DE KEUKEN VAN SPIELBERG. DRIE SPECIAL EDITION DVD’S WERPEN EEN FASCINEREND LICHT OP DE MEESTER-FILMER STEVEN SPIELBERG.

FILM: **** EXTRA’S: *(UNIVERSAL)

FILM: * EXTRA’S: *(WARNER)

FILM: * EXTRA’S: *(PARAMOUNT)

Jaws (1975) 2-Disc 30e Verjaardagseditie

Empire of the Sun (1987) 2-Disc Special Edition

War of the Worlds (2005) 2-Disc Special Edition

Films. Voor wie het verbazend blijft vinden dat Steven Spielberg de man is die zowel Jaws als Schindler ’s List kan maken, biedt War of the Worlds de perfecte synthese van die twee uitersten. De premisse (buitenaardse wezens bestormen de aarde) belooft inderdaad de sensaties, de visuele kicks en de huiveringwekkende spanning van zijn veredelde exploitation-film over de zomer van een witte haai. Maar in de uitwerking van deze bewerking van het gelijknamige boek van H.G. Wells gaat Spielberg even realistisch tewerk als in zijn film over de vernietiging van de Europese joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat de marsmannetjes in War of the Worlds met het mensdom doen, is regelrechte genocide. De schokkende beelden van de zogenaamde Tripods of oorlogsmachines die omstanders in rook doen opgaan, en een verbouwereerde Tom Cruise die voor de spiegel de as van slachtoffers van zich afschudt, roepen echo’s op aan de holocaust. En de wijze waarop de driepotige robots het bloed uit hun gevangenen zuigen, lijkt wel een groteske sf-versie van de genadeloze mechaniek van de uitroeiing in de dodenkampen.

Een derde en minder succesrijke Spielbergfilm is ook uit op dvd: zijn onevenwichtige J.G. Ballard- verfilming Empire of the Sun, over de emotionele odyssee van een Britse jongen (de toen 13-jarige Christian Bale) die van zijn ouders gescheiden raakt en in een kamp terechtkomt als de Japanners op 8 december 1941 Shanghai binnenvallen.

Extra’s. Hoewel hij nog steeds niet tot een audiocommentaar verleid kon worden, geeft het bonusmateriaal bij deze drie special editions een goed beeld van de (evoluerende) werkmethoden van Steven Spielberg. De korte setreportage van de BBC tijdens de opname van Jaws toont een verrassend zelfverzekerde 26-jarige regisseur aan het werk. De scène in kwestie speelt zich (zoals de meeste sequenties in de film) af op zee, en de wonderboy worstelt om in het schuddende bootje zijn shots bijna improviserend voor elkaar te krijgen. ‘Als ik aan Jaws denk, denk ik zowel aan onze moed als aan onze domheid’, zegt Spielberg bij de aanhef van de twee uur lange making of van specialist Laurent Bouzereau uit 1995. Het is een van de grondigste analyses van een productieproces ooit op film vastgelegd, van de bestseller van Peter Benchley tot de impact van deze oer-blockbuster op de popcultuur.

In de vijftig minuten lange documentaire bij Empire of the Sun (de enige noemenswaardige extra op het bonusschijfje) worden de filmopnamen afgewisseld met archiefbeelden van de geschiedenis van Shanghai, terwijl verteller J.G. Ballard herinneringen ophaalt aan de ‘verdorven oosterse stad’ uit zijn jeugd (‘net het oude Rome met neonlichten’). Het regisseren van de indrukwekkende massascènes met duizenden figuranten van de evacuatie van de Britse enclave in Shanghai wordt nog bemoeilijkt door de taalbarrière en de tussenkomsten van tolken, maar Spielberg geniet duidelijk van het filmwerk op gigantische schaal.

Voor War of the Worlds heeft Spielberg zijn technieken aangepast aan de digitale revolutie. Normaliter beslist hij pas op de set hoe zijn shots er zullen uitzien, maar voor alle special effects-scènes liet hij vooraf elektronische digitale story boards maken. Het gaat hier om een versie van de te filmen scène in computeranimatie, die voor de acteur als referentie kan dienen (wat is zijn positie tussen de CGI- beelden?). Deze previsualisation is slechts een van de fascinerende items in de uitgebreide productie-dagboeken.

Patrick Duynslaegher

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content