Dinsdag 4/9, 21.10 – CanvasValt er nog genoeg te ontsluieren voor een nieuw seizoen van het Canvasprogramma Publiek geheim? ‘Jawel meneer’, grijnst presentator Sven Speybrouck. ‘Meer zelfs, per seizoen stuiten we op steeds meer en nog interessantere zaken.’

Zoals het sanatorium van Tombeek?

SVEN SPEYBROUCK: Daar beginnen we de eerste aflevering mee. Sommige mensen zullen dit modernistische gebouw kennen van de strijd voor het behoud ervan. Het zal nu gerestaureerd worden en opnieuw als zorginstelling dienen. De zorggeschiedenis van het pand is boeiend. Zo zijn er wel wat verhalen over de zeg maar experimentele behandeling van de tuberculosepatiënten vroeger. En daarnaast heeft het een boeiende architecturale geschiedenis. In Tombeek werd, in opdracht van de socialistische zuil, gebouwd om de mens te verheffen.

Jullie vertellen ook het onwaarschijnlijk verhaal van het Egyptische Heliopolis.

SPEYBROUCK: Gebouwd door de Belgische baron Empain. Die verbraste zijn geld op een heel creatieve manier: door grond te kopen in de Egyptische woestijn en er de stad van zijn dromen op te trekken. Die is vandaag opgeslokt door miljoenenstad Caïro, maar de mensen in die stadswijk zijn zeer trots in dit stukje Belgisch erfgoed te wonen. Spreek er iemand op straat aan en ze kennen de geschiedenis van Heliopolis.

Werd de Canvasdirectie niet gek? Moesten jullie uitgerekend nu een aflevering gaan filmen in Egypte?

SPEYBROUCK: Het lijkt erop dat het ergste stof van de strijd er al is gaan liggen. Op het Tahrirplein proberen commerçanten de toeristen al Egyptische vlaggetjes aan te smeren. Tegelijkertijd zie je in Egypte hoe jaren van dictatuur en corruptie een land kapot kunnen maken. Over deze aflevering had ik graag een making-of gemaakt. Heb je drie vergunningen om ergens te filmen, dan moet je nog pingelen om een noodzakelijke vierde te krijgen. En we hebben de piramides ook gefilmd, blinkend in de zon. Al hebben we onze camera’s wel heel exact moeten richten om de schrijnende armoede eromheen niet in beeld te brengen.

Iets vrolijker: wie in Gent op kot zat in de Tijger- of Zebrastraat komt eindelijk te weten waar die naam vandaan komt?

SPEYBROUCK: Ja, die zijn geïnspireerd door dierentuin De Gentsche Diergaerde. Daarover doen heel wat stadslegendes de ronde, waarmee ik altijd wel succes had op café. Nu hebben we de feiten van de fictie weten te scheiden. Het wonderlijkste verhaal hebben we gevonden in Zedelgem, waar tijdens WOII een krijgsgevangenenkamp was. Dat leidde ons tot in Letland.

Jullie filmden ook op het kerkhof van Laken. Robbe De Hert foeterde onlangs nog dat hij daar nooit mocht filmen. Hoe is het jullie gelukt?

SPEYBROUCK: Door nog harder te zagen dan Robbe (lacht). Nee, ik ben fan van hem, hoor. Het kerkhof van Laken is onvoorstelbaar prachtig, uniek maar haast onmogelijk te onderhouden. Als we ergens heel hard voor hebben moeten zagen, of liever gezegd beleefd maar lang hebben moeten aandringen dan is het bij de Orient Express. Er is een Publiek geheim-link via de Belgische ondernemer Georges Nagelmackers. Wanneer jullie lezers dit zien, zit ik als alles goed gaat op de Orient Express, wie weet, aan de zijde van een Russische gravin champagne te nippen.

Lucky b…

(H.V.G.)