Resnais op de rand – Ook in zijn films uit de jaren 80 experimenteerde Alain Resnais er duchtig op los. Met gemengd resultaat.

Extra’s alle films: *** MK2/Lime Lights Pictures

Films. Een van de beste films op het jongste festival van Cannes – Les herbes folles – werd geregisseerd door een 87-jarige Franse veteraan wiens naam elke rechtgeaarde cinefiel als muziek in de oren klinkt. In de films die in de vroege jaren 60 zijn reputatie maakten (zie Top 5) voerde Alain Resnais de gefascineerde toeschouwer mee in zijn koele labyrinten rond tijd en geheugen. In zijn wat vergeten werk uit de jaren 80 – dat nu in fraaie dvd-edities wordt heruitgegeven – tastte Resnais vooral de grenzen af tussen pure cinema en onbeschroomde toneelmatigheid.

De eerste worp in deze Resnaiscollectie van MK2/Lime Light Pictures bevat minstens één meesterwerk: L’amour à mort. De regisseur concentreert zich in dit donkere Kamerspiel op twee koppels (een getrouwd predikantenstel en een ongetrouwd paar waarvan een partner de dood voor ogen zag) die worstelen met geloof, liefde en spirituele malaise. Resnais geeft de protestantse theologische kwesties vorm in een consequent ascetische stijl die inzake strengheid en dramatische intensiteit niet voor Bergman en Dreyer moet onderdoen. De cineast voegt daar echter een stoutmoedig narratief experiment aan toe: hij liet Hans Werner Henze een autonome score componeren die volledig los staat van de handeling en de personages en de bevreemdende terugkerende beelden begeleidt waarin we abstracte dwarrelende sneeuw te zien krijgen of alles gitzwart wordt.

Met hetzelfde acteurskwartet uit L’amour à mort (Sabine Azéma, Fanny Ardant, Pierre Arditi, André Dussolier) draaide Resnais vervolgens Mélo, een ogenschijnlijk conventionele verfilming van een mondain Frans boulevardstuk van Henri Bernstein over de echtelijke ontrouw van twee bevriende vioolspelers. De regisseur gaat zeer ver in zijn stilering, maar binnen een hautain kunstmatige constructie roept Resnais naturalistische emoties op, wat aan deze geraffineerde toneelbewerking een grote spanning geeft.

Helaas is het complex verhalende experiment uit La vie est un roman in de conceptfase blijven steken, zodat deze intellectualistische spielerei rond een utopisch ‘paleis van het geluk’ nooit echt tot leven komt. En alleen de meest onvoorwaardelijke Resnaisfan zal zijn gading vinden in I Want to Go Home. Deze flauwe farce over de cultuurverschillen tussen Amerika en Frankrijk waarin Resnais ook zijn passie voor strips de vrije loop laat, is zonder veel concurrentie de grootste mislukking in een uniek oeuvre.

Extra’s. Interviews met de regisseur, de scenarist of de acteurs op elke dvd.

Patrick Duynslaegher