Greatest Waits – Het is er niet aan te horen maar ‘Swordfishtrombones’, een sleutelplaat uit Tom Waits’ oeuvre, is de soundtrack bij een romantisch sprookje.
David Smay, Continuum Publishing, 129 blz.
Het is natuurlijk onbegonnen werk om uit zo’n rijkgevulde carrière als die van Tom Waits een hoogtepunt te kiezen, maar als er één album van hem is dat iedereen in huis zou moeten hebben, dan wel Swordfishtrombones. Niet alleen omdat het zo’n briljante plaat is – zo heeft Waits er nog wel een dozijn meer gemaakt – maar ook omdat het album een breuklijn vormt in zijn muzikale loopbaan. Voor Swordfishtrombones in 1983 uitkwam, was Waits een singer-songwriter met ‘een hoek af’, die gevoelige pianoballads afwisselde met lange beatnikachtige spokenwordnummers. Maar met die plaat bouwde hij in één keer zijn heel eigen muzikale universum op.
‘ Swordfishtrombones ging zo ver voorbij alles wat iedereen die Waits’ carrière had gevolgd kon verwachten, dat er geen woorden voor waren’, schrijft David Smay in Tom Waits’ Swordfishtrombones – verschenen in de onvolprezen 33 1/3-reeks, waarin de ontstaansgeschiedenis van klassieke rock- en popplaten wordt uitgeplozen. Smay overloopt en analyseert de songs, waarbij hij onder meer inventariseert met wat voor dingen Waits zoal zijn ‘ketelmuziek’ creëerde. Maar tussendoor vertelt hij ook hoe Waits tot die ommezwaai in zijn carrière gekomen is. En daarbij blijkt de liefde een grote rol te hebben gespeeld. Tegen het einde van de jaren 70 voelde Waits zich meer en meer gevangen in zijn imago van dronken troubadour van hartverscheurende liefdesliederen, dat hij met platen als Closing Time, Small Change en Blue Valentine had opgebouwd. Met als gevolg dat hij nog meer begon te drinken.
Toen kreeg hij echter een telefoontje dat zijn leven zou veranderen: regisseur Francis Ford Coppola vroeg hem om de muziek te schrijven voor One From The Heart. Waits trok naar LA, hield de dop op de fles en werkte keihard aan de soundtrack (die een Oscarnominatie zou krijgen). Op de set leerde hij ook ‘script analyst’ Kathleen Brennan kennen, zijn ‘only true love’, met wie hij twee maanden later zou trouwen, om twee uur ’s nachts in de ‘Always and Forever Yours Wedding Chapel’. Onder impuls van Brennan begon Waits te luisteren naar Captain Beefheart, buitenlandse filmmuziek en Aziatische percussie, en het was ook zijn vrouw die hem aanporde om onder de knoet van Asylum Records uit te komen.
Swordfishtrombones is dus de soundtrack bij een romantisch sprookje met een happy end, ook al zou je het niet meteen denken als je de plaat oplegt.
(S.W.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier