Films: *** Extra’s: 0 (Bridge Pictures)

Vóór David Cronenberg écht David Cronenberg werd – de bejubelde meester van SF/huiverfilms die de beperkingen van het genre ver achter zich laten – maakte hij met behulp van het Canadese tax-sheltersysteem een aantal spotgoedkope ‘exploitation’-prenten waarin zijn unieke mix van cerebrale en viscerale horror al meer dan embryonaal aanwezig is.

Zijn twee eerste ‘commerciële’ genreoefeningen (daarvoor vervaardigde hij een aantal experimentele films die nauwelijks zijn vertoond) zijn nu op dvd uitgebracht – met zero extra’s, wat zeker niet belet dat elke Cronenbergfan ze aan zijn verzameling zal willen toevoegen. Ook dat het originele bioscoopformaat niet werd gerespecteerd en de films nu ‘full screen’ te zien zijn, mag uitzonderlijk geen bezwaar vormen: bij Cronenberg resulteert dit niet meteen in verminkte beeldcomposities omdat hij net als Stanley Kubrick zijn films dubbel kadreert: voor het bredere bioscoopformaat én voor de 4:3 beeldverhouding.

Zowel Shivers (1975) als Rabid (1977) exploreren op een vrij primitieve (vergeleken met de latere gesofistikeerde variaties) maar daarom niet minder efficiënte wijze een aantal favoriete obsessies van de regisseur van The Fly en Crash, die allemaal te maken hebben met het eigen lichaam als bron van alle genot en kwaad.

In Rabid – waarvoor de regisseur tot grote ergernis van de Canadese goegemeente de pornoster Marilyn Chambers engageerde – leidt een experimentele cosmetische ingreep op het slachtoffer van een motorfietsongeval tot de ontwikkeling van een bloedzuigend orgaan. Aanvankelijk zijn het alleen de minnaars van Chambers die op hun beurt besmet geraken, maar langzamerhand spreidt de epidemie zich uit over heel Montreal.

In Shivers (ook bekend als The Parasite Murders en They Came From Within) worden de bewoners van een steriel flatgebouw op een eilandje vlakbij Montreal een voor een drager van een genetisch gemanipuleerde parasiet die zich in hun maag nestelt en bij voorkeur tijdens het liefdesspel verhuist van de ene naar de andere.

Beide films baden in dat ijle, desolate en bedrieglijk cleane dat Cronenberg als de keerzijde ziet van de Canadese modelstaat. Vooral Shivers was zijn tijd ver vooruit, en dit niet alleen wegens de visionaire parallellen met het aidsvirus. Cronenberg, die later het aanbod om de derde Alien-film te regisseren zou afwijzen, maakte hiermee al zijn ‘space’ monsterfilm avant la lettre, met het akelig onpersoonlijke flatgebouw als een gestrand ruimtetuig dat door een vreemde levensvorm wordt overspoeld.