Sinds ze van Tom Cruise af is rijgt ze de kaskrakers niet bepaald aaneen, maar in tegenstelling tot haar ex blijft Nicole Kidman artistiek wél hoge toppen scheren. Zoals in ‘Margot at the Wedding’, een wrange zedenkomedie rond een labiele en narcistische schrijfster. Het eerste kan van Kidman, veertig en zwanger, alvast niet worden gezegd. ‘Ik heb mijn gezin, geen geldzorgen en ik kan doen wat ik wil.’

Sedert ze met die valse kokkerd op haar gezicht een Oscarwinnende Virginia Woolf neerzette in The Hours (2002), lijkt Nicole Kidman haar neus voor succesfilms een beetje kwijt. Maar van de Australische filmdiva weten we al langer dat geld en succes niet haar enige bekommernissen zijn. In tegenstelling tot de Julia Robertsen dezer wereld durft ze de geëffende paden van Lalaland al eens te verlaten, en op haar cv verschenen de jongste jaren dan ook minstens zoveel kleine maar fijne independentfilms – remember Dogville, Birth of Fur – als groots opgezette (zij het weinig potten brekende) blockbusters zoals Bewitched, The Invasion of The Golden Compass.

Ook haar nieuwste, Margot at the Wedding, mikt niet op popcornkauwers. De bescheiden familiekroniek van Noah Baumbach ( The Squid and the Whale) is bijna volledig opgetrokken uit sarcasme en frustratie, wat niet wil zeggen dat daar geen heerlijk wrange humor en rake observaties uit volgen. Kidman speelt de clevere maar narcistische schrijfster Margot, die samen met haar zoontje naar haar zus Pauline (Jennifer Jason Leigh oftewel mevrouw Baumbach) trekt, met wie ze een haatliefdeverhouding heeft. Pauline staat namelijk op trouwen met de werkloze songwriter Malcolm (Jack Black). Margot mag die laatste dan een dikke loser vinden, haar oude vlam woont toch maar mooi vlakbij en een kans om alle aandacht naar zich toe te trekken laat ze sowieso niet graag voorbijgaan.

Voor stampedes richting bioscoop moet niet meteen gevreesd worden, maar daar zal Kidman – die alleen al voor haar Chanel No. 5-spotjes zo’n 75 miljoen dollar incasseerde – wellicht geen minuut slaap voor laten. De jongste jaren heeft de veelzijdige topactrice immers andere prioriteiten: haar puberende adoptiekinderen Isabella (15) en Connor (13) bijvoorbeeld. En haar huwelijk met de Nieuw-Zeelandse countryzanger Keith Urban, met wie ze sinds juni 2006 is getrouwd en van wie ze deze zomer een eerste kind verwacht. Een zwangere Kidman over Margot, Keith, Noah, Oscar et les autres.

Uw rol als Margot oogstte tegen de verwachtingen in géén Oscarnominatie en veel van uw recente mainstreamfilms waren commerciële tegenvallers. Bestaat er zoiets als een Oscarvloek?

Nicole Kidman: Ik doe gewoon mijn best en ik werk graag met goeie, complexe regisseurs. Soms resulteert dat in een prima film; soms in een film die hoog reikt maar er net niet geraakt. Dat hoort nu eenmaal bij een oeuvre. Wat Margot betreft: Ik had The Squid and the Whale gezien en wist waar Noah Baumbach toe in staat was. Hij had ook al als scenarist gewerkt voor Wes Anderson. Ik beschouw hem dus als een originele stem binnen de Amerikaanse cinema en was vereerd toen hij me vroeg.

Volgens Baumbach heeft u meteen toegehapt. U bent nog nooit bang geweest voor eigenzinnige keuzes.

Kidman: Ik hanteer een aantal criteria waarvan de meeste heel spontaan zijn. Ik beslis graag zelf en neem de verantwoordelijkheid voor mijn keuzes; ik zal me nooit achter mijn manager verstoppen. Ik heb twee managers met wie ik al mijn hele carrière samenwerk – eigenlijk vervang ik nooit iemand in mijn leven. Ik ga er prat op dat ik zo loyaal ben.

Uw personage Margot bemoeit zich met iedereen, is een wandelende pillendoos en balanceert op de rand van een zenuwinzinking. Hoe zou u haar omschrijven?

Kidman: Ze zit duidelijk in een diepe crisis. Haar nare gedrag is de veruitwendiging van haar innerlijke onrust. Wat ik geweldig vind aan Noah is dat hij uit al die familiale strubbelingen ongelooflijk scherpe humor weet te puren. Dat heeft me altijd aangesproken. To Die For, een film die ik in 1995 met Gus Van Sant heb gemaakt, ging ook al over allerlei zware onderwerpen, maar was tegelijk enorm grappig. Daarin een balans vinden is het waarmerk van de groten.

Draagt u daar als actrice ook zelf toe bij?

Kidman: De film komt in grote lijnen overeen met Noahs originele scenario. Als je met een schrijver-regisseur werkt die doordacht te werk gaat – en Noah is zo iemand – is alles laag voor laag opgebouwd. Tegen de tijd dat je op de set staat is het script dusdanig geperfectioneerd dat je niet moet beginnen met tekst toevoegen of scènes herschrijven. Er is maar één scène die Noah er tijdens het draaien nog aan heeft toegevoegd: die waarin ik en Jennifer Jason Leigh samen in bed liggen.

Margot haalt ook voortdurend uit naar haar zus en haar andere familieleden. Vond u daarbij inspi- ratie in uw eigen leven?

Kidman: Gelukkig hoefde dat niet (lacht), maar dat was ook een van de dingen die me aanspraken. Ik wil verkennen wat ik niet ken. Hoe andere mensen denken en wat ze voelen. Mijn jongere zus en ik zijn heel close. Rela- tioneel lijken we zelfs tweelingen. Het fascineerde me wat zussen ertoe drijft om te rivaliseren – iets wat veel voorkomt. Hoeveel mensen zijn er niet die niet met hun familie kunnen opschieten? En die zich afvragen: ‘Waarom word ik verondersteld van die persoon te houden terwijl we, behalve het bloed dat door onze aders stroomt, niks gemeen hebben?’ Ik kan niet zeggen dat ik dat begrijp, maar films die dergelijke aspecten van de menselijke psychologie verkennen, boeien me enorm.

U heeft dus weinig met Margot gemeen?

Kidman: Dat mag ik hopen (lacht). Margot is een New Yorkse intellectueel. Ik had niet het minste referentiekader. Ik ben ook niet opvliegend zoals zij. En ik ben evenmin opgegroeid in een familie waar venijn spuwen een sport is. Ik ben van het gevoelige type. Ik neig meer naar huilen en me gekwetst voelen. Verdriet gaat me beter af dan woede.

U heeft met meesters als Gus Van Sant (‘To Die For’), Stanley Kubrick (‘Eyes Wide Shut’), Baz Luhrmann (‘Moulin Rouge!’) en Lars von Trier (‘Dogville’) gewerkt. Is er nog iemand die u aan dat lijstje wilt toevoegen? Zoals Wong Kar-wai bijvoorbeeld, met wie u een remake van ‘The Lady from Shanghai’ zou draaien?

Kidman: Voorlopig zal die film er niet komen. Ik ben op dit moment niet bereid om een jaar lang in het buitenland te werken. Ik ben nog maar net getrouwd en mijn gezin is mijn grootste prioriteit. Ik zoek regisseurs die me nieuwsgierig maken en die een eigen, sterke stem hebben. Zogenaamd ‘moeilijke’ regisseurs schrikken me totaal niet af. Momenteel bevind ik me in de luxepositie dat ik de scripts toegestuurd krijg en voor het uitkiezen heb. Ik zou graag een keer samenwerken met Martin Scorsese, maar dan moet hij wel eerst een film rond een vrouwelijk personage bouwen natuurlijk. Ik heb hem daar al om gesmeekt. Daarnaast zou ik ook met Steven Spielberg willen werken. We zijn al jaren vrienden en hij weet dat ik vragende partij ben. Wat internationale regisseurs betreft staat Wong Kar-wai op nummer één, tenminste als hij bereid is om een film dichter bij mijn huis te draaien. En ook Joe Wright (regisseur van ‘Atonement’; nvdr.) interesseert me, al heeft het eigenlijk weinig zin om namen te noemen. In deze branche hangt te veel van de omstandigheden af. Je weet nooit wiens pad je zult kruisen.

U bent een van de best betaalde actrices in Hollywood, maar dan moeten uw films wel scoren natuurlijk. Hoe gaat u om met die druk?

Kidman: Het is fantastisch om goed betaald te worden – zeker als vrouw – maar een kleine film als Margot doe je bijna gratis. Ik beschouw het als een langetermijninvestering in mijn carrière. Af en toe doe ik een grote film om mijn vrijheid af te kopen en mijn eigen artistieke pad te kunnen kiezen. Dat is wat me uiteindelijk het meeste voldoening schenkt. Ik heb hard moeten knokken om mijn huidige status te veroveren. Maar ik heb mijn gezin, mijn huwelijk en ik kan doen wat ik wil zonder dat ik me financieel zorgen hoef te maken.

Het afgelopen jaar heeft u in uw thuisland Australië met regisseur Baz Luhrmann het groots opgezette epos ‘Australia’ opgenomen – een film die eind november in de zalen komt. Hoe viel dat mee?

Kidman: Fantastisch. Het is de film geworden waar ik als klein meisje al van droomde. Ik hoop dat hij de verwachtingen inlost want zo’n grootse, diep romantische film heb ik altijd al willen maken. Het is een opzwepend drama besprenkeld met humor en hopelijk ook met een zekere magie. Het is ook leuk om zij aan zij te staan met een regisseur met wie je eerder hebt gewerkt en tegen wie je kunt zeggen: ‘Hier ben ik weer. Laten we iets unieks maken.’ Maar wie weet zitten we hier over enkele maanden opnieuw en zeg jij: ‘Goed geprobeerd, Nicole.’ (lacht)

Over tegenvallers gesproken: hoe was het om het geflopte fantasyepos ‘The Golden Compass’ te maken?

Kidman: Anders dan bij Margot(lacht). Veel grootser. Ik zou jonge acteurs willen aanbevelen om de les mime niet zomaar te verwaarlozen. Als je op de toneelschool zit, denk je vaak: ‘Dat mimegedoe ga ik toch nooit nodig hebben.’ Maar met al die green screens en digitale technologie tegenwoordig zijn het misschien wel de belangrijkste lessen. Het blijft tenslotte een grote stap om te doen alsof je tegen een gouden aap staat te praten terwijl je op de set gewoon een gevulde teddybeer in je handen houdt. Ik kan je verzekeren: dan komen alle Marcel Marceautrucs van pas (lacht).

© IFA / Vertaling en bewerking: Dave Mestdach

Door Robert Hayes