LOF DER WAAN(ZIN). MAARTEN ‘T HART ZUIGT U MEE IN ZIJN POLDERUNIVERSUM VAN GIFADDERS, TRANSSEKSUELEN EN MYSTERIEUZE DODEN.

MAARTEN ‘T HART

ARBEIDERSPERS, 272 BLZ., a 18

Lotte Weeda

Eerder dit jaar werd hij door de Nederlandse Kiesraad geschrapt als Europees lijstduwer voor de Partij voor de Dieren omdat hij geen geldig identificatiebewijs kon voorleggen. Maarten ’t Hart heeft om principiële redenen geen paspoort of rijbewijs, reizen doet hij nauwelijks en volgens hem is lijfelijk aanwezig zijn een voldoende legitimatie. Hij probeerde het nog even met zijn bibliotheekkaart, maar die was niet ontvankelijk. De anekdote typeert ’t Hart niet alleen als maatschappelijk (en literair) buitenbeentje, ze zou evengoed uit zijn Lotte Weeda kunnen zijn geplukt. Ook in zijn nieuwste roman puurde de paspoortloze, reisschuwe schrijver de inspiratie vooral uit zijn nabije omgeving.

In het Zuid-Hollandse dorp Monward (een anagram voor Warmond, de woonplaats van ’t Hart) poseert een wat excentrieke bioloog-schrijver voor een lokale kunstenares die het zonde vindt dat er ‘nooit eens oude kerels met bierbuiken’ geschilderd worden. Hun hilarische naaktsessie, die zoals de rest van deze roman om de haverklap onderbroken wordt door lyrische natuurbeschrijvingen, komt tot een bruusk einde wanneer Lotte Weeda binnenwandelt. De exotische schoonheid stelt een fotoboek samen over de dorpsbewoners en zet daarmee het gemoedelijke polderdorp (‘Na zessen is het zo stil in het dorp dat het lijkt alsof iedereen op het kerkhof ligt’) op zijn kop. Er sluipt – letterlijk – enige animo in het verhaal in de vorm van een gifslang, die later een doodgewone pootloze hagedis blijkt te zijn, maar de grootste collectieve waan, meteen ook het thema van deze roman, wordt rond de betoverende fotografe opgehangen: iedereen die in het fotoboek werd afgebeeld, sterft onder mysterieuze omstandigheden. Er breekt paniek uit en de steeds opgewekte schrijver wordt zich plots pijnlijk bewust van zijn eigen sterfelijkheid.

Meer dan een literaire thriller of een moordmysterie – want daarvoor wordt er opzettelijk te weinig suspense opgebouwd – is Lotte Weeda een vinnige, kleinschalige bespiegeling over het fenomeen van de massapsychose. Communicatie loopt meestal uit op een misverstand (de ikfiguur mag bijvoorbeeld geen kakelverse eieren van een boer kopen omdat hij ‘er alleen maar op uit is alles verkeerd te begrijpen’), schijn wordt meestal werkelijkheid en de gevolgen daarvan zijn net niet te overzien. Lotte Weeda is een geestige, snelle en knap uitgebalanceerde roman die u geen moment in de waan laat over ’t Harts schrijverstalent. Bram van Moorhem

Bram van Moorhem

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content