De vloek van de dvd-markt is het regiosysteem en de noodzaak om voor elk taalgebied onderschriften of dubbing te voorzien. De regiocodering van schijfjes en spelers is zowat het meest onzinnige wat een ‘geglobaliseerde’ markt kon overkomen, maar gelukkig is elke dvd-speler gemakkelijk regiovrij te maken (zelfs de Regional Coding Enhancement voor sommige Amerikaanse Regio 1-titels van Warner en Columbia is te omzeilen).
Erger is het feit dat onderschriften en dubbingtracks voor de talenrijke Europese Regio 2 vaak betekenen dat er waardevolle elementen van de R1-versies verdwijnen. De Franse DD 5.1 EX-track voor Fight Club heeft er wellicht voor gezorgd dat de R2-versie (met Nederlandse onderschriften) maar liefst drie audiocommentaren en een deleted scene moet missen. Bij Se7en resulteerden de Franse DD 5.1 en DTS 5.1-tracks evenwel in het verlies van slechts één audiocommentaar. Hoe chaotisch de markt echter is, blijkt uit het feit dat de UK-R2-versie van Fight Club, die alleen een Engelse 5.1-track en onderschriften voor hardhorigen heeft, toch op gelijke manier werd verminkt (wat Britse reviewers haast gek maakte)! En dat terwijl de UK-R2-versie van Se7en identiek is aan de R1-editie. Bovendien is het absurd Groot-Brittannië tot regio 2 te rekenen, als zijn filmmarkt veel dichter de VS-releases volgt dan het vasteland.
Binnen elke regio ontstaat daarnaast een versplintering die nog maar eens bewijst hoe ondoorzichtig het hele filmrechtensysteem en de regioprotectie wel is. Het vrijemarktprincipe laat gelijk welke firma toe de lokale dvd-rechten van sommige films te verwerven en die uit te brengen, al dan niet met dubbing of onderschriften. Dat zou geen probleem zijn, ware het niet dat geïmporteerde dvd’s (bijvoorbeeld uit Groot-Brittannië of de VS) overal te verkrijgen zijn, naast de lokale edities (bijvoorbeeld in de Benelux). Zo was het mogelijk terzelfder tijd de vreselijke R2-editie van Existenz door Dutch Filmworks te kopen (fout formaat, geen commentaar, slechte beeldkwaliteit van extra’s, maar in het Nederlands ondertiteld) én de UK-R2 (drie audiocommentaren!), terwijl je nog een Canadese R1 (het model voor de UK-R2) en een Amerikaanse R1 (waardeloos) kon bestellen.
Zo kent ook de Franse markt zijn regiospecifieke aanbod, terwijl tegelijk op amazon.fr 8000 R1-titels beschikbaar zijn, een manoeuvre dat weliswaar de releasetijden van VS en Europa respecteert, maar bepaalde potentiële verdelers hier de pas afsnijdt. Kapitalisme en protectionisme hebben al eeuwen een zeer dubbelzinnige verhouding, dat is duidelijk, maar van zoveel verwarring gaat elk hoofd suizen. ( J.S.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier