintiger was mijn angst dat ik het niet ver zou schoppen gelukkig groter dan mijn aangeboren luiheid.’
In 2007, na wat omwegen in de tv-wereld, kreeg Handler uiteindelijk haar eigen talkshow. Daarmee werd ze de tweede vrouwelijke host van zo’n latenightshow, na wijlen Joan Rivers, die bekendstond om haar humoristische rodeloperinterview én voor de vele keren dat ze onder het mes van de plastische chirurg ging – iets waar ze overigens zelf de draak mee stak. Handler fronst als de naam Rivers valt: ze is duidelijk geen fan. ‘Je bent elke vrouw die andere vrouwen vooruit heeft geholpen met haar harde werk een zekere mate van erkenning verschuldigd,’ nuanceert ze meteen, ‘maar Joan Rivers en ik zijn nooit vrienden geweest. Eerlijk: ik moest haar niet, maar het zou enorm lullig van me zijn als ik haar niet respecteerde. Ze heeft ontegensprekelijk heel wat deuren voor mij geopend.’
En gezien het overwicht van dassen en pakken onder de talkshowhosts zwaaien die deuren nog altijd niet zo makkelijk open voor vrouwen. ‘Kijk, het zit zo: als ik ’s ochtends wakker word, is mijn eerste gedachte niet: “Wauw, ik ben een vrouw.” Ik ben al mijn hele leven vrouw. Geloof mij, ik ben het intussen gewoon.’ Ze weigert resoluut om zichzelf een rolmodel te noemen, maar spreekt dat even snel weer tegen: ‘Ik heb zo veel vrouwen ontmoet die bang zijn om te zeggen hoe ze zich voelen. Ik wil dat ze naar mij kijken en denken: “Misschien ben ik niet zo grofgebekt als Chelsea, maar ik kan net als haar mijn stem verheffen.” Vooral in het licht van de recente gebeurtenissen – we hebben een onbekwame kleuter als president verkozen – is het belangrijk om luidruchtige vrouwen aan het woord te laten.’
Dat Handler geen fan is van de oranje brulboei, is bepaald geen geheim. Zo postte ze een jaar geleden op Instagram een foto waarop ze ruggelings te zien is, gehuld in niet meer dan een tanga. Op haar rug en billen vat ze haar mening kernachtig samen: ‘Trump is a butthole.’ En haar strijd heeft ze ondertussen niet gestaakt. Zij zorgde dat ook op het Sundance-filmfestival de dag na Trumps inauguratie vrouwen – én mannen – op straat kwamen, onder wie een rist bekende namen als Charlize Theron, Kristen Stewart, Laura Dern en John Legend.
Toen ze merkte dat gelijkaardige protestmarsen tegen de verkiezing van Trump overal ter wereld plaatsvonden, stond Handler versteld. ‘Ik heb zelf nog nooit de nood gevoeld om te protesteren tegen het beleid van pakweg een Europees land. Met het risico om te klinken als een volslagen hillbilly: ik besefte daardoor dat de hele wereld verwacht dat wij de toon zetten. En welke toon hebben wij gezet? We fucked up big time.‘ Handler schudt het hoofd. ‘Ik houd mijn hart vast voor de Franse verkiezingen. Ik denk niet dat Marine Le Pen zal winnen. Ik hoop het althans niet. Ik hoop dat de Fransen zien wat er aan de hand is in Amerika en denken: “Shit, dit mag hier niet gebeuren.” Is het niet diepdroevig hoe de Verenigde Staten een voorbeeld zijn geworden van hoe het niet moet? Ik denk dat we met Obama verschrikkelijk zelfingenomen zijn geworden, dat we dachten dat het allemaal wel goed zou uitdraaien. Zo veel mensen zijn gewoon niet gaan stemmen.’
Tijdens de verkiezingscampagne kreeg Handler bakken kritiek over zich heen omdat ze weigerde beide kanten van het presidentiële debat te vertegenwoordigen in haar talkshow. ‘Als ik met Trump zou samenzitten, zou ik… Nou, ten eerste zou ik een kwartier onophoudelijk tegen hem schreeuwen. Daarna zou ik opnames afspelen van alles wat hij gezegd heeft en waarvan hij nu het tegenovergestelde beweert. Omdat ik wil dat hij een verklaring geeft. Ik begrijp dat hij een pathologische leugenaar en een narcist is met onbehandelbare psychische problemen. Toch zou ik hem confronteren met zijn daden.’ Ze zucht: ‘Niet dat ik dat echt ga doen… Denk ik. Volgens mij is er geen ruimte voor een echte discussie met die man.’
Haar collega Jimmy Fallon liet Donald Trump vorig jaar wel plaatsnemen in zijn zetel. Een grote fout volgens Handler. ‘Ik dacht… Ik weet het niet. Ik moet opletten wat ik nu zeg’, aarzelt ze. ‘Kijk, Jimmy is geen politiek persoon zoals ik. En tóch had hij het niet mogen doen. Punt. Het was zo overduidelijk een vergissing. Als ik in de vergaderzaal had gezeten die dag, had ik hem een ??klap in zijn gezicht gegeven en geroepen: “Gast, wat ben je aan het doen? Dit is geen grap! Dit is gevaarlijk!” Ik vermoed dat Jimmy ondertussen zijn lesje wel geleerd heeft. Je mag Trump geen platform geven. Je mag hem niet aaibaar maken, want achter je rug bijt hij toch.’
Trumps presidentschap heeft haar vooralsnog niet milder gestemd. ‘Hij heeft de kans gehad om zich ‘presidentieel’ te betonen. En die heeft hij laten schieten. Hij gedraagt zich als een volstrekt onverantwoordelijke en ongeschikte leider. Hij is gewetenloos, smerig en verschrikkelijk. De discriminatie en de haat die Trump heeft aangewakkerd in ons land is onvoorstelbaar. Dat je in 2017 nog met racisme en seksisme weg kunt komen, is onacceptabel voor mij. Ik denk dat het slechts een kwestie van tijd is voordat hij verdwijnt. Mijn fantasie is dat hij live op televisie uit het Witte Huis wordt gesleept, in zijn ondergoed, met zijn haar naar de verkeerde kant gekamd en zijn nepgebruinde handjes in de boeien.’
Eén ding is duidelijk: we zijn ver verwijderd van vrijblijvende mopjes.
Het gesprek is een pak serieuzer dan je zou verwachten van iemand met haar humoristische staat van dienst. Handler is heel activistisch geworden, merken we voorzichtig op. ‘En ik zal alleen maar franker worden in mijn nieuwe seizoen, dat deze maand begint’, voorspelt ze fel. ‘Hoe kun je op dit moment een talkshow presenteren en níét kritisch zijn over wat er gebeurt? Ik ben een komiek, dus natuurlijk wil ik grappig overkomen. Maar als volwassen mens weet je ook dat niet alles lollig kan zijn en dat je een verantwoordelijkheid hebt. Ik kan gewoon niet terugkeren naar alleen maar grollen. Ik móét ook over Trump praten. Ik wil de situatie in mensentaal uitleggen zodat mijn kijkers inzien dat ze wel degelijk iets kunnen betekenen in de verandering die er moet komen. Voor veel mensen lijken overheidszaken te ingewikkeld. Maar ze moeten geïnformeerd worden. Ze moeten beseffen dat je een verschil kunt maken in de samenleving als je eens vijf minuten geen Candy Crush speelt of doelloos door Facebook scrolt.’
Maar de wereld is nog niet om zeep, stelt Handler ons gerust. Ze heeft nog hoop. ‘Voor mij draait het allemaal om herkennen dat zaken die misschien geen impact hebben op jouw leven wel dat van anderen beïnvloeden. Iedere dag. Vaak op manieren die je je zelf niet voor kunt stellen. Het gaat niet over wat er met jou gebeurt, het gaat over wat er gebeurt met mensen die geen stem hebben. Je moet ruimdenkend proberen te zijn over transgenders, homo’s, vluchtelingen, whatever. Misschien is dat niet wat jij bent en je hoeft het ook niet te begrijpen, maar je moet wel vriendelijk en zacht zijn voor hen, tonen dat ook zij een plaats hebben in deze wereld. En je moet voor die mensen vechten als ze zelf buitenspel gezet worden. Want – en ik zeg dit zonder enige overdrijving – Amerika is in nazi-Duitsland aan het veranderen.’
En na die conclusie van wat een ellenlange monoloog was, schiet Chelsea Handler plots in de lach: ‘Ik kan nogal doordrammen, hè. Ik weet zeker dat ik veel mensen de keel begin uit te hangen. Kan mij niets schelen. It’s my show and I whine if I want to. Ik geef geen moer om wat iemand over mij zegt. Echt niet.’
Ze heft het glas en neemt twee slokken.
‘Nog steeds water.’
Chelsea
Seizoen 2 vanaf 14/4 in Netflix.
door Anke Wauters
‘Mijn fantasie is dat Trump live op televisie uit het Witte Huis wordt gesleept. In zijn ondergoed, met zijn haar naar de verkeerde kant gekamd en zijn nepgebruinde handjes in de boeien.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier