Heel af en toe voel ik me niet compleet nutteloos terwijl ik in mijn zetel voor de tv hang. Als ik heel hard moet lachen om wat ik zie of als ik iets bijleer bijvoorbeeld. Zo vond ik Grote Vragen bijzonder leerrijk en met de nabespreking erbij had je direct een avondvullend programma. Bij een goed glas wijn doen we allemaal wel eens aan filosofie, maar van professionals steek je altijd iets op.
Kunnen we leven met elkaar, dat was de grote vraag van de week. Neen, riep ik. Maar het woord was aan de vier grote denkers kardinaal Danneels, historica Sophie De Schaepdrijver, filosoof Etienne Vermeersch en wetenschapster Christine Van Broeckhoven, die elk een antwoord gaven vanuit hun eigen terrein.
We zijn met te veel, beweerde Van Broeckhoven, waardoor we steeds meer prikkels krijgen. Het model huisje-tuintje-keuken wordt verstoord en dat leidt tot onverdraagzaamheid.
Volgens kardinaal Danneels blijven we ons maar verzetten tegen die realiteit. Op economisch en wetenschappelijk gebied heeft de mens zich snel ontwikkeld, maar op spiritueel vlak gaat die ontwikkeling een stuk trager. Of zoals mijn goede vriend Guy altijd zegt: de mens is veel slimmer dan dat hij wijs is.
En wat met de multiculturele maatschappij? Die bestaat niet, riep ik. Ik weet dat het hier niet om een quizprogramma ging, maar ik voelde me heel betrokken. Die bestaat niet, beaamde Vermeersch. Er leven hier wel verschillende culturen naast elkaar, maar de ene al veel langer dan de andere. En het probleem met de islam is dat sommige aspecten, zeker als het de gelijkheid man-vrouw of de verhouding ouders-kinderen betreft, hier niet meer aanvaard worden. Als een multiculturele maatschappij betekent dat de volksgezondheid of de ontplooiing van kinderen tot vrije individuen in het gedrang komt, dan bestaat ze ook beter niet.
Ook volgens De Schaepdrijver bestaat de multiculturele maatschappij niet en het is maar de vraag of het wenselijk is dat ze bestaat. Want de multiculturele maatschappij wordt mooier voorgesteld dan ze is. Het voornaamste is dat we respect hebben voor elkaar. Maar we hoeven de multiculturele maatschappij niet per se als een verrijking te zien.
Wat een verademing om te luisteren naar mensen die niet gestuurd worden door electoraal of ander belang. Dit waren intellectuelen van een andere slag dan die bende kunstenaars en academici die uit een benepen drang naar politieke correctheid hun mening klakkeloos overnemen uit zogenaamde onafhankelijke kwaliteitskranten.
Zowel Danneels als Vermeersch waren het erover eens dat de islam verlichting nodig had. Maar die moest van binnenuit komen, wij mochten hen die niet opleggen. Ook bij ons in het Westen is het denkproces van de mens nog niet ten einde, beweerde Danneels. We hebben de Renaissance gehad waarbij de mens de maat van de dingen werd, de Franse revolutie die gepaard ging met maatschappelijke veranderingen en de wetenschappelijke evolutie. En hij voorzag dat de mensheid ongetwijfeld nog enkele sprongen voorwaarts zou maken. Ik kon haast niet wachten.
Intussen had die kardinaal me trouwens helemaal ingepakt. Hij deed me denken aan een lieve opa die met zalvende stem de mooiste metaforen gebruikt om ons de moeilijkste kwesties allemaal op eenvoudige wijze uit te leggen. En tegelijkertijd drukte hij ons op het hart dat het allemaal wel goed zou komen. Mochten alle pastoors wat meer op hem lijken, dan lag er volgens mij nog een revival van het katholieke geloof in het verschiet.
De eindconclusie van De Schaepdrijver was dat Europa voor de grote uitdaging stond om de sociale of christen-democratie, volgens haar dé basis van de Europese identiteit, in stand te houden en tegelijkertijd een open samenleving te blijven die geen immigratie afwees.
Ik was er stil van geworden. En ik had een nieuw rolmodel. Ik wou net zo mooi en slim worden als Sophie De Schaepdrijver. Monica Bellucci is passé.
Door mieke de bruyne
Mieke De Bruyne
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier