Al anderhalf decennium tracht hij ons minstens eenmaal per jaar een geweten te schoppen, maar het is de eerste keer dat hij daarvoor een alliantie sloot met Hollywood. De Britse guerrillafilmer Michael Winterbottom (45) over Brangelina, luie collega’s en ‘A Mighty Heart’. ‘Ik ben geen Hollywoodhoer. Ik heb míjn film gemaakt met hún geld.’ Door Dave Mestdach

Door Dave Mestdach

Wat was je eerste reactie toen je hoorde dat Angelina Jolie en Brad Pitt je voor deze klus wilden inhuren?

Michael Winterbottom: Ik lees nooit de tabloids, bekijk relatief weinig films, had nog nooit de term ‘Brangelina’ gehoord en ik had er dan ook geen flauw benul van dat ze zo beroemd waren. Eerlijk! Veel mensen vinden de link Winterbottom-Brange-lina behoorlijk bizar, maar voor mij is het business as usual. Zij zochten een geschikte regisseur voor hun project en kwamen bij mij uit. Ik kreeg een budget aangeboden om een boek te verfilmen dat ik al eerder gelezen had en dat me interesseerde. Sounds fairly logical, don’t it? Het is in elk geval een stuk logischer dan het omgekeerde. Ik heb weliswaar al met Kate Winslet, Woody Harrelson en een paar andere Hollywoodsterren gewerkt, maar ik weet dat ik met mijn soort films toch nooit een topvedette kan strikken, dus heeft het ook geen zin om hen zelf te contacteren.

Waarom kwamen ze bij jou uit?

Winterbottom: Ze hadden In this World en The Road to Guantánamo gezien en ze wilden Mariane Pearls verhaal vertellen in dezelfde documentaire stijl, met veel handbewogen camerawerk, natuurlijk licht, improvisaties en een snelle montage. Ze wisten ook dat ik ervaring had met de Arabische wereld. Ik was zelfs in Pakistan toen ik het tragische nieuws over Danny vernam. Vandaar dat ik ook met mijn vaste crew kon werken. Ik voel me dan ook geen Hollywoodhoer. Ik kon gewoon mijn film maken met hun geld. Wat niet betekent dat ik niet getwijfeld heb: om deze film te maken, moest ik terug naar Pakistan en heb ik mijn eigen project in Italië met een jaar moeten uitstellen, hoewel we vorige zomer op het punt stonden met de opnames te beginnen.

Klopt het dat je eerst in je eentje op verkenning bent geweest in Pakistan?

Winterbottom: Ja, omdat we niet wisten of we wel toestemming zouden krijgen om op de authentieke locaties te draaien. Ik schets weliswaar een genuanceerd beeld van de Pakistaanse bevolking, maar een film over een Amerikaanse journalist die in je land wordt onthoofd, is natuurlijk niet de beste pr die de autoriteiten zich kunnen indenken. Vandaar dat ik en mijn cameraman eerst op ons eentje naar Karachi zijn getrokken om daar zoveel mogelijk foot-age bijeen te schieten – de Pakistaanse locaties die je ziet in de film, zijn de echte locaties waar het verhaal van Danny en Mariane Pearl zich heeft afgespeeld. Drie weken later zijn we dan naar India afgereisd, waar ondertussen ook de rest van de cast en de crew was gearriveerd – inclusief Angelina en Brad dus. Het lastigste was trouwens niet de Pakistaanse geheime dienst die ons in Karachi op de hielen zat of die hele mediahype in India, maar mijn Pakistaanse acteurs in India krijgen. Burenruzies, weet je wel.

Het is een typische véritéfilm geworden. Is een Hollywoodvedette als Angelina Jolie in de hoofdrol dan geen vervelende ballast?

Winterbottom:(ontwijkend) Ze heeft in elk geval geen kapsones. Dat kan ik je verzekeren. We hebben zes weken met een kleine crew samen onder één dak gewoond en ze ging perfect op in de groep. Ze is bescheiden, grappig en spontaan én altijd bereid om te luisteren.

Heb je haar toch niet een beetje moeten intomen? Geef toe: ze staat niet bekend als ’s werelds beste actrice. Het valt op dat je haar heel voorzichtig introduceert en dat haar takes ook redelijk kort zijn.

Winterbottom:(grijnst) So you noticed? Het past ook gewoon bij het verhaal. Met mijn guerrillastijl probeer ik het drama altijd wat te minimaliseren in plaats van het uit te vergroten. De ene keer lukt dat al beter dan de andere.

Je kreeg dus geen final cut van producer Brad Pitt?

Winterbottom: Technisch gezien heb ik nog nooit de final cut gehad. Maar ik klaag niet: Dankzij Brad heeft Paramount geld op tafel gelegd (16 miljoen dollar; nvdr.), niemand van de studio is komen zeuren en op een paar kleine discussies na heb ik geen enkel compromis moeten sluiten. Als de film klote is en zwaar flopt, is het dus volledig mijn verantwoordelijkheid (lacht). (Die kans zit er inmiddels dik in: in de VS ging de film compleet onderuit met een opbrengst van amper 10 miljoen dollar; nvdr.)

Was Angelina echt zwanger tijdens de shoot, zoals haar personage Mariane?

Winterbottom: Nee. Ze was zwanger toen ik haar voor het eerst ontmoette, maar ze was al bevallen voor de opnames begonnen. Zie je wel dat ze een goeie actrice is (lacht).

Wat gebeurt er nu met dat Italiaanse project dat je te elfder ure hebt moeten aborteren?

Winterbottom: Daar gaan we nu aan beginnen. Het is een mysterieus familiedrama met Colin Firth in de hoofdrol dat Genova heet en ook in Genua zal worden gefilmd. Eigenlijk is het gewoon een ripoff van Nicolas Roegs klassieke huiverthriller Don’t Look Now, moet ik eerlijk bekennen, maar voor een keertje kan me dat geen barst schelen. De laatste jaren heb ik bijna niks anders gedaan dan politieke en sociale miserie verfilmd in India en Pakistan (zie ook ‘The Road to Guantánamo’ en ‘In this World’; nvdr.). Ik wilde eindelijk wel eens een leuke, zorgeloze vakantie in Italië, maar ik kan het filmen gewoon niet laten. Ik verfilm tegenwoordig zelfs mijn eigen vakanties (lacht).

Je maakt minstens één film per jaar. Waar komt die creatieve koorts vandaan?

Winterbottom: Gokschulden (lacht). Nee, geen idee. Wellicht uit het besef dat ik hooguit vijftig films kan maken in mijn leven, terwijl ik zeker duizend verhalen in mijn kop heb. Ik vind ook niet dat ik supersnel werk. Ik vind de anderen gewoon traag. Als je weet waar je naartoe wil en je hebt een goed scenario en een goede crew, waarom dan jaren wikken en wegen? Films maken is een stiel. Je leert het al doende. Ik kan me dood ergeren aan collega’s – ik noem geen namen – die me de oren van de kop zeuren over een project dat ze maar niet van de grond krijgen. Er is geen geld. Er is geen cast. Er is altijd wat. Terwijl de moderne videotechniek je toelaat om een langspeelfilm te maken met weinig mensen en middelen. Vijf jaar op je luie reet zitten wachten tot aan al jouw voorwaarden is voldaan, is niet alleen belachelijk, het is ook vreselijk pretentieus. Wie wil filmen en creatief is, kán filmen. Zo eenvoudig is het.

We geven het door aan Robbe De Hert!