ADEUS, MEU AMOR – De Portugees Miguel Gomes betovert met Tabu, een heerlijk excentrieke, recent in Gent bekroonde film over verboden liefde in de brousse.
Miguel Gomes met Teresa Madruga, Laura Soveral, Ana Moreira
Hoe je in het reine komt met het verleden en of plicht zwaarder weegt dan passie zijn vragen waaruit inmiddels elfendertigduizend boeken, songs en films zijn voortgevloeid. Maar zelden werden ze zo origineel en eigenzinnig verpakt als in dit Portugese liefdesdrama, dat ondanks zijn zwart-witretrolook, cinefiele knipogen en melancholische hart zeker niet alleen gefundenes fressen is voor rabiate arthousejunks.
Regisseur Miguel Gomes, die vroeger criticus was, deelt zijn derde langspeler op in twee delen – of drie, als je de enigmatische proloog meetelt, waarin een ontdekkingsreiziger door de brousse op krokodillenjacht trekt. Het eerste deel speelt zich af in hedendaags Lissabon en zoomt in op de relatie tussen Pilar, een katholieke vrouw van middelbare leeftijd, en Aurora, haar bejaarde maar flamboyante buurvrouw die in het casino al haar centen vergokt. In het tweede deel flitst Gomes je terug naar het Mozambique van de jaren zestig, toen nog een Portugese kolonie, waar we zien hoe de jonge Aurora haar hart verpandt aan de knappe avonturier Ventura, ook al is ze met een ander getrouwd.
Zoals gezegd meet Gomes zijn warme vertelling over verboden liefde en de naweeën ervan een stijlvol zwart-witjasje aan. In het tweede, koloniale gedeelte gaat hij zelfs nog een stap verder. Daar wijken alle dialogen voor een voice-over die ingesproken wordt door de oude Ventura, waardoor je de indruk hebt naar een stille film te kijken waarop een commentaartrack en wat sixtiesdeuntjes (inclusief een Portugese coverversie van Be My Baby) werden gekleefd. Maar hoe arty-farty dat op papier misschien ook klinkt, Gomes’ postmoderne spelletje betovert en bewijst dat – nu even goed opletten, Quentin! – niet alle pastiches holle, voorspelbare en makkelijke ironische citatenbundels zijn.
De titel Tabu leende Gomes van F.W. Murnaus en Robert Flaherty’s stille klassieker uit 1931 – ook over een exotische doemromance tegen een koloniale achtergrond. En verder passeren referenties naar Mogambo, A Farewell to Arms en zelfs Out of Africa de revue. Toch zijn het finaal niet de inventieve knipogen en brechtiaanse filmtrucs die Tabu zijn magische kracht geven, maar de universele emoties die eronder schuilen, meteen de reden waarom de film zich over de hele globe heeft ontpopt tot festivalfavoriet en enkele maanden geleden in Gent nog de hoofdvogel afschoot.
Vanaf 10 januari is Tabu exclusief te zien in Cinema Nova te Brussel en parallel aan die release worden in dezelfde zaal Gomes’ twee vorige, nooit in België uitgebrachte langspelers (A Cara que mereces uit 2004 en Aquele querido mês de agosto uit 2008) en zijn zes korte films vertoond. Obrigado!
DAVE MESTDACH
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
