Vrijdag 19/8, 20.00 – Canvas

Dat muziek soms een martelwerktuig kan zijn, zal niemand nog verbazen sinds B-A-B-E de wereld heeft verblijd met Itsie Bitsie Boe. Het Amerikaanse leger heeft de afgelopen jaren in de ‘war on terror’ dan ook volop gebruikgemaakt van muzikale middelen om gevangenen terreurverdachten te kraken of tot bekentenissen te dwingen, bijvoorbeeld door bepaalde liedjes urenlang luid door de cel te laten schallen. Nadat Christopher Cerf, die vooral liedjes voor de Amerikaanse versie van Sesamstraat heeft geschreven, erachter was gekomen dat zijn werk misbruikt werd, ging hij voor de reportage Oorlogsmuziekjes aankloppen bij soldaten, psychologen en slachtoffers om meer uitleg. Maar Cerf is niet de enige songschrijver die ongewild materiaal heeft geleverd aan het Amerikaanse leger:

Deicide

Enkele jaren geleden stelde het linkse Amerikaanse tijdschrift Mother Jones op basis van officiële documenten een grimmige top10 samen van de liedjes die het meest werden gebruikt in Guantanamo Bay en Abu Ghraib. Fuck Your God van de metalgroep Deicide kwam daarin als nummer één naar voren, ook al is de god die in de song beledigd wordt eigenlijk die van de christenen.

Metallica – Eminem

Dat Fuck Your God zo goed scoorde, had niet alleen met de titel te maken, maar ook met het genre: metalsongs werden heel vaak gebruikt omdat ze zo luid en repetitief zijn én omdat de mensen in de gevangenis er niet vertrouwd mee waren. ‘Die gevangenen hebben meestal nog nooit eerder heavy metal gehoord’, zo vertelde een ‘special agent’ in 2003 aan Newsweek. ‘Ze kunnen het gewoon niet aan.’ De helft van de top10 bestaat uit metal, met naast songs van Deicide en de metalband Dope ook Enter Sandman van Metallica, dat op 8 stond. Ook Eminem – die met White America en Kim twee keer in de top10 raakte – was om die reden populair: ‘Die rapmuziek was gevangenen zo vreemd’, vertelden enkele CIA-agenten in 2005 aan de tv-zender ABC, ‘dat ze er letterlijk gek van werden’.

Barney The Dinosaur

Niet alleen luide muziek bleek geschikt om te folteren, ook kinderliedjes deden dienst. In de top10 van Mother Jones staan er zelfs twee: de begintune van Sesamstraat en I Love You, de ’theme song’ van het Amerikaanse kinderprogramma BarneyThe Dinosaur. In tegenstelling tot metal en andere luide muziek werden kinderliedjes echter niet gebruikt om gevangenen uit hun slaap te houden en psychisch te breken, maar als ‘futility music’, om verdachten ervan te overtuigen dat het zinloos was om te blijven zwijgen. (S.W.)