Raam, sleutel

Eerste zin Ze kwamen vroeg, om tien uur in de ochtend.

Karlijn heeft net haar debuutroman uit wanneer er een tv-journaliste met een cameraploeg op bezoek komt. Het wordt een enthousiast gesprek, vol leven en liefde. Wanneer de gasten vertrekken, gaat Karlijn even mee naar buiten. Te laat herinnert ze zich dat ze een raam heeft opengezet, en voor haar neus waait de voordeur in het slot. Met de gsm van de buurvrouw belt ze naar haar vriend Arne, een leraar, die net even vrij heeft op school en haar zijn sleutel wel zal komen brengen. Ze zullen elkaar ergens halverwege ontmoeten, spreken ze af, waarna hij op zijn fiets springt en zij begint te wandelen. Tot ze ziet dat er een ongeluk is gebeurd. Arne is overreden door een bestelbusje.

Robbert Welagens roman Raam, sleutel gaat over de verwarring waardoor Karlijn de maanden na Arnes dood overspoeld raakt. Ze voelt zich schuldig voor de dood van haar vriend, een schuld die nog zwaarder wordt wanneer ze inziet dat die deur niet was dichtgewaaid als ze niets had gevoeld voor de journaliste die haar had geïnterviewd, Hanna dus, die haar hand sensueel op Karlijns knie had laten rusten na het gesprek. Als ze niet toegegeven had aan die flirterigheid, was Arne misschien nog in leven. Maar ze blijft toegeven, keer op keer, en Hanna en zij worden geliefden.

Welagen is een schrijver van de stilte. Veel gebeurt er niet in zijn boeken, en op nietszeggende smalltalk kun je zijn personages niet betrappen. Veeleer staan kleine gebaren centraal, zoals Karlijns obsessie met het uitgummen van het verleden. Het notitieboekje dat ze volschreef tijdens de voorbereiding van haar debuut gumt ze weer helemaal leeg. En ook de passages die Hanna in bepaalde van haar romans heeft onderlijnd en die Karlijn al te veel aan hun eigen situatie doen denken moeten eraan geloven. Dat zij samen een fietsvakantie maken, dat Bernhard Schlink in De voorlezer beschrijft hoe zijn twee prille geliefden dat ook doen en dat Hanna net die passages heeft onderlijnd, kan toch geen toeval zijn? Verwacht echter geen bovenzintuiglijke verrassingen of verklaringen. Zo’n schrijver is Robbert Welagen niet. Nee, de enige mysteries die je in zijn boeken aantreft, gaan over het onbekende in onszelf, over liefde, rouw en herbeginnen, en hoe de literatuur een soort wonderzalf kan zijn.