‘Eindelijk nog eens echte reality,’ vertelde Chris Dusauchoit bij de voorstelling van De Grote Oversteek, ‘en geen spel met winnaars en verliezers waarin de deelnemers kevers moeten eten. Wij grijpen niet in, maar tonen de werkelijkheid zoals ze is.’ Met alle sympathie voor de heer Dusauchoit, maar dat is onzin, en niet alleen omdat ‘een volksverhuizing organiseren’ allesbehalve een synoniem is voor ‘niet ingrijpen’. In De Nieuwe Mama bijvoorbeeld, een reeks rond een gelijkaardig thema, zijn er achteraf ook geen winnaars of verliezers en hoeft men evenmin ongedierte naar binnen te spelen, en dat programma loopt nu toch alweer een jaar of drie. Maar dan wel op een zender waarvan ze aan de Reyerslaan graag doen alsof reality er alleen maar bestaat uit sensatiezucht en onmenselijke proeven.

De Grote Oversteek had in de eerste aflevering ook weinig te bieden dat de grote woorden vooraf kon rechtvaardigen. We zagen hoe de Limburgse dorpjes Lafelt en Rosmeer zich klaarmaakten om deel te nemen aan het experiment dat de VRT voor hen bekokstoofd had. Eén week lang moesten de vrouwen van het ene dorp de plaats innemen van de mannen van het andere dorp, en vice versa, om zich aldaar zo goed mogelijk te kwijten van de taken die hen te beurt vielen. Volgens de VRT, en minister van Gelijke Kansen Kathleen van Brempt die het programma mee sponsort, moet dat heen-en-weergezeul leiden tot allerlei interessante inzichten over de hedendaagse rollenpatronen. Dat viel nog mee: veel verder dan langgerekte shots van de Limburgse glooiingen en enkele voorgekauwde clichés – een man die onder de strenge blik van zijn vrouw zijn koffer moest pakken, en er toch nog in slaagde zijn toiletzak te vergeten – kwamen de makers niet.

Het grootste jolijt moest komen van de nieuwe rol die de ‘uitwisselingsstudenten’ gingen spelen. De bakkersvrouw van Lafelt kwam bijvoorbeeld terecht op een boerderij. Toen ze bij haar aankomst de stallen uitmestte, maakte een van de koeien – die blijkbaar niet te veel waarde hecht aan solidariteit tussen seksegenoten – meteen van de gelegenheid gebruik om er vanonder te muizen. Ondertussen werd de plaats van de vrouw ingenomen door een man die – in de woorden van Dusauchoit – ‘niet eens het verschil kent tussen een appel- en een kersenflap’, als kon hij nog geen goud- van een walvis onderscheiden. Dat leverde beelden op van pateekes die niet op de gebruikelijke wijze in hun verpakking belandden, maar in hoever het bijdroeg tot het debat over de rollenpatronen in Vlaanderen, was me minder duidelijk. Mij leek zijn geklungel meer een aanwijzing dat hij, zoals de meeste Vlamingen van beider sekse, nog nooit in een bakkerij heeft gestaan, tenminste niet aan die kant van de toonbank.

Toen de uitwisseling een feit was, sleurden de mannen enkele kratten goedkope pils aan en hielden ze een barbecue in de achtertuin van een van de bewoners. ‘Ze gingen die eerste avond vier uur later slapen dan de vrouwen’, gaf Dusauchoit met een omineuze toon in zijn stem mee. Fijn om te weten dat er toch iemand plezier heeft beleefd.

Door Stefaan Werbrouck