APEN-GELOVIGEN: 1-1. STAN BRENGT EEN SPANNENDE RECHTSZAAK OP DE PLANKEN DIE DE VERENIGDE STATEN TIJDENS DE JAREN TWINTIG IN ZIJN GREEP HIELD.

TG STAN

Tot 6 maart op tournee door Vlaanderen. Speellijst: www.stan.be.

The Monkey Trial

De aarde werd een paar duizend jaar geleden geschapen, met alles erop en eraan. Creationisten zijn heilig overtuigd van Genesis 1-2 en schermen met een letterlijke interpretatie van die bijbelpassage in hun strijd tegen het darwinisme. Dat het blinde mechanisme van natuurlijke selectie en aanpassing wel eens een betere verklaring zou kunnen zijn voor het ontstaan van biologische soorten, willen ze niet geweten hebben. Nee, God schiep de mens en daarmee basta. Het debat tussen creationisten en darwinisten is er (tot op vandaag) een van wederzijds onbegrip en kende in de recente geschiedenis een aantal merkwaardige manifestaties. In de zomer van 1925 kwam het in Dayton (in de Amerikaanse deelstaat Tennessee) bijvoorbeeld tot een proces tussen de staat en John Scopes, een jonge biologieleraar die ondanks het verbod van de staat de evolutietheorie had onderwezen.

De reconstructie van dit ophefmakende proces is een huzarenstukje voor Robby Cleiren, Damiaan De Schrijver en Frank Vercruyssen van tg (toneelspelersgezelschap) STAN, die in dit ruim drie uur durende stuk een genuanceerde interpretatie maken van de historische clash tussen evolutieleer en geloof. Damiaan De Schrijver schittert als John Raulston, de licht naïeve rechter die de complexiteit van de (rechts)zaak boven zijn hoofd ziet groeien en met een klop van de hamer zorgt voor een occasionele komische ontlading.

Cleiren en Vercruyssen leveren een sterke prestatie door alle andere rollen voor hun rekening te nemen: van juryleden over beklaagden en getuigen tot een leger advocaten. Zij wisselen soms tijdens het spel van rol. Verwarrend, zou u denken, maar dat is het allerminst. Het helpt om zich tijdens het proces – dat hoe langer hoe meer uitmondt in een discussie wetenschap versus religie die niet in een rechtszaal thuishoort – op de essentie van de dialogen te concentreren. Schoonheidsfoutjes worden vergeven in een marathonstuk dat kreunt onder namen en feiten (de zaak wordt wel eens te lang of te kort verdaagd, er wordt al eens een verkeerde advocaat aangesproken) en het pleit voor de drie acteurs dat ze die slippertjes perfect acceptabel weten te maken. U kunt zelf oordelen of John T. Scopes indertijd een misdaad beging, maar het staat wel vast dat The Monkey Trial schitterend theater is. Wim Smets

Wim Smets