Dinsdag 21/6 en donderdag 23/6, 20.40 – één
Is er een nieuwe generatiekloof opengebarsten? In Groot-Brittannië bestormen studenten hun te duur geworden universiteiten, hun Franse lotgenoten staan op hun achterste poten uit protest tegen hun twijfelachtige pensioen en in eigen land durven jongelui zowaar Louis Tobback tegen te spreken. Koppen XL gaat de komende weken na wat er gaande is tussen de Europese jeugd en hun ouders.
‘Het is vreemd en niet vreemd dat dit debat in ons land na uitspraken van Tobback is opengebarsten’, zegt trendwatcher Herman Konings. ‘Kijk naar de leeftijd van die man. Ruim de zeventig voorbij maakt hij deel uit van de zogenaamde stille generatie, de ouders van de babyboomers met wie die zwaar overhoop hebben gelegen. Hun hiërarchische wereld
is door de babyboomers helemaal overhoopgehaald. Maar dat speelt nu niet.’
Is er dan geen nieuwe generatiekloof?
Herman Konings: Eigenlijk niet. De protesterende jongeren vandaag zijn niet de kinderen van de babyboomers, dat zijn de babybusters – verwijzend naar de terugval in de geboortecijfers die op de naoorlogse boom volgde. De jongeren die nu protesteren, kun je typeren als ‘generatie slash’. Denk aan een virtueel visitekaartje waarop staat wat ze allemaal zijn: chirolid/videoreporter/computerexpert… Wat gebeurt, is niet te wijten aan een generatiekloof. Voor zo’n conflict is er brandstof nodig: botsende normen en waarden.
Waarvoor komen die jongeren dan nu wel op straat?
Konings: Ze ventileren hun opinies, iets wat de babyboomers van de stille generatie niet mochten doen en waarvoor ze hebben moeten strijden. Ze hebben die waarden ook aan de generaties na hen doorgegeven: ‘Kom voor je mening uit.’ Het is een misvatting dat jongeren vandaag niet geëngageerd zijn. Ze zijn net heel geïnteresseerd in de samenleving en keren zich in hun protest tegen de politiek die niet mee is geëvolueerd. Die zit nog vast in de verzuiling waartegen de babyboomers al vochten. Tussen de generaties zelf is er wel degelijk tweerichtingscommunicatie en respect: generaties staan op voor elkaars invloed.
Het komt dus allemaal wel goed?
Konings: Nou, ik zeg wel eens dat er geen generatiekloof is, maar dat er wel een generatieoorlog dreigt. Hoewel ze goed met hun ouders overeenkomen, maken jonge generaties zich zorgen over de toekomst. Dat geldt zowel voor de late babybusters, de dertigers, als generation slash. Die eersten werken zich nu te pletter, terwijl voor de twintigers de confrontatie met de wereld van vandaag hard aankomt. Ze komen uit een beschermd nest, met de luxe bijeengebracht door tweeverdieners. Zodra ze op eigen benen willen staan, moeten twintigers echter de volle pot betalen en zien ze in hoe duur het leven is geworden. Een huis kopen is niet haalbaar, maar huren en tegelijkertijd sparen is evenmin evident. En dat in een verleidingscultuur waarin de vaak pregepensioneerde babyboomers er nog lustig op los spenderen.
Dat moet toch net een gedesillusioneerde nieuwe generatie opleveren?
Konings: En toch is genera-tion slash over het algemeen uitgesproken optimistisch, mede doordat ze in een periode van ongebreidelde technologische vooruitgang zijn opgegroeid. Ze zijn daarover zeer goed geïnformeerd en rekenen op de wetenschap om problemen op te lossen. Uit onderzoeken blijkt bij die generatie wel een zeker neopuritanisme te bestaan: vuil op straat gooien, ongedisciplineerde kinderen… aan zulke dingen tillen ze zwaar omdat ze weten wie hiervoor in de toekomst de rekening zal betalen.
Babybusters, generation slash… Wat is er gebeurd met generation X, de generatie die zich eerder al eens over het hoofd gezien voelde?
Konings: Babyboomers en -busters zijn de technische termen, maar er bestaan uiteenlopende onderverde-lingen. Generation X kan worden gebruikt voor de babybusters tussen de 35 en 45 jaar. Die hebben de nasleep van de oliecrisis uit de jaren 70 gevoeld – met een hoge werkloosheidsgraad en veel malaise – maar net als de babyboomers hebben ze hun woning nog relatief goedkoop kunnen kopen en hebben ze inmiddels ook
een mooi loon opgebouwd. Daardoor heeft generation X wat ademruimte gekregen.
HANS VAN GOETHEM
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
