Cannes- en cinemagangers aller lande kunnen opgelucht ademhalen: Le nouveau Terrence Malick est finalement arrivé. In tegenstelling tot vorig jaar haalde The Tree of Life, het mysterieuze opgroeidrama van de meestercineast achter Badlands en Days of Heaven, de deadline van het gerenommeerde filmfestival nu wel. Of hoe één filmmaker zich door niemand onder druk laat zetten.
‘Zut alors!’, moeten Canneskopmannen Gilles Jacob en Thierry Frémaux hebben gedacht toen vorig jaar duidelijk werd dat The Tree of Life niet klaar ging geraken voor de 63e editie van het festival. De intrede van hoofdrolspelers Brad Pitt en Sean Penn – toch de crème de la crème van sociaal geëngageerd Hollywood – had een welgekomen ’tapis rouge’-spektakel opgeleverd. Bovendien had de mythische status van regisseur Terrence Malick in cinefiele kringen het filmfestijn nog in aanzien doen stijgen.
Dat het feestje niet zou lopen zoals gepland, stond echter min of meer in de sterren geschreven. Malick is niet alleen gekend voor zijn cinemapareltjes, maar ook voor zijn uiterst eigenzinnige gedrag. Zo heeft hij nooit of te nimmer deelgenomen aan het mediacircus ter promotie van zijn films, leek hij gedurende de jaren 80 en het grootste deel van de jaren 90 in rook opgegaan en sneed hij topacteurs zoals Martin Sheen, Gary Oldman en Viggo Mortensen zonder blikken of blozen weg uit zijn comebackprent The Thin Red Line.
Het hoeft dus niet te verbazen dat in een tijdperk waarin Hollywoodstudio’s financieel interessante releasedata belangrijker vinden dan de kwaliteit van hun producties, Malick zijn vijfde beeldgedicht onverstoorbaar bleef bijvijlen. Dat het ook het persoonlijkste project uit zijn carrière betreft, maakt ’s mans perfectiedrang des te begrijpelijker. De initiële opnames dateren al van het voorjaar van 2008 en Malick broedt zelfs al sinds de seventies op dit project: het concept ’tijdsdruk’ staat niet in zijn woordenboek.
Het onderwerp van The Tree of Life is – ondanks de nakende Cannespremière en Belgische bioscooprelease – nog steeds gehuld in een waas van geheimzinnigheid. Uit de meest recente ‘production notes’ valt op te maken dat Brad Pitt in de huid kruipt van een man die samen met zijn echtgenote (gespeeld door geprezen nieuwkomer Jessica Chastain) drie zonen opvoedt in het Amerika van de jaren 50. Sean Penn vertolkt op zijn beurt de volwassen versie van Jack, de oudste telg van het gezin, die gebukt gaat onder enkele smeulende jeugdtrauma’s.
Om deze zelfverklaarde ‘meditatie over leven en dood, schuld en onschuld, orde en chaos’ in goede banen te leiden, deed Malick een beroep op een legertje ouwe getrouwen. The New World-beeldenmagiër Emmanuel Lubezki was opnieuw verantwoordelijk voor de cinematografie. Het montageteam van Malicks bewierookte Pocahontas-bewerking mocht andermaal de schaar zetten in het opnamemateriaal. En legendarisch production designer Jack Fisk droeg na Badlands, Days of Heaven en The Thin Red Line wederom zijn steentje bij. Bekendste nieuwkomer in ‘Team Terrence’ is Alexandre Desplat, de gevierde Franse filmcomponist met maar liefst vier Oscarnominaties op zijn naam.
Dat Malick zijn creatieve lusten in alle vrijheid kon botvieren, heeft hij te danken aan twee productiebedrijven. River Roadoprichter Bill Pohlad – verantwoordelijk voor onder meer Brokeback Mountain en Into the Wild – werkte enkele jaren terug met de cineast aan een Che Guevarabiopic. ‘De mislukking van dat project beschouw ik als een geluk bij een ongeluk’, aldus Pohlad. ‘Toen ik het scenario voor The Tree of Life las, wist ik dat ik de ultieme Terrence Malickfilm ging overzien.’ En ook Brad Pitt was laaiend enthousiast. ‘Hoewel de productieproblemen van The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford bijna het einde van mijn filmbedrijf Plan B betekenden, was er geen haar op mijn hoofd dat eraan dacht om zo’n kans te laten voorbijgaan.’
Tot zover de officiële informatie. Een beetje speurwerk doet echter vermoeden dat Malick veel meer in petto heeft dan een zoveelste diepgravend drama vol adembenemende natuurbeelden, associatieve montages en gelaagde klanktapijten. Douglas Trumbull – de net geen zeventigjarige speciale-effectenlegende die meewerkte aan 2001: A Space Odyssey, Close Encounters of the Third Kind en Blade Runner – liet in april van vorig jaar vallen dat ook hij aan The Tree of Life had meegeholpen. ‘De film bevat flink wat effecten en Terry wilde die koste wat het kost op de ouderwetse, cgi-loze manier verwezenlijken. Zijn enthousiasme zorgde ervoor dat ik voor het eerst in 27 jaar aan een langspeelfilm heb meegewerkt.’
Over Trumbulls bijdrage valt verder niets terug te vinden, maar enkele shots uit de hypnotiserende trailer roepen ontegensprekelijk herinneringen op aan de spectaculaire schouwspelen uit Kubricks voorgenoemde sciencefictionklassieker. Helemaal hopeloos is informatie zoeken aangaande de release van The Voyage of Time, de IMAX-documentaire over de evolutie van het heelal, de aarde en de mens die Malick concipieerde als het ultieme ‘companion piece’ van The Tree of Life. Maar genoeg gegraven: binnenkort verlegt ‘good old Terry’ opnieuw de grenzen van de zevende kunst. Malick heeft de smaak trouwens flink te pakken. Intussen heeft hij ook al de opnames voltooid van het tot nog toe mysterieus genoemde Untitled Terrence Malick Project, een romantisch drama, waarvan – u raadt het al – niets meer bekend is dan dat Rachel McAdams, Ben Affleck en Javier Bardem de hoofdrollen vertolken.
THE TREE OF LIFE
Vanaf 18/5 in de bioscoop.
DOOR STEVEN TUFFIN
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
