P.B. GRONDA, schrijver van onder meer Straus Park – later dit jaar verschijnt zijn nieuwe roman -, duikt elke week in de populaire cultuur.

Dit tweette de Amerikaanse schrijfster Joyce Carol Oates midden augustus: ‘Het is opmerkelijk dat Jon Stewart en The Daily Show door veel kijkers als geloofwaardiger werden beschouwd dan het nieuws uit de mainstreammedia.’

En in de sfeer van alle jubelstukken over Jon Stewart die naar aanleiding van zijn voorlopige stop waren verschenen, wilde je al graag roepen: ja! Ze heeft gelijk! Leve Jon! LE-VE JON. LE-VE JON. LE-VE JON…

Immers waren al die jubelstukken terecht geweest. De dag waarop Jon Stewart stopte, daalde de gezamenlijke waarde van heel het medium televisie gevoelig.

Terug naar die tweet. Want toen de Stewart-fanfare na enkele dagen de straat uit was, werd het stil en dacht je: fuck, ze had inderdaad gewoon gelijk, onze Joyce Carol. En dat is natuurlijk geen compliment voor een enkeling, zijnde Jon, maar wel een bikkelharde kritiek op heel de nieuwsfabriek.

Want laten we even heel duidelijk zijn: Wat heeft een mens nog aan ‘het nieuws’? Serieus. Wat brengt het ons aan echte meerwaarde en – bottom line – vooral dit: waarom zouden we nog vertrouwen hebben in de producenten ervan?

Televisienieuws is zo selectief en zo gefocust op vorm en sfeer dat je er moeilijk nog serieus over kunt praten. En websites zijn au fond handelsplekken omdat ze overleven op dialoog met iemand met de macht om te klikken of niet te klikken.

Dat was wel anders bij een papieren krant. Die lag daar en je kon erin lezen of je kon er een vuur mee aansteken. Maar de mensen die erin schreven, hadden niet dat vervelende en onophoudelijke contact met de lezer. Soms was er eens een gepensioneerde leraar die een brief schreef. Die werd dan in een lade opgeborgen.

Nu alles en iedereen gelijk is, is elke intellectuele of journalistieke excellentie natuurlijk onmogelijk geworden. Mensen lullen heel de tijd en verwarren meningen met waarheden en buikgevoel met feiten. En grote media weten nog niet hoe ze die nieuwe communicatievormen moeten aanpakken, dus ze hebben schrik. Iemand maakt zich boos in een tweet of een Facebookstatus en daar volgen al de excuses. Want beter op veilig spelen. Voor je het weet heb je heel Twitter over je heen en wat dan?

Ja: wat dan, eigenlijk? Geen sticker van de juf?

Want daar ligt het tweede element van het falen: de onmiskenbare en onzalige terugkeer van het politiek-correcte denken. Feitelijk komt het neer op: niemand op geen enkel moment boos maken. Maar iedereen wordt voortdurend overal boos over. Dus kun je enkel over nonsens en lichte kost berichten. Dan zeuren er wel een paar verzuurden over de ondraaglijke lichtheid van dit alles, maar dat zijn de kwaadste klagers nog niet. Die moeten dan maar een boek gaan lezen, of zo.

Onze pers is dan wel vrij, ze is ook onverzorgd en truttig. Ze heeft geen smoel en geen karakter. Ze hangt aan elkaar van veel marketing en weinig echtheid. Jon Stewart maakte dat elke dag duidelijk. Een man en een goede redactie. Dat is uitzonderlijk, maar ook niet uniek. Op een dag zal al het nieuws er mooi uitzien en zal heel de wereld dezelfde drie verhalen volgen en in onze herinnering zal Jon een gebalde vuist voor zijn mond houden terwijl hij met de andere traag op zijn desk klopt.

P.B. GRONDA

JE MAG NIEMAND OP GEEN ENKEL MOMENT BOOS MAKEN. MAAR IEDEREEN WORDT VOORTDUREND OVERAL BOOS OVER. DUS KUN JE ENKEL OVER NONSENS EN LICHTE KOST BERICHTEN.