MAURICE PIALAT

SANDRINE BONNAIRE in SOUS LE SOLEIL DE SATAN, goed voor boegeroep bij de bekroning in Cannes.
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

ALLEZ ALLEZ MAURICE – Tien jaar na zijn dood brengt Gaumont hulde aan Maurice Pialat met geremasterde uitgaves van zes van zijn sleutelfilms.

NOUS NE VIEILLIRONS PAS ENSEMBLE ***

LOULOU ****

A NOS AMOURS ***

POLICE ***

SOUS LE SOLEIL DE SATAN ***

VAN GOGH ***

Gaumont (Franse import) / dvd

Toen Maurice Pialat in 1987 in Cannes de Gouden Palm overhandigd kreeg, als bekroning voor zijn religieuze drama Sous le soleil de Satan, ging dat gepaard met meer boegeroep dan applaus. De Franse regisseur liet zich niet uit zijn lood slaan en sneerde naar zijn criticasters: ‘Als jullie niet van mij houden, dan is dat gevoel wederzijds.’ Waarop hij zijn gebalde linkervuist combattief in de hoogte stak.

Om maar te zeggen dat Pialat – die in 2003 op 77-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een nierfalen – nooit een publiekslieveling is geweest, al ging hij de geschiedenis in als een van de voornaamste filmauteurs van de post-nouvelle vague. Bovendien kan hij ook tien jaar na zijn dood rekenen op enkele notoire fans die zijn maatschappijkritische en formalistische oeuvre regelmatig citeren als inspiratiebron. Zo noemde de Oostenrijkse arthousepaus Michael Haneke hem ‘een meester met een grote integriteit’, onze eigen broers Dardenne hebben meermaals Pialats strenge en sentimentvrije véritévarianten de hemel in geprezen.

Dat Pialat zijn eigen nis verdient in het Franse filmpantheon – ook al staat hij in de luwte van Godard, Truffaut, Resnais et les autres – bewijst ook de digitale restauratie van zes van zijn sleutelfilms. Daarbij zit uiteraard het (anti)religieuze traktaat Sous le soleil de Satan, waarin de onvermijdelijke Gérard Depardieu een priester vertolkt die twijfelt aan zijn roeping. Depardieu speelt ook de hoofdrol in de bourgeoissatire Loulou (1980) en het misdaaddrama Police (1985); twee andere titels uit deze door Gaumont uitgegeven reeks, die naast de digitaal geremasterde films (inclusief Engelse ondertitels!) telkens een bonusschijf met interviews, analyses en archiefbeelden bevat.

‘Stellen dat Pialat marcheerde op het ritme van een andere drummer is een sterk eufemisme’, schreef Film Comment-criticus Kent Jones ooit. ‘Hij marcheerde helemaal niet. Hij slenterde. En hij duwde iedereen omver die het in zijn hoofd haalde om naast hem te slenteren. Of achter hem. Of voor hem.’ Pialat werd wel eens de ‘Franse John Cassavetes’ genoemd, vanwege zijn frequente long takes en realistische setting, maar dat is dus een misvatting. ‘Meer dan Cassavetes en zelfs meer dan Renoir wilde Pialat dat elk frame zijn stempel droeg,’ aldus Jones, ‘en getekend werd door het hier en het nu. Hij wilde dat zijn verhalen altijd rond de ervaring draaiden, en was met zijn bruuske cuts, elliptische structuren en veranderende vertelperspectieven veel meer dan Cassavetes bereid de implicaties daarvan te aanvaarden.’

Wat Jones daarmee concreet bedoelt, kunt u dankzij Gaumont ook ontdekken in het scheidingsdrama Nous ne vieillirons pas ensemble (1972), de biopic Van Gogh (1991) met Jacques Dutronc als de getormenteerde Hollandse schilder. En in A nos amours (1983), zijn proto-dardenniaanse psychodrama met Sandrine Bonnaire als vijftienjarige nymfomane.

Maurice Pialat: een man, een oeuvre en een eigenzinnige einzelgänger om te (her)ontdekken.

DAVE MESTDACH

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content