Met ‘Trust’, een oase van Rust, heeft Low een van de mooiste, sereenste en puurste albums van 2002 gemaakt. Een gesprek met de traagste groep van de wereld.

In concert: op zaterdag 1/2 samen met onder meer Das Pop, Dead Man Ray en Eyes Adrift op ‘De Nachten’. Info: www.denachten.be

Als rock-‘n-roll ooit des duivels is geweest, dan is ze nu wel met grand égards in het huis van de Heer ontvangen. Het recentste concert van Low, begin december vorig jaar, vond immers plaats in de Predikherenkerk in Leuven. De serene sfeer van dat gebouw past dan ook als gegoten bij de muziek van het Amerikaanse trio, dat is geëvolueerd van een rockcombo in de traditie van Crazy Horse tot een groep die sacraliteit en ascese in muziek vertaalt. Zelf noemen ze zich the slowest band in the world, maar eigenlijk zijn ze the most silent band. Alan Sparhawk is zanger-gitarist, zijn vrouw Mimi Parker speelt de drums, al is er maar sprake van één trommel. Het echtpaar oogt uitermate conventioneel, onopvallend, down to earth. Je komt ze dagelijks bij de slager tegen. Ze sjouwen ook Hollis mee, hun dochter van twee. Down to earth. Niets is echter wat het lijkt. Ze zijn praktiserend mormoon en hun religieuze beleving voert hen ver boven het aardse uit. Als het gesprek over religie en spiritualiteit gaat, is Sparhawk op dreef. Hij is nochtans uitgeput. Zijn spreektempo is even inert als zijn muziek. Traag, met veel stiltes.

Als iemand opdracht zou geven om stilte op muziek te zetten, dan moet het resultaat ongeveer klinken zoals ‘Trust’.

Alan Sparhawk: Echt? Prima. Hoe dichter we daar bij geraken, hoe beter. Maar we zijn nog niet op het uiterste punt.

De stilte maakt zelfs deel uit van de composities.

Sparhawk: Ik heb wel eens horen zeggen dat stilte een van onze instrumenten is, maar daar ben ik het niet mee eens. Stilte vergroot uit wat er is. Zelf zegt ze niets. Stilte geeft sterkte aan wat ervoor of erna komt. Ze staat ten dienste van de noten en de woorden.

De muziek van Low is transcendent, spiritualistisch en religieus.

Sparhawk: Zeker. We beogen hetzelfde als de traditionele Amerikaanse spirituele muziek. Die is over het algemeen heel minimalistisch en repetitief. Met een eenvoudig taalgebruik.

Wij associëren Amerikaanse spirituele muziek nochtans met gospel, en gospel is vaak opwindend, enthousiast, uitbundig. Precies het tegenovergestelde.

Sparhawk: Maar daar houd ik ook van. De eerste opnames van The Staple Singers horen bij mijn absolute favorieten. De kracht die daarvan uitgaat, is verpletterend. Ik heb vroeger vaak naar gospel geluisterd, we zijn daar heel erg door beïnvloed.

Wil je dat de mensen van je muziek gelukzalig worden, of eerder droevig?

Sparhawk: Dat vraag ik mij eigenlijk niet af. Mensen zeggen me wel eens dat we melancholische en deprimerende muziek schrijven. Maar melancholie heeft niets te maken met depressie. Melancholie gaat veel dieper. Er zit vrede en rust in. Terwijl droefheid precies onrust en verwarring inhoudt.

Hoop je dat de luisteraar zal nadenken over het leven, over een god? Wil je hem bekeren?

Sparhawk: Als onze muziek de mensen ertoe aanzet om na te denken over wie we zijn en waar we naartoe gaan, dan ben ik al heel tevreden. Dat is precies waar religie en spiritualiteit om draait. Zoeken naar waarheid, zoeken naar geluk. Haak niet af, geef niet op. Wij wijzen de weg niet, wij steken de vinger niet omhoog, wij dragen geen boodschap uit. Wij scheppen alleen een sfeer waarin de luisteraar tot zichzelf kan komen.

Je bent mormoon. Wat is de sleutelzin van je geloof?

Sparhawk:As man is, God once was. As God is, man can become. Wij zijn kinderen van God. Als kinderen groeien wij op en leren we. Misschien was God ook ooit een kind. Voorts geloven wij sterk in het belang van boete en berouw, en bovenal koesteren we de hoop op eeuwig leven. Hoe we na onze dood verder leven, zal bepaald worden door de manier waarop wij hier op aarde leven. Wie nu goed leeft, zal daarvoor beloond worden.

‘Trust’ is een album van uitgepuurde schoonheid, maar soms ook met een dreigende, donkere sfeer mee, door de zware trom en de galmende echo.

Sparhawk: Licht en duisternis staan naast elkaar. In tragedie schuilt schoonheid. De mooiste dingen des levens gaan hand in hand met schrikwekkende. De geboorte van een kind is het mooiste wat er is, maar het gaat gepaard met ondraaglijke pijn. Het is een zeer gewelddadige gebeurtenis. De dood kijkt van nabij toe. De kruisiging was het grootste geschenk dat God ons gaf, maar wel een vreselijke marteling.

Je hebt zelf een dochter van twee. Ze gaat mee op tournee. Low is een gezinsgebeuren.

Sparhawk: Het oogt misschien gezellig, maar het is zwaar. Het is niet de meest ideale omgeving om als gezin in te functioneren. Als je op tournee bent, is het geen overbodige luxe om tot elf uur in bed te liggen, want je gaat pas slapen om drie uur ’s nachts. Met een kind van twee moet je er om zeven uur alweer uit. We zijn daarom ook selectiever geworden in ons tourschema. De geboorte van Hollis was een keerpunt. Alles draait nu om dat nieuwe leven, niet zozeer meer om het mijne. Ik moet stoppen me te blijven wentelen in mijn eigen verwarring en zorgen.

Langs de andere kant heeft ze je niet tegengehouden om tegen een razend tempo platen te maken. Tussen ‘Trust’ en de voorganger zit amper anderhalf jaar. Behoorlijk snel voor een trage band als Low.

Sparhawk: Ik ben zelf verbaasd dat het zo vlug gegaan is. Maar nu is het tijd om gas terug te nemen. In 2003 nemen we een adempauze.

Low is vaak vergeleken met Neil Young. Op ‘Trust’ is daar nog maar weinig reden voor, behalve dan bij het nummer ‘Canada’. Volg je nog wat hij doet?

Sparhawk: Jazeker. Ik respecteer hem enorm. Hij maakt al zo lang artistiek waardevolle muziek, hij blijft mensen uitdagen, op het verkeerde been zetten, hij is nooit voldaan, en zeker niet zelfvoldaan. Ik hou ook van zijn stem, al is ze allesbehalve perfect. Dan heb ik tenminste dat met hem gemeen.

Kan je je ook vinden in een vergelijking met Nick Cave? Ook hij evolueerde naar bijbelse, spiritualistische muziek, met rock als basis.

Sparhawk: Alles wat Nick Cave doet, getuigt van grote klasse. Hij is wel meer met fictie bezig dan wij. Hij bedenkt personages en verhalen, hij creëert een mystiek. Zijn verbeelding is gigantisch. Het zou voor mij zoveel gemakkelijker zijn mocht ik personages kunnen bedenken waarachter ik me kon verschuilen. Maar ik heb dat talent niet.

Je hebt hier in een kerk gespeeld. Is dat de ideale locatie voor jullie muziek?

Sparhawk: Niet per definitie. Het kan een enorme bonus zijn, maar het kan ook tegenvallen. We zijn daar flexibel in. We hebben al gespeeld bij mensen thuis in de woonkamer, in coffeeshops, in punkrockclubs, in grote hallen. Zelfs in CBGB’s in New York. Een van de meest legendarische clubs, maar ik zweer het je, tegelijkertijd een van de vuilste, goorste zalen waar we ooit hebben gestaan. Maar het was fijn. We eisen niet om in een kerk op te treden, maar organisatoren haasten zich tegenwoordig om er één voor ons te reserveren.

Ben je verrast dat Low hier in België zo goed aanslaat?

Sparhawk: We hebben hier altijd goed gelegen. Net zoals in Nederland en in mindere mate in Duitsland. Ook van Amerika zelf mag ik niet klagen, al doen ze daar vaak meewarig over onze muziek. In Europa en Japan worden we als kunstenaars beschouwd, in Amerika als rare vogels. Oh those silly guys from Minnesota playing slow and quiet, ha ha ha. Hier is er tenminste respect.

Door Eddy Hendrix

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content