Met het hartverscheurende Bring Me The Workhorse maakte My Brightest Diamond, alias Shara Worden, een van de meest betoverende platen van het voorbije decennium. Op het nieuwe All Things Will Unwind laat de chanteuse zich assisteren door een heus kamerorkest, en goochelt ze met tegenstellingen en paradoxen.
Enkele jaren geleden was Shara Worden nog een van Sufjan Stevens’ Illinoise-makers. Sindsdien werkte ze samen met David Byrne, Stateless en The Decemberists en ontwikkelde ze als My Brightest Diamond een unieke stijl die het midden houdt tussen folk, blues, ragtime, vaudeville en klassiek. Op haar pas verschenen derde cd, die ze inblikte met het New Yorkse kamer-ensemble yMusic (zie ook Rufus Wainwright en Owen Pallett), drijft ze steeds verder weg van het popmilieu. Maar geen nood: haar songs klinken nog altijd warm, emotioneel en toegankelijk.
DE WERELD
All Things Will Unwind, een plaat over liefde, onrecht en sociale ongelijkheid, werd sterk beïnvloed door enkele recente veranderingen in het leven van de zangeres. Onlangs verhuisde ze van Brooklyn naar een verpauperde buurt van Detroit, en het schrijnende contrast tussen haar eigen leven en dat van de kansarmen uit haar omgeving veroorzaakte een schok die aanleiding gaf tot verontwaardigde songs als High Low Middle, Ding Dang en There’s a Rat. Zoals ze het zelf verwoordt: ‘Ik ben nu veel beter op de hoogte van wat er in de wereld omgaat. Honger, armoede, de milieuproblematiek, seksuele exploitatie en andere vormen van misbruik: het zijn onderwerpen die haast vanzelf songs uitlokken. Misschien is de tijd weer rijp voor een protestbeweging in de muziek, zoals we er ook tijdens de sixties één hebben gekend. Het probleem is dat de grote corporaties zich inmiddels meester hebben gemaakt van de media. Daardoor vergt het van een artiest veel meer moed om een dissidente positie in te nemen. Als je geen aandacht meer krijgt op de radio of in de pers ben je uitverteld, hé?’
DE HUISKAMER
Ook het prille moederschap heeft op My Brightest Diamonds nieuwe cd duidelijke sporen nagelaten. I Have Never Loved Someone is een pakkend wiegeliedje, terwijl het ontstaan van nieuw leven haar in Reaching Through to the Other Side doet stilstaan bij de eindigheid ervan. ‘Door een kind te krijgen, raakte ik plots ook zelf geïn- teresseerd in waar ik vandaan kwam. Een half jaar na de geboorte van mijn zoontje stierf mijn oma. Wat wist ik eigenlijk over haar? Of over mijn overgrootmoeder? Vervolgens begon ik na te denken over de geboorte van de mensheid en, in het licht daarvan, de beperkte tijd die ons op aarde is toegemeten. Als volwassenen tobben we voortdurend over de toekomst. De noden van een kind zijn echter zo direct, zo instant, dat ze je wel dwingen in het ‘nu’ te leven. Dat soort tegenstellingen houdt me bezig.’
She Does Not Brave the War gaat over vrouwen die zich in alle stilte de pleuris werken om hun kroost te eten te geven. Ze zullen er nooit de geschiedenisboeken mee halen, maar volgens de chanteuse zijn het net die kleine, anonieme heldendaden die de wereld draaiende houden. ‘Natuurlijk is het opwindend om naar de maan te vliegen’, zegt Worden. ‘Mannen hebben fantastische dingen verwezenlijkt. Maar als jonge moeder ben ik gefascineerd door die miljoenen seksegenoten waar je nooit iets over hoort of leest. We vormen de helft van de wereldbevolking, maar waar zijn de grote vrouwelijke kunstenaars of componisten? Het lijkt alsof we onzichtbaar zijn.’
ROCK’N’ROLL
Hoewel ze twee cd’s maakte met de leftfield rockband AwRY en zich met Workhorse manifesteerde als een creatieve zus van PJ Harvey en Björk, verklaarde Shara Worden onlangs dat ze de rockmuziek de rug had toegekeerd. ‘Enkel voorlopig’, zegt ze. ‘Ik heb me net een nieuwe elektrische gitaar aangeschaft en ben vastbesloten in de standaardstemming te leren spelen. Ik gebruik al sinds mijn negentiende een ‘open tuning’ en begon mezelf te herhalen. Een plaat als Workhorse zal ik nooit meer maken. Daarvoor ben ik intussen als persoon te zeer veranderd. Wel kijk ik op naar muzikanten als Marc Ribot en Tom Verlaine. Ik beschouw de gitaar als de graffitiartiest onder de instrumenten. Ze is een tikje provocerend, staat altijd te trappelen om de mooiste tekening te verknoeien, maar je kunt er wél iets mee vertellen.’
KLASSIEK
Na haar vorige cd, A Thousand Shark’s Teeth, wilde Worden zich toeleggen op de ontwikkeling van een eigen ritmische taal. ‘Klopt, maar ik raakte afgeleid’, geeft ze toe. ‘Toen yMusic een samenwerking voorstelde, borg ik mijn andere plannen even op. Ik dacht: als ik die kans nu niet grijp, komt het er waarschijnlijk nooit meer van. Dat kamerensemble is wereldklasse: de muzikanten kunnen alles aan en leggen veel persoonlijkheid in hun spel. Het was een enorme uitdaging om iets te schrijven op hun niveau, iets dat hun veelzijdigheid en souplesse recht zou doen. Precies daarom heb ik mezelf enkele regels opgelegd: ieder geluid op de cd moest van akoestische oorsprong zijn en alle gebruikte instrumenten dienden in een bescheiden koffertje te passen. Door het terrein vooraf te begrenzen, bleef ik on the case. Anders was ik geneigd zo veel dingen uit te proberen dat mijn muziek twaalf verschillende richtingen tegelijk uit zou hollen.’
Shara Worden studeerde opera en heeft een indrukwekkend stembereik. Toch is een carrière in de klassieke muziek niet aan haar besteed. ‘In mijn hart ben ik een songwriter’, zegt ze. ‘Ik ben dol op opera. Alleen: in dat wereldje is alles gericht op interpretatie en vertolking. Ik vind het veel opwindender om me in een kamertje terug te trekken en enkele uren later op de proppen te komen met iets dat voordien nog niet bestond. Er gaat niets boven de magie van de schepping. Vooral daar puur ik voldoening uit. Oké, mijn klassieke opleiding heeft me een vocabulaire bijgebracht dat me helpt mijn ideeën trefzekerder uit te werken, vooral op harmonisch vlak. Maar zodra ik aan het werk ga, schuif ik die technische bagage vrolijk opzij. Het is zoals zwemmen, fietsen of autorijden: eens je het onder de knie hebt, denk je er niet meer bij na. Ik vertrouw op mijn intuïtie.’
‘ALL THINGS WILL UNWIND’
Op 10/10 uit bij Asthmatic Kitty.
DOOR DIRK STEENHAUT
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
