Zondag 26/8, 23.20 – Ned 2. Charles Ferguson, VS 2009
Geen docu weet zo glashelder en ontluisterend het complexe verhaal achter de recente kredietcrisis te vertellen als het Oscarwinnende Inside Job.Voor wie het noorden kwijtraakt bij termen als AAA-ratings en credit default swaps (cds’en): Ferguson legt het allemaal eenvoudig uit, met behulp van grafieken en door Matt Damon ingesproken commentaar. Hij zet de feiten ook allemaal netjes op een rij: van het experimentele dereguleringsbeleid en de financiële zeepbel in IJsland tot de hypotheekgekte en de bom van de kredietspeculatie die later in de VS zou barsten.
Maar Ferguson speelt ook in op de verontwaardiging. Zo portretteert hij gretig Wall Streetbankiers met een plaatje in de hand met daarop het bedrag van hun bonus, terwijl hun bedrijf failliet ging of met belastinggeld gered werd. Of hij laat een wetenschapper aan het woord die uitlegt dat geld verdienen precies diezelfde hersenendelen stimuleert als coke. Niet toevallig: drugs en prostituees behoorden tot de excessieve cultuur van Wall Street.
Krijgen we een zedenles over de ongebreidelde hebzucht van topbankiers, met Ferguson, à la Michael Moore , in de rol van pesterige hofnar? Niet echt. Ferguson is meer een sceptische onderzoeksjournalist die met harde vragen wil aantonen dat die kredietcrisis geen accident de parcours was maar een grote bankoverval die van binnenuit, door de financiële wereld, georkestreerd werd.
Echt nieuw of opzienbarend is die conclusie niet meer. Bovendien weigerden veel van de rechtstreekse betrokkenen om voor de camera te getuigen. Toch is het vinnig gemonteerde Inside Job een heel onthullend document. Net omdat het op een indrukwekkende manier laat zien hoe die financiële industrie dankzij zijn enorme lobbymachine erin geslaagd is om de regels voor het investeren in steeds risicovollere producten af te schaffen. En hoe rapporten van topeconomen die waarschuwden voor een catastrofe die de hele wereldeconomie zouden treffen in de wind geslagen werden. Bijzonder relevant, met interviews op het scherp van de snee, is het hoofdstuk over wie er verantwoordelijk is. Fergussons conclusie luidt dat behalve politici en big-businesshaaien ook academici schuld treft, net vanwege de belangenverstrengeling tussen de financiële en academische wereld.
Zijn slot is ronduit schokkend: ‘It’s a Wall Street government’, klinkt het over de regering-Obama, omdat geen enkele van de Wall Streetbonzen ooit veroordeeld of aangeklaagd is en sommigen door de president opnieuw benoemd zijn. Het maakt van Inside Job geen schaamteloze gesel van verontwaardiging: wel een pijnlijke en genadeloze kijk vol ingehouden woede op een scheefgegroeid systeem.
LUC JORIS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
