De helft van Black Box Revelation, dat in alle rust aan zijn vierde plaat bezig is.
JAN PATERNOSTER:Cash is niet de man van de grote klassieke platen. Zijn nummers zijn bekender dan zijn albums. Maar als ik met één plaat een band heb, dan met At San Quentin, zijn tweede livegevangenisplaat. En dan in het bijzonder het nummer San Quentin. ‘I tried to put myself in your place and I feel this is the way I would feel about San Quentin’, zegt hij, alvorens ‘San Quentin, you’ve been livin’ hell to me’ in te zetten. Als je dan die gevangenen hoort juichen en gillen als tienermeisjes op een popconcert, dat geeft wel iets.
Niet dat Cash echt weet waar hij over spreekt. Hij was een zware jongen, maar hij heeft nooit meer dan een nacht in de gevangenis gezeten. Maar dat is net zijn sterkte: je gelooft Johnny Cash altijd. Eender welk nummer hij inzet: na een seconde is hij geloofwaardig. Je bent mee. Personal Jesus is daar misschien nog het beste voorbeeld van. Zo’n hit geweest voor Depeche Mode, maar zodra Cash die tekst zingt, is het van hem. Na dertig seconden ben je vergeten dat Dave Gahan dat ook ooit gezongen heeft. Ik weet niet wat het precies in zijn stem is, maar er is iets dat hem uniek maakt. Laat iemand die nooit van hem gehoord heeft duizend stemmen horen, hij haalt Cash er zo uit.
Voor mij is Johnny Cash de belichaming van Amerika. Qua persoonlijkheid, qua looks – boots, black en brylcream – en qua muziek. Van gospel over blues tot country: hij heeft de hele muzikale geschiedenis van het land samengevat. Hij staat ook voor een bepaald soort Amerika, al vind ik het moeilijk uit te leggen wat dat precies is: het Amerika van lange asfaltbanen en uitgestrekte landschappen, dat komt misschien nog het dichtst in de buurt.
Een voorwaarde voor goede muziek is voor mij dat ze je meeneemt. Je laat bewegen. Als ik naar Cash luister, beweeg ik langs die wegen, doorheen die landschappen. Het vreemde is dat je dat Amerika van Cash ook herkent als je daar komt. Cash zei ooit: ‘Eender waar ik tijdens het toeren in de bus wakker word en door het venster kijk, weet ik waar ik ben.’ In 2012 hebben we met Black Box Revelation zelf heftig in de VS getoerd – 200 optredens, niet niks. Na een tijd begin je de plekken te herkennen. En ook: het Amerika van Cash. Het klopt. Dat Amerikaanse asfalt herken je even snel als Cash’ stem, en neemt je even snel mee op een trip van verhalen. Alleen is dat bij Cash met woorden, en bij dat asfalt met landschappen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
