Robert Altman, VS 1975, met Lily Tomlin, Geraldine Chaplin, Keith Carradine. Zaterdag 21 september 01.30 – BBC2

Aan sleutelfilms uit de jaren zeventig geen gebrek op zaterdag: The Parallax View loopt jammer genoeg nog een tijdje verder als BBC2 Altmans briljante meerstemmenzang aanheft, een epische mozaïek die een vlijmscherpe maar ook tedere blik op showbizz, macht en politiek biedt. In een era die Vietnam en Watergate achter de kiezen heeft en met twijfel de viering van tweehonderd jaar VS afwacht, komt een paar dozijn mensen gedurende een verlengd weekend samen, verbonden door een muziekfestival en een politieke bijeenkomst (rond een schimmige, populistische kandidaat – Altmans profetische aankondiging van Jimmy Carter). De plaats is Nashville, Tennessee, alias Music City USA, waar grootheden van de country en hun entourage voor de voeten worden gelopen door fans, wannabees en losers. Altman weeft de bestemming van zijn personages samen tot een tragikomisch lappendeken, waarin vooral de vrouwenportretten opvallen: Ronee Blakley is de uitgeputte, emotioneel kwetsbare en labiele koningin van de country; Karen Black is haar bitchy rivale; Lily Tomlin is een gospelzangeres en moeder van twee dove kinderen; Geraldine Chaplin is een ‘alternatieve’, pretentieuze en immer diepe betekenis zoekende BBC-journaliste. Daartegenover staan even treffende mannenfiguren: Ned Beatty is Linnea’s man, een advocaat die de politieke rally mee helpt opzetten; en vooral Keith Carradine, lid van een folkgroep, egotist pur sang en sexy vrouwengek. Het uitzonderlijk script van Joan Tewkesbury (die ook al Altmans Thieves Like Us schreef) wordt door Altman als een haast documentair verslag gedraaid, maar met alle visuele en auditieve waarmerken van de grootmeester: overlappende dialogen, lange hyperbeweeglijke opnamen, improvisatie en ensemblespel. Het gevolg is twee en een half uur fascinatie voor de illusie van waarachtigheid over een wereld met enkel lege commercie en politieke holheid (dat gevoel van authenticiteit wordt nog versterkt door het besef dat de acteurs ook hun eigen composities brengen; Keith Carradines I’m Easy zou de film zijn enige oscar opleveren). Let op de cameo’s van Elliot Gould en Julie Christie (als zichzelf) en de verschijning van Jeff Goldblum, die met zonnebril en scooter zich een weg baant door de grandioze wirwar.