Met het bejubelde True Detective heeft HBO nog maar eens een tv-serie gemaakt die de bakens verzet en wereldwijd hoge ogen gooit. Maar hoort het misdaaddrama met Matthew McConaughey en Woody Harrelson thuis in de galerij van de HBO-groten? Enkele argumenten pro en contra.
PRO
Louisiana, 1995. Een jonge vrouw wordt vermoord teruggevonden in de verlaten velden in het zuiden van de staat, in gebedshouding en met een hertengewei op haar hoofd. Twee jonge rechercheurs, de nuchtere Martin Hart en de meer filosofische Rustin Cohle, gaan op zoek naar de dader van de bizarre moord en stoten op andere onopgeloste zaken uit het verleden. Zeventien jaar later worden Hart en Cohle apart ondervraagd over de zaak, en over de vondst van een meisje dat op precies dezelfde manier omgebracht is als die jonge vrouw in 1995.
Dat is het verhaal van True Detective, een misdaaddrama van HBO dat sinds de uitzending begin dit jaar in de Verenigde Staten bedolven is onder de lofzangen. Terecht, want de serie biedt acht uur lang beklemmende en broeierige televisie van erg hoog niveau, met twee hoofdrolspelers – Woody Harrelson en vooral Matthew McConaughey – die acteren op het toppunt van hun kunnen, en een zeer filmische visuele stijl. Dat is geen toeval, want qua aanpak lijkt True Detective meer op een film dan op een serie: terwijl tv-reeksen over het algemeen door verschillende mensen geschreven en geregisseerd worden, is hier het scenario van één man – de jonge auteur Nic Pizzolatto – en was de regie van alle afleveringen in handen van Cary Fukunaga, bekend van Jane Eyre.
Volgens velen wijst HBO met True Detective ook de weg naar hoe tv er in de toekomst uit zal zien, net zoals de zender eind jaren negentig de bakens heeft verzet met The Sopranos. De betaalzender voelt zeker in de Verenigde Staten de hete adem van Netflix, het bedrijf dat tv-kijkers voor een vast bedrag per maand naar hartenlust uit zijn gigantische bibliotheek films en tv-series laat streamen. Die keuzevrijheid is het grote verkoopargument van Netflix, en in het geval van de reeksen betekent dat dat klanten hele seizoenen in hun eigen tempo kunnen bekijken, desgewenst alle afleveringen na elkaar. Ook bij nieuwe series: als Netflix een eigen reeks als House of Cards lanceert, wordt meteen een volledig seizoen in de database gezet.
HBO doet al langer zijn best om zich aan te passen aan de veranderde kijkgewoontes, bijvoorbeeld met HBO Go, een service waarmee je alles van de zender kunt (her)bekijken op elk mogelijk toestel. Maar True Detective is nog meer op de maat van de tijd gesneden: elk seizoen van acht afleveringen bestaat uit een afgerond verhaal, en er zullen ook telkens andere hoofdrolspelers gezocht worden – seizoen 2 zal bijvoorbeeld drie centrale personages tellen. Op die manier is het makkelijk voor nieuwe kijkers om in te pikken, of om op een avond of twee de schade in te halen. De slogan die HBO sinds eind jaren negentig gebruikt, is dus nog steeds actueel: ‘It’s not television, it’s HBO.’
CONTRA
Voor HBO kwam het succes van True Detective net op tijd: de zender is dankzij blockbusters als Game of Thrones en True Blood weliswaar winstgevender dan ooit, maar de voortrekkersrol die hij voordien had, is een beetje door anderen overgenomen – met name AMC, dat Mad Men en Breaking Bad maakte. Dankzij True Detective kon HBO bewijzen dat het nog steeds de zender is die de grootste namen uit de industrie aan kan trekken en die risico’s durft te nemen. Maar kan deze reeks daardoor werkelijk naast HBO-iconen als The Sopranos, The Wire of Deadwood staan? Dat ligt toch moeilijk, omdat True Detective nergens zo ver durft te gaan. Die drie titels namen bijvoorbeeld wel een bekend tv-genre als basis – het familiedrama in The Sopranos, de misdaadserie in The Wire, de western in Deadwood – maar ze voegden er ook iets nieuws aan toe.
True Detective biedt daarentegen een klassiek verhaal over twee rechercheurs en een jacht op een psychopaat, een verhaal dat weliswaar erg sterk geschreven, verfilmd en vertolkt is maar dat ook nooit buiten de lijntjes van het genre kleurt. Pizzolatto heeft zijn script wel vol literaire en filosofische verwijzingen gestopt en daardoor lijkt de reeks een stuk diepzinniger – slechte zielen zullen zeggen: pretentieuzer – dan de meeste krimi’s, maar zeker in de ontknoping stopt hij een paar wendingen die al vaker en veel beter zijn gedaan. Net als Top of the Lake van Jane Campion behoort True Detective tot de top van het misdaadgenre, maar echt baanbrekend wordt het niet. Eigenlijk was het misschien beter geweest als het scenario niet door één iemand was geschreven maar, zoals gebruikelijk is bij een serie, door een writer’s room.
Los daarvan kun je je ook afvragen of het concept van True Detective, met zijn korte seizoenen en afgeronde mysteries, geen stap terug is in de evolutie die HBO in gang heeft gezet met The Sopranos en de rest. Een langlopende tv-serie geeft je de kans om alle aspecten van een verhaal en de personages te verkennen en uit te diepen, en ook al is het resultaat zelfs bij de allerbeste reeksen niet altijd even perfect, de zoektocht blijft interessant. In het geval van True Detective blijf je na afloop van het eerste seizoen bijvoorbeeld met het gevoel zitten dat er zeker in het personage van Cohle, met zijn filosofische quotes en dramatische achtergrondverhaal, veel meer had gezeten, dat hij een eigen reeks had kunnen dragen.
Het doet geen afbreuk aan de kwaliteit van True Detective zelf, aan het feit dat deze acht afleveringen van de beste televisie zijn die je in 2014 kunt bekijken, maar de plaatsjes in de eregalerij zijn nu eenmaal duur.
TRUE DETECTIVE – SEIZOEN 1
Uit op 18/6 op dvd en blu-ray (Warner Home Video).
DOOR STEFAAN WERBROUCK
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
