IN FRONTLIJN GAAT JAN LEYERS IN EEN REPORTAGE éN EEN STUDIODISCUSSIE MET VIER GASTEN OP ZOEK NAAR WAT ER RUIST IN HET STRUIKGEWAS VAN HET NIEUWS. (za 29/10 – 22.15 canvas)

PROGRAMMA VAN 29 OKTOBER TOT 4 NOVEMBER

1 ‘Frontlijn’ lijkt wel heel erg op ‘Nachtwacht’, of niet?

Het duurt ook drie kwartier en gaat over één thema, maar daar houdt elke vergelijking eigenlijk mee op. Terwijl in Nachtwacht elke stelling gecounterd werd door een nieuwe gast, zijn alle vier de studiogasten bij Frontlijn meteen samen in de studio. De rode draad doorheen elke editie is een reportage die in vier afleveringen komt. En de nieuwsfeiten die we brengen, zijn telkens een symptoom van een dieperliggend fenomeen.

2 Ben je dan niet bang voor stellingmakerij?

Een corrupte flik is misschien gewoon maar een corrupte flik. Dat legt geen maatschappelijk fenomeen bloot, je hebt gelijk. Met dat Rupel-schandaal speelden we even, maar dat idee is uiteindelijk niet uitgewerkt in Frontlijn, net omwille van het gebrek aan maatschappelijke relevantie. Aan stellingmakerij mispakken we ons niet, want elk van de vier hoofdstukken in de reportages brengt een nieuw aspect van het thema aan. Dat triggert gelijk een nieuw gespreksblok. Zoiets geeft telkens een nieuwe en soms verrassende wending aan het verhaal.

3 ‘Als iets echt belangrijk is, zal ik er over 40 jaar wel een documentaire over zien’, zei je ooit. Geldt dat dan ook voor ‘Frontlijn’?

Niet echt. Die uitspraak was een uitdrukking van: ik wil substantie achter de lawine van feitjes die elke dag over je heen spoelt. Die krijg je als je een documentaire bekijkt, maar evengoed na een programma als Frontlijn, waarin je dieper ingaat op één feit.

4 Iedereen was verwonderd dat je de finale van ‘De Slimste Mens’ niet haalde. Alle kwiskandidaten bleken immers het meest angst voor jou te hebben.

Ik zou begot niet weten waarom. Nu, iemands reputatie kan dikwijls een heel raar parcours volgen. En nee, ik geloof niet dat de andere kandidaten geïntimideerd waren door mijn zogenaamde ‘stoïcijnse blik’. In Nachtwacht werkte zoiets soms, maar niet in zo’n quiz.

5 Je werd de eeuwige weigeraar genoemd. Was je bang van overkill op het scherm?

Ach, nee. Dat was puur een agendakwestie. De eerste keer zat ik in Jeruzalem, en daarna in Slovakije. Ik denk toch niet dat je me van overexposure kunt beschuldigen. Zo vaak kom ik ook weer niet op het scherm, hè. De Slimste Mens Ter Wereld kon er zonder veel problemen bij.

6 Je kunt alvast niemand meer wijsmaken hoe lui je bent. ‘Nachtwacht’, Zomer 2005, een nieuwe plaat, ‘Frontlijn’…

(lacht) Ik ben een luie mens, zoals een Tom Hanks een stotteraar was als kind.Dat kun je ook bijna niet geloven, hè? Ik denk eigenlijk zelf niet zoveel na over werken. Wie kan daar dan eigenlijk last mee hebben?

7 Je dochters zeiden: ‘Het mag wat minder, want hij is nu soms wat overstrest.’

(verveeld) Dat is helemaal niet waar! Het is wel zo dat ik veel doe, maar dat is omdat ik dat zélf wil. Ik wil muziek én tv maken.

8 Van die nieuwe plaat wordt beweerd dat die donkerder klinkt dan ooit. Dat valt toch mee? Joy Division loert niet bepaald om elke hoek.

In The Virgin Dark is ook geen donkere plaat. Het woord ‘dark’ heeft heel wat mensen op het verkeerde been gezet, terwijl het voor mij een metafoor is voor het betreden van nieuwe oorden waar ik nooit voorheen was.

9 Ga je daarom ook met Michael Garvin, die meeschreef aan ‘The Virgin Dark’, in Nashville een plaat opnemen?

Dat is al een heel oude droom van me. Nu, ik heb met Michael duizend-en-een plannen – ik koester dus vooral veel dromen. Voor die Nashville-plaat zoek ik nog een bloedmooie half-indiaanse om te zingen. Ik ben dan Gram Parsons en zij mijn Emmylou Harris. (lacht)

10 Kan muziek je nog evenveel ontroeren als vroeger, toen je er niet professioneel mee bezig was?

Zeker. Ik merk zelfs dat ik emotioneler word met de jaren. Op de laatste pagina’s van mijn exemplaar van Captain Corelli’s Mandolin vind je zelfs nog de fysieke sporen van mijn tranen! Ja, er zijn songs die hetzelfde effect op mij hebben als Louis de Bernières’ bestseller. (lacht) Maar je komt van mij niet te weten welke dat zijn: anders draaien ze geheid net dié liedjes wanneer ik ergens te gast ben. Ik wil alleen zeggen dat er ook twee Belgische artiesten zijn die dat bij mij kunnen. l

Gunter Van Assche

‘ik kom toch helemaal niet vaak op het scherm?’