Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

SPIONNENVLEES – Tomas Alfredson ontdooit de Koude Oorlog met zijn sfeervolle John le Carré-adaptatie ‘Tinker Tailor Soldier Spy’.

Tomas Alfredson met Gary Oldman, John Hurt, Colin Firth, Mark Strong, Benedict Cumberbatch

Voormalig MI6-agent John le Carré zag meerdere van zijn mysteriethrillers verfilmd worden – denk maar aan The Spy Who Came in from the Cold of The Constant Gardener – maar deze adaptatie van zijn misschien wel beste roman is zeker een van de meest accurate. Zowel het boek als de film wordt volledig opgehangen aan twee mysterieuze en onpeilbare persoonlijkheden: de bureaucratische spion George Smiley, die uit retraite wordt gehaald, én de onbekende mol binnen de Britse geheime dienst die hij moet ontmaskeren.

Hoewel de spionageplot, Koude Oorlog en oer-Britse aankleding echo’s van een James Bondavontuur oproepen, krijg je geen glamourspektakel. Er wordt wel geschoten en er vallen zelfs een paar doden, maar het gaat toch vooral om de intriges achter de rookschermen en de figuurlijke lijken die uit de kast vallen. Is Smiley wel de ambtenaar-spion die hij lijkt te zijn? Heeft zijn missie wel zin nu Groot-Brittannië niet langer meespeelt op het geopolitieke schaakbord? En: wie van zijn collega’s die hij spottend ‘Tinker, Tailor, Soldier, Spy’ doopt, klust buiten de diensturen bij voor de Russen?

Het resultaat is meer een melancholisch en labyrintisch karakterdrama over vriendschap, plicht en verraad dan een whodunit waarin zo nodig een spionagemysterie moet worden opgelost. Bovendien wordt spilfiguur Smiley met bijna dodelijke discretie vertolkt door Gary Oldman, die de meest kleurloze, maar tegelijk tragische filmheld in tijden neerzet. Het is trouwens niet de eerste keer dat regisseur Tomas Alfredson de genreconventies aan zijn laars lapt. Terwijl hij van vampierfilm Let the Right One In (2008) een pakkend tienerdrama maakte, verbouwt hij nu de beststeller van Le Carré tot een somber Big Brotherdrama.

Zoals voorheen laat Alfredson sfeer op plot en suggestie op actie primeren. Zijn trage travellings doen uitschijnen dat de camera overal om het hoekje loert en het berustende doemsfeertje wordt nog versterkt door de droevige score van Alberto Iglesias. Colin Firth, Benedict Cumberbatch, John Hurt, Toby Jones en Mark Strong verdwijnen dan weer even snel achter de seventiescoulissen als ze zijn opgedoken. Kortom, een intrigerend retrodrama waarin 007 in geen Britse mijlen te bespeuren valt.

DAVE MESTDACH

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content