Richard Price, Anthos, 424 blz., euro 23,90

Richard Price. Bijna drie decennia een synoniem voor onbesuisde, loeiharde evocaties van het straatleven, maar vooral bekend door een indrukwekkende erelijst in de filmindustrie. Martin Scorsese’s The Color of Money en Life Lessons, zijn deel van New York Stories, Spike Lee’s Clockers, John Singletons remake van Shaft, Ransom, Sea of Love, enzovoort. Price is zowat een halfgod vanwege zijn fantastisch oor voor dialoog en zijn feilloze karakterontwikkeling. Scenario’s zijn een middel, geen doel, want de 54-jarige auteur blijft ver- knocht aan zijn eerste liefde, de literatuur. ‘Scenario’s geven me tijd en financiële zekerheid, twee cruciale zaken voor een schrijver’, verduidelijkt hij in een kort telefonisch interview vanuit een Amsterdamse hotelkamer.

The Wanderers, zijn van teenage-angst doordrenkte debuut bombardeert Price in 1974 tot literair wonderkind. De verwachtingen worden ingelost met Bloodbrothers en Ladies’ Man, die hetzelfde animale instinct van het straatleven ademen. Price verliest zichzelf in cocaïne en scenarioschrijven, maar krabbelt een paar jaar later weer recht met het rijpere Clockers (1992) en Freedomland (1998). De asfaltjungle treedt niet langer voor het voetlicht, maar wordt de achtergrond voor raciale conflicten en interne dilemma’s. Samaritaan ligt volstrekt in het verlengde van die evolutie.

Ray Mitchell, een succesvol tv-scenarioschrijver, probeert met zichzelf in het reine te komen. Hij verruilt zijn glamoureuze baan voor een grijs leraarsbestaan. Na de eerste werkdag in zijn home- town wordt hij brutaal het hoofd ingeslagen. In het ziekenhuis ontmoet hij Nerese ‘Tweetie’ Ammons, een zwarte jeugdvriendin, bijna agente op rust, die ondanks Rays hardnekkige zwijgen, kost wat kost de dader zal vatten. Als ze steeds dieper doordringt in de cirkel van vrienden en kennissen, wordt het al- truïstische raadsel langzaam prijsgegeven.

Samaritaan ontvouwt zich als een trage whydunnit, wars van elk gemoraliseer. Hoofdstukken schuifelen heen en weer tussen het verhaal van Ray en Nerese, met een wazige narratieve mengvorm van heden en verleden. Niet alleen de plot wordt langzaam duidelijk, ook de personages krijgen hoe langer hoe meer vorm. Voor een auteur die in script en boekvorm zo virtuoos de psychologie van een personage weet te vatten, is dat allicht niet verwonderlijk. En dat de dialogen ultrarealistisch knetteren, wekt al evenmin verbazing. Samaritaan: Richard Price op topniveau.

(Bram Van Moorhem)