Hollywooddiva en independent queen, glamourbabe en huismoeder, filantrope en Oscarwinnares: Julianne Moore is het allemaal. Nog beter: ze is nu te zien in de romcom Maggie’s Plan en straks in het kankerdrama Freeheld. Op visite bij – sorry, Clara Cleymans – onze favoriete rosse. ‘Soms kan een dosis naïviteit helpen.’
‘Klopt het dat ze ziek is?’ ‘Heeft ze echt geannuleerd?’ ‘Kan ik eerst nog even naar het toilet?’ Het zijn nerveuze toestanden in het Berlijnse luxehotel waar het internationale filmjournaille zich heeft verzameld om Julianne Moore te interviewen. Maar zelfs de meest ervaren rotten in het vak krijgen dan ook niet elke dag iemand van haar kaliber voorgeschoteld.
Short Cuts (1993), Boogie Nights (1997), The End of the Affair (1999), Magnolia (1999), Far from Heaven (2002), Still Alice (2014): het zijn maar enkele tot de verbeelding sprekende titels waarmee Moore zich tot een van de meest gelauwerde leading ladies van haar generatie heeft weten te kronen. En ook voor commerciëler werk – van Jurassic Park 2 (1997), over Hannibal (2001) tot The Hunger Games: Mockingjay (2014-2015) – haalt ’s werelds beroemdste rosse voenk haar met sproeten besprenkelde neus niet op.
Geen wonder dat Moores ster sinds 2013 ligt te glimmen op de Hollywood Walk of Fame, en dat ze zowel de covers van trendy modebladen als cinefiele tijdschriften siert. Want als er één iemand al jaren met verbazend gemak de brug weet te slaan tussen mainstream en independent, tussen glamour en sérieux, tussen reclamespots voor L’Oréal en films van Robert Altman, Todd Haynes of David Cronenberg, dan is het de inmiddels 55-jarige topactrice wel.
‘Je weet niet hoeveel awards je nog niet hebt gewonnen tot je ‘Julianne Moore’ hebt gegoogeld’, liet Ethan Hawke zich onlangs ontvallen, al hoefde hij haar geeneens te googelen: In de romantische komedie Maggie’s Plan, van regisseuse Rebecca Miller, speelt Hawke Moores echtgenoot, een New Yorkse antropoloog die haar dumpt voor een jongere vrouw (Greta Gerwig). Tenminste: tot beide minnaars spijt krijgen van hun affaire en samen een plan beramen om de echtbreuk te lijmen.
Voor Moore, die sinds 2003 is getrouwd met schrijver-regisseur Bart Freundlich, met wie ze twee kinderen – Liv (14) en Caleb (18) – heeft, is het eindelijk nog eens een kans om haar komische kant te showen. Want de in North Carolina geboren maar al jaren in New York wonende kolonelsdochter mag dan vooral furore hebben gemaakt met riskante rollen als seventiespornoster, lesbische moeder, incestueuze erfgename, gedoemde minnares of vroeg dementerende taalkundige, grappig zijn kan ze ook, zoals ze in de cultklassieker The Big Lebowski (1998) al bewees.
‘Ik hou van afwisseling’, zegt een hoorbaar hese Moore, die ondanks een zware verkoudheid en tot opluchting van de journalisten uiteindelijk toch voor haar interviewrondje opdaagt. ‘Zolang er een klik is met de regisseur, en zolang het script goed is, ben ik voor alles te vinden.’ En dat ze het meent, moge duidelijk zijn. Zo licht en luchtig als Maggie’s Plan omspringt met liefde, relaties en familie, zo serieus en gewichtig worden die thema’s behandeld in Freeheld, haar volgende film, die vanaf 18 mei in de zalen loopt en waarin Moore een lesbische politieagente incarneert die aan kanker lijdt.
Waarom zien we je niet meer in komedies?
JULIANNE MOORE: Geen idee. Misschien omdat ik er onzeker over ben of ik wel grappig ben, iets wat vrouwen wel vaker hebben. En ook omdat ik niet vaak goede komische rollen tegenkom. Er gaat ook al snel een label op je kleven. Je doet een indiedrama dat succes heeft, en hop, je bent een indiedramaqueen. Zo werkt dat vaak.
Onzekerheid heeft je er nochtans nooit van weerhouden om rollen aan te nemen waarbij je naakt en taboes niet schuwt. Nooit gevreesd dat díé je carrière zouden schaden?
MOORE: Kijk naar Isabelle Huppert, een van mijn favoriete actrices. Controversiële films als La pianiste (2001) hebben haar carrière ook niet geschaad, wel integendeel. Slechte films kunnen je carrière schaden, niet een goed gemotiveerde seksscène. In het begin was ik te naïef om daar veel over na te denken, en op de duur was men het zo gewoon om mij in ongewone of subversieve rollen te zien dat ik ermee weg kwam. Soms helpt een dosis naïviteit. (lacht)
Maggie’s Plan is een relatief brave film maar gaat wel over overspel en gebroken huwelijken. Zelf ben je al jaren gelukkig getrouwd. Wat is het grote geheim – als er al een is?
MOORE: Ik ben geen relatietherapeute, maar als ik toch advies moet geven: bekijk het gewoon dag per dag, en leg elkaar geen onmogelijke eisen op. Als een relatie elke dag werken en sleuren is, ga er dan gewoon vandoor, meid. Het mag een beetje moeite kosten, maar het moet wel plezant blijven. Ik geloof ook niet in die ene ware Jacob. Ik denk dat je met verschillende mensen gelukkig kunt zijn. Maar wel niet tegelijkertijd. Open relaties, daar geloof ik niet in. En het gras is niet noodzakelijk groener aan de overkant. Als je dat eenmaal beseft, ben je al een flink eind op de goede weg. Plus: onderschat nooit het belang van humor. Daar gaat deze film ook over. Hoe uitzichtloos een situatie ook lijkt, er valt altijd wel met iets te lachen. Ik ben ondertussen al twintig jaar samen met mijn man, en hij weet me nog elke dag aan het lachen te brengen.
In de film ben je getrouwd met Ethan Hawke, die elf jaar jonger is dan jij. Dat zie je niet vaak: oudere vrouwen met jongere mannen.
MOORE: Welkom in mijn wereld, vriend. (lacht) Ik denk echt dat de wereld aan het veranderen is, dat er alsmaar minder verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Er is nog steeds ongelijkheid als het gaat om kansen op de arbeidsmarkt, of lonen. Dat is zeker. Maar ik heb de indruk dat het in het algemeen de goede kant opgaat inzake gendergelijkheid. Je moet de verschillen tussen mannen en vrouwen ook niet benadrukken als daar geen reden voor is. Jongere mannen met oudere vrouwen, oudere vrouwen met jongere mannen: wat maakt het uit? Ik heb zelf een dochter en een zoon, en ik voed hen op met dezelfde normen en waarden. Ik wil niet discriminerend zijn inzake rollenpatronen of sociale verwachtingen.
Als een vrouwelijke regisseur een film maakt over relaties en rollenpatronen wordt die al snel als feministisch bestempeld. Vind je Maggie’s Plan een feministische film?
MOORE: Het is een vrouwelijke film en een mannelijke regisseur had ongetwijfeld een andere film met andere accenten gemaakt, maar daar is niks mis mee. Mannen hebben hun typische onderwerpen, vrouwen de hunne. Maar James Bond en Bridget Jones kunnen perfect naast elkaar bestaan. Wie weet zouden ze wel een prachtig koppel vormen. (lacht) Ik merk die verschillen ook bij mijn man. Hij is geïnteresseerd in andere dingen dan ik. Hij schrijft altijd vanuit een mannelijke invalshoek. Iedereen schrijft en filmt nu eenmaal vanuit zijn of haar individuele perspectief. Als je het diversiteitsprobleem in de filmbusiness wilt aanpakken, moet je niet zeggen: ‘Je moet meer films over die etnische groep of cultuur maken’, of ‘Hey, kerel: hier moeten minstens drie vrouwelijke personages bij’. Nee, je moet ervoor zorgen dat er meer verschillende creatieve stemmen aan bod komen. Het probleem zit niet bij de regisseurs of acteurs, het zit op beleidsniveau. Daar knelt het schoentje. De filmindustrie wordt nog altijd bijna exclusief door blanke mannen gerund. Quota opleggen kan een eerste stap zijn, maar het is niet de oplossing. De oplossing zit in opvoeding, in het systeem bijsturen, in kinderen leren open te staan voor andere perspectieven en culturen, en dat is een werk van lange adem. Het is als talen leren. Een taal leer je ook makkelijker als kind dan als volwassene. Gendergelijkheid begint niet op je 21e. Het begint in de kleuterklas.
In Maggie’s Plan geef je alvast het goede voorbeeld: je speelt een Deense academica die succesvoller is dan haar man. Was het lastig om dat Deense accent onder de knie te krijgen?
MOORE: Naast Engels spreek ik ook wat Frans en Duits, maar Deens is heel moeilijk. Soms klinkt het meer als een nijdige hoestbui dan als een taal. Ik heb met een taalcoach gewerkt, ik heb een paar Deense vriendinnen die me hebben geholpen en ik ben vorige zomer ook samen met Rebecca Miller naar Kopenhagen geweest, om te zien waar mijn personage vandaan zou kunnen komen. We hebben beiden een moeder die uit Europa komt. Die van haar komt uit Oostenrijk, de mijne uit Schotland, dus waren we allebei vertrouwd met het gegeven van een persoon die in Amerika woont maar uit een andere cultuur komt en met een buitenlands accent praat. Ik heb mijn huiswerk in elk geval gemaakt. Nu maar hopen dat men in Denemarken niet platligt van het lachen om de verkeerde redenen. (lacht)
Vorig jaar won je, na vier eerdere nominaties, eindelijk een Oscar, voor je rol in dementiedrama Still Alice. Heeft dat echt zo’n impact op iemands carrière, of wordt dat overroepen?
MOORE: Het had in elk geval een impact op de opnames van deze film. We hebben vorig jaar gedraaid, tot een paar dagen voor de Oscaruitreiking, toen de nominaties dus al bekend waren. Voor die scène waarin ik en Ethan gaan langlaufen, zijn we met een kleine equipe naar een skigebied ten noorden van New York getrokken – kwestie van discreet en ongestoord te kunnen werken. Tot we plots op een rots enkele paparazzi zagen staan. Hoe waren die in vredesnaam te weten gekomen waar en wanneer we gingen filmen? Die lui zijn beter geïnformeerd dan de FBI. Nu ben ik dat soort toestanden wel gewoon, maar voor Rebecca, die kleine indiefilms maakt en niks met dat Oscarcircus te maken heeft, was het toch even schrikken.
Je woont al jaren in hartje Manhattan. Kun je daar, met je opvallende looks, nog wel gewoon over straat lopen?
MOORE: Wel in de winter. Dan zet ik een zonnebril op, stop ik mijn haar onder een berenmuts en is er niemand die me herkent. En als ik toch word herkend, laat men mij meestal met rust. Het is tenslotte New York. Daar kijkt niemand op van een celebrity meer of minder. Ach, die dingen vallen wel mee. Zolang men de kinderen maar met rust laat en hun privacy respecteert, vind ik alles best.
Een van die vele New Yorkse celebrity’s is Republikein Donald Trump. Ben je, als overtuigde Democrate, verrast door het succes van zijn verkiezingscampagne, en door de felheid van de debatten?
MOORE: Ik ben onthutst door sommige extreemrechtse en racistische uitspraken – en niet alleen van Trump – maar ik geloof niet dat die representatief zijn voor wat er leeft in Amerika. Hillary Clinton en Bernie Sanders brengen een heel ander verhaal, en die maken minstens zoveel mensen enthousiast.
Is Amerika klaar voor een vrouwelijke president?
MOORE: Dat moeten de Amerikanen beslissen. Voormalig buitenlandminister Madeleine Albright heeft gezegd dat je als vrouw moreel verplicht bent om vrouwelijke kandidaten te steunen, maar ze heeft zich voor die uitspraak inmiddels geëxcuseerd, wat ik knap vind van haar. Want het is een discriminerende uitspraak. Politiek moet de genderdiscussies overstijgen. Dit gezegd zijnde vind ik dat Hillary al heel wat seksistische opmerkingen heeft moeten verdragen. En dat Amerika rijp is voor een vrouwelijke president. We slaan ons in Amerika graag op de borst dat we the land of opportunities zijn, maar in tegenstelling tot veel andere landen hebben we nog nooit een vrouw als commander in chief gehad. It’s time for chance. Yes we can, girls. (lacht)
Om luchtig te eindigen: wat is jouw favoriete romantische komedie aller tijden?
MOORE: (fel) Annie Hall van Woody Allen, natuurlijk. Dat is geen voorkeur of mening. Dat is gewoon de beste romcom ooit. Feit!
MAGGIE’S PLAN
Vanaf 27/4 in de bioscoop.
FREEHELD
Vanaf 18/5 in de bioscoop.
DOOR DAVE MESTDACH
‘IK BEN ONTHUTST DOOR SOMMIGE EXTREEMRECHTSE EN RACISTISCHE UITSPRAKEN VAN PRESIDENTSKANDIDATEN – EN NIET ALLEEN VAN DONALD TRUMP – MAAR IK GELOOF NIET DAT DIE REPRESENTATIEF ZIJN VOOR WAT ER LEEFT IN AMERIKA.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
