‘Shine a Light’ is niet bepaald de eerste Rolling Stonesdocumentaire. De Internet Movie Database telt minstens 14 – officiële én officieuze – voorgangers. Focus Knack herbekeek de meest controversiële.

One Plus One1968

Nouvelle-vaguegangmaker Jean-Luc Godard kreeg midden jaren zestig de opdracht om een documentaire te draaien over het abortusbeleid in Groot-Brittannië. Toen hij het Kanaal overstak, bleek de Britse vruchtafdrijvingwetgeving plots enorm versoepeld. De Franse filmmaker zag er echter geen graten in om nog enkele maanden in Londen te blijven. Enige eis: hij wou een film maken met The Beatles óf The Stones. The Fab Four weigerden beleefd, maar Mick en de zijnen stemden toe. Rode draad is de lang aanslepende opnamesessie van het omstreden Sympathy for the Devil. Deze beelden vermengde Godard met materiaal dat symbool stond voor de chaos van het revolutiejaar 1968. Black Pantherleden lummelen rond in een autokerkhof vol afgedankte Chryslers en Oldmobiles, een in een witte jurk geklede vrouw beantwoordt tientallen vragen met ‘ja’ of ‘nee’ en de klanten van een boekenwinkel vol comics en marxistische pamfletten brengen de Hitlergroet aan de kassa. ‘Groovy, baby!’

Gimme Shelter1970

Registratie van de Amerikaanse tournee die de Stones in 1969 ondernamen, door Albert en David Maysles. Deze broers uit Boston waren aanhangers van de Direct Cinema, de beweging die documentairetechnieken als interviews, reconstructies en voice-overs als ’te ingrijpend’ afwees. In plaats daarvan opteerde men voor een spontanere ‘fly on the wall’-aanpak. Macaber hoogtepunt van de film is het Altamont Speedwayconcert, de desastreuze laatste show van de maandlange optredenreeks. Beeldmateriaal van achter de schermen geeft aan dat de organisatoren het talent van een Herman Schueremans ontbeerden, Jefferson Airplanefrontman Marty Balin werd knock-out gemept door de als security ingehuurde Hell’s Angels en een lid van dezelfde motorbende stak Meredith Hunter, een 18-jarige Stonesfan, dood. De dader werd al snel geklist, maar de zorgvuldig geschoten beelden toonden aan dat Hunter wel met een pistool stond te zwaaien. En u vond die Slayer- moshpit onveilig ogen?

Cocksucker Blues1972

Na de Altamont Speedwayramp bleven de Stones enkele jaren weg uit de Verenigde Staten. Pas in 1972 – na de release van Exile on Main Street – waagden ze zich nog eens aan een tournee doorheen het land van Uncle Sam. Vooraanstaand fotograaf Robert Frank werd gevraagd om deze trip op pellicule vast te leggen. Hij opteerde voor een cinéma vérité-aanpak: de Stones, de road crew en de entourage mochten allemaal gebruik maken van de camera’s die voorhanden waren. Frank distilleerde uit de tonnen beeldmateriaal een aaneenschakeling van schunnige gesprekken, backstage-orgieën en drugsfeestjes. De gechoqueerde groep verbood elke vertoning van deze film, die daardoor legendarische status kreeg als bootleg-hebbeding.

Door Steven Tuffin