FILM: **** Extra’s: 0 (A-Film) / ** (BFI) /
*** (Pathe) / *** (Criterion)
Film. ‘Alles moet veranderen opdat alles hetzelfde zou blijven’, luidt het adagio van Giuseppe di Lampedusa’s Il Gattopardo, dat in 1963 door Luchino Visconti somptueus werd verfilmd. De Italiaanse meester identificeerde zich duidelijk met de protagonist, een Siciliaanse prins die door de politieke omwentelingen zijn wereld en zijn waarden ziet ineenstorten. Visconti bouwt het plechtstatige epos fors toe naar een beroemd geworden, 45 minuten durende balscène waarin de oude aristocraat (magistraal vertolkt door de Amerikaanse acteur Burt Lancaster) zijn maatschappij ziet wegkwijnen, zijn sterfelijkheid onder ogen ziet en in zijn lot berust.
Extra’s. Voor u Il Gattopardo in huis haalt (voor elke ware cinefiel een must) is het goed te weten dat dit meesterwerk van Luchino Visconti in diverse dvd-versies te koop is. Zoals wel vaker is de Nederlandse uitgave (A-Film) het meest beperkt: je krijgt weliswaar de integrale Italiaanse versie van drie uur, recent gerestaureerd onder de supervisie van fotografieleider Giuseppe Rotunno, maar met de supplementen is het maar povertjes gesteld: tekstbiografieën van Visconti, Alain Delon en Claudia Cardinale.
De BFI-uitgave (Britse import) heeft al iets meer te bieden: daar vergezelt een degelijke commentaar van twee filmhistorici en een tien minuten fragment van een lezing van Cardinale in het Londense National Film Theatre de gerestaureerde Italiaanse versie.
Nog mooier (en bijzonder fraai uitgegeven) is de Collector’s Editie van Pathé (Franse import) die behalve de originele Italiaanse versie een tweede schijfje reserveert voor de Franse dubbing die tien minuten korter is, in feite alleen de moeite loont om Delon Frans te horen praten, maar wel enkele shots bevat die niet in de originele versie zitten. Deze dubbel-dvd is wel royaal gelardeerd met extra’s: archief- en journaalbeelden, documentaire over de restauratie, fotoalbum, een terugblik op de historische locaties en verhelderende interviews met Delon en Cardinale.
Nog beter is de Criterion 3-disc editie (Amerikaanse import) die naast de Italiaanse versie ook de Engelstalige versie van 161 minuten biedt (waarin Burt Lancaster zijn eigen stem terugkrijgt) én een documentaire van zestig minuten.
Weet u echt niet wat kiezen, besef dan dat geen van deze edities Visconti’s originele montage bevat van maar liefst 205 minuten, waaruit producer Goffredo Lombardo ongeveer twintig minuten verwijderde. Die (definitieve?) versie is (voorlopig?) zoekgeraakt. (P.D.)
P.D.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier