‘IK GELOOF NIET IN SCHOONHEID’
Een vrouw met de klasse van Catherine Deneuve en de sensualiteit van Brigitte Bardot, het leek een fantasie, maar we hebben ze aan het werk gezien en aan de tand gevoeld. Ze heet Léa Seydoux, haar ster blijft maar stijgen en ze is niet op haar mond gevallen. ‘Naakt is voor mij zo natuurlijk als spreken.’
Tip voor 28-jarige actrices die meelezen: spring nu een paragraaf verder, de filmografie die Léa Seydoux op haar 28e kan voorleggen, is ontmoedigend. Twintig langspeelfilms waarvan de helft in Cannes of op andere A-festivals gesignaleerd werd. Bezongen door sterkhouders van de Franse auteursfilm als Christophe Honoré, Bertrand Bonello en Benoit Jacquot, én tegelijk gegeerd aan de andere kant van de oceaan. Rolletjes in Inglorious Basterds van Quentin Tarantino, Robin Hood van Ridley Scott en Midnight in Paris van Woody Allen, én femme fatale die Tom Cruise bijna klein krijgt in Mission Impossible 4 (Ghost Protocol). Het deed vermoeden dat Seydoux in Amerika verder wou doorgroeien. Maar het is met verbluffende, sensuele vertolkingen in twee door Cannes geselecteerde Franse films dat ze 2013 naar haar hand zet en dat ze – voor zover dat nog nodig was – demonstreert dat ze veel meer is dan de it-girl du jour. In Grand Central van Rebecca Zlotowski, vanaf woensdag in de zalen, speelt ze een arbeidersvrouw die passioneel verliefd wordt op een van de tijdelijke werknemers van een kerncentrale. In La vie d’Adèle van Abdellatif Kechiche is ze een blauwharige kunstenares die een passionele relatie begint met Adèle, een minderjarige leerlinge die haar seksualiteit nog moet ontdekken. De jury onder voorzitterschap van Steven Spielberg was zo onder de indruk van het spel van Seydoux en de jonge Adèle Exarchopoulos, dat ze per hoge uitzondering de Gouden Palm niet exclusief aan de regisseur toekende, maar aan Kechiche én zijn twee actrices.
Grand Central is je tweede samenwerking met de jonge, getalenteerde Rebecca Zlotowski. Drie jaar geleden maakten jullie een goede beurt met het sfeervolle Belle épine. Was de ervaring vergelijkbaar?
LÉA SEYDOUX: Eigenlijk niet. Het was een heel andere ervaring, omdat de opnames op een ander moment in ons leven gebeurden. Inmiddels hebben we allebei een pak meer ervaring. Ik had net opnames van La vie d’Adèle van Abdellatif Kechiche achter de rug. Rebecca heeft zich moeten aanpassen aan het korte haar dat ik aan die film overhield. Ik stelde een pruik voor, maar ze wou me zoals ik was: puur natuur. Rebecca géven wat ze nodig had, was… redelijk makkelijk, omdat ik scherp stond. Ik stond scherp omdat ik zo intens aan La vie d’Adèle had gewerkt. Ik kan nog altijd verlegen zijn, maar door de bank genomen ben ik meer open en zelfzeker. Ik ben ondertussen een vrouw geworden (lacht). Wat hetzelfde is gebleven, is dat Rebecca en ik dezelfde smaak hebben. We zijn allebei romantici en hebben een bepaald soort vrouwelijkheid gemeen: een mix van kracht en kwetsbaarheid.
Volgens Zlotowski is het op dit moment niet mogelijk om jou te de-erotiseren. Ze noemt je een sensuele bom.
SEYDOUX: Dat is een leuk compliment, maar de waarheid is natuurlijk iets complexer dan dat. Ik zie mezelf niet als een seksbom. Ik wéét dat ik er goed kan uitzien, sexy zelfs. Maar ik kan er ook slecht uitzien, terwijl zo’n seksbom er altijd goed uitziet, toch? Ik zou het ook absoluut niet leuk vinden om altijd het mooie meisje te spelen of de vrouw die zich zeer bewust is van haar schoonheid. Mooi zijn is voor mij geen doel op zich.
Mag je als uithangbord van Prada wel min doen over schoonheid?
SEYDOUX: Natuurlijk is schoonheid voor Prada belangrijk. Maar ook bij Prada gaat het om meer dan alleen schoonheid. ‘Mode is voor alles een intellectuele positionering’, heb ik Miuccia Prada horen zeggen. Ik heb haar als mens hoog op én ik hou van het merk. Ze denken na over wat ze doen, hebben een eigen visie en hollen niet achter elke trend aan. Kijk maar naar hun reclamespots (geregisseerd door Wes Anderson en Roman Coppola, nvdr).
Ik geloof niet in schoonheid op zich. Die is weinig interessant. Wat mooi is, is mooi. Maar mag het wat meer zijn? Ware schoonheid is meer dan een fraaie vorm, een knap uiterlijk. Ware schoonheid ligt niet vast. Ik kan ze zelfs vinden in iets wat lelijk lijkt.
Ik hou van gevoeligheid, geestige mensen, expressie in al haar vormen. Dat heb ik van mijn moeder. Zij maalt niet om klassieke schoonheid, maar ik vind haar bijna buitenaards mooi. (giechelt) Dat meen ik. Mijn moeder is een enorm grote bron van inspiratie. Zij is écht anders en ongedwongen. Ik hou van wat ze doet, de manier waarop ze zich voortbeweegt, haar onverwachte maar zeer goede en grappige nabootsingen van alles en iedereen.
Wat verwacht je dan van film?
SEYDOUX: Een prachtige film geeft me zin om te leven, om de werkelijkheid te omarmen en om lief te hebben. Ik hou van sensuele films, films die me doen dromen, die hoopvol zijn en die in verandering geloven. Voor werk van Pedro Almodovar ben ik altijd te vinden. Ook in heel wat oude films vind ik terug wat ik zoek. Onlangs zag ik A Streetcare Named Desire en die is hard aangekomen. Van de morbiditeit die in sommige Franse films sluipt, hou ik totaal niet.
Wanneer zeg je ja tegen een rol?
SEYDOUX: Ik kies hoe dan ook voor een regisseur. Het scenario is van secundair belang. Ik geloof niet in scenario’s, ze zijn maar wat papier. Zonder een regisseur met een visie kom je er niet.
En hoe weet je of de regisseur een visie heeft?
SEYDOUX: Goeie vraag. Naar zijn of haar vorige films kijken lijkt me een goed begin. Verder heb ik mijn instinct leren vertrouwen. Natuurlijk gebeurt het dat het op persoonlijk vlak niet klikt met een regisseur wiens werk je goed vindt. In zo’n geval concentreer ik me op een tastbaar doel. Het draait dan even niet om mij, die film moet goed zijn. Tastbare doelen zijn geruststellend.
Zeg je nu dat je alles slikt en de confrontatie uit de weg gaat?
SEYDOUX:Ah non. Het is niet omdat ik voor een regisseur kies en de naam van de regisseur belangrijker vind dan het scenario, dat ik hem blindelings vertrouw. Soms moet ik wel tegen hem ingaan. Ik ben een vrouw, de meeste regisseurs zijn mannen. De blik van een man op een vrouw is soms fout. Dus moet ik soms duidelijk maken dat ik zo niet bekeken wil worden.
Niet dat er dingen zijn die ik per definitie weiger te doen. Maar als de manier waarop ze naar mij kijken, me stoort, dan zeg ik dat ook. Soms wil je bekeken worden en wil je verleiden, maar soms ook niet. Veel regisseurs beschouwen actrices als objecten waarmee ze kunnen doen wat ze willen. Dan moet je voor jezelf opkomen en je eigen subjectiviteit in de weegschaal leggen. Begrijp me niet verkeerd: ik sta volledig ter beschikking van de regisseur, ik wil voldoen aan zijn wensen, maar soms wordt het ingewikkeld en complex. Vroeger durfde ik niet op te komen tegen de regisseur, nu wel.
Met naakt heb je alvast geen probleem. Over de stomende La vie d’Adèle hebben we het zo meteen. Sterk is ook de scène in Grand Central waarin je voor de eerste keer de liefde bedrijft met Tahar Rahim uit Un prophète.
SEYDOUX: Mijn personage is sterk en vrij, maar plots wordt ze verliefd en dat maakt haar o zo kwetsbaar. Die scène is zwanger van betekenis en Rebecca verfilmt ze prachtig. Toen ik Tahar ontmoette, werd ik ook meteen verliefd op hem. In filmtermen! De engel is getrouwd. Als het een mooie scène is, dan heb ik geen enkel probleem met naakt. Dan is naakt zo natuurlijk als spreken. Dan vind ik het niet erg om mij te laten ‘zien’, zelfs niet als ik die dag mijn lichaam niet graag zie.
Het is niettemin klein bier vergeleken met de nu al beruchte seksscène uit La vie d’Adèle. Dik tien minuten lang, behoorlijk expliciet en intens, dat moet niet makkelijk geweest zijn.
SEYDOUX: Het is niet zo moeilijk om te liegen tijdens dit soort scènes. De lichaamstaal primeert en die kun je faken. De belangrijkste hindernis ben je zelf: hoe zelfverzekerd ben je? Er is behoorlijk wat afstand tussen mezelf en wat mijn personage in de film doet. Ik zou het veel moeilijker vinden om mijn diepste gevoelens te uiten dan om mijn lichaam te tonen. Dat de tegenpartij een vrouw is, maakt het ook makkelijker. Onder twee meisjes is de solidariteit groot. Je zit in hetzelfde schuitje.
Maar prettig waren die opnames niet. Soms was het gewoon vernederend en voelde ik me een prostituee. Kechiche gebruikte wel drie camera’s en liet ons liefst zes uur lang orgasmes faken. Dat is niet niks.
Zijn er ook handelingen die je niet wou doen?
SEYDOUX: Cunnilingus. En we hadden een valse foef.
Pardon? Ik denk dat ik je verkeerd begrepen heb.
SEYDOUX: Ik bedrijf de liefde niet voor de camera. We gebruikten ‘opgekleefde bescherming’. Een valse foef dus.
Naar verluidt was er voor uren aan materiaal.
SEYDOUX: Klopt. Hoelang zou de scène duren waarin Emma en Adèle elkaar voor het eerst ‘kruisen’? Geen halve minuut. De opnames daarentegen namen tien uur in beslag. Ik grap niet. Er bestaan wel honderd opnames van. Op het eind waren we zo moe dat we ons bijna niet konden inhouden van het lachen, telkens we al ‘overstekend’ naar elkaar moesten kijken. Toen werd Kechiche razend. Hij vloekte tegen de monitor omdat we gelachen hadden. (lacht)
Kechiche heeft de reputatie enorm veeleisend te zijn en er niet voor terug te deinzen om actrices à la Lars von Trier uit te dagen.
SEYDOUX: Het was een haat- en liefdesrelatie, maar ik wist waaraan we ons konden verwachten. Kechiche functioneert zo. Ik wist dat de opnames zwaar zouden zijn, en eigenlijk zocht ik dat ook enigszins op. Ik wilde ervaren hoe het is om zo diep te gaan. Tijdens de opnames wist ik al dat het een bijzondere film zou worden. Kechiche filmde uren aan een stuk. Er is ontzettend veel ongebruikt materiaal. Heel intense, echt gewelddadige, al dan niet seksuele scènes. Veel van wat we gegeven hebben, is gewist. Ik moet daar niet flauw over doen, dat stelt me teleur. Maar dat iedereen de film zo goed vindt, is dan weer een enorme steun.
Kechiche is echt een zot, maar tegelijk ook een genie. Het was de eerste keer dat hij met een bekende actrice werkte. Hij heeft het niet voor acteurs of actrices die al een bepaalde status hebben verworven, gezichten die iedereen al kent. Ik heb geen auditie moeten doen. We hadden in een bar afgesproken, hij had al een paar biertjes op en ik ben gewoon beginnen mee te drinken.
Fijn, maar keur je zijn methodes goed?
SEYDOUX: Ik begrijp niet waarom het nodig was om zo verschrikkelijk veel opnames te maken. Wanneer de scène naar ons gevoel al lang ingeblikt was, wanneer wij ervan overtuigd waren dat ze niet meer beter kon, vroeg hij voor de zoveelste keer om ze toch nog eens over te doen. Zoeken is zijn ding. Ik begreep niet altijd waar hij naar zocht. Nu ik de film heb gezien, begrijp ik het al beter. Daarmee zeg ik nog niet dat ik het eens ben met zijn methode. Ik ben er niet wild van. Het is niet omdat je driehonderd opnames doet, dat je een genie bent. Ik ben op mijn best in de eerste opnames; daarna word ik me te bewust van elke geste.
Laat maar komen, dacht ik na verloop van tijd fatalistisch, Kechiche krijgt toch wat hij wil. De ochtend van de scheidingsscène wist ik dat ik de héle dag zou moeten huilen en schreeuwen. Ach, zijn methode is wat ze is. Het eindresultaat – het object – telt. En het is een prachtige film geworden. Ik hou ervan, jij houdt ervan. Ik wil altijd een prachtige film maken.
Het lijkt alsof je wat wou bewijzen.
SEYDOUX: De harten beroeren, dát is mijn ambitie. Sorry als het arrogant klinkt, maar het is een van de eerste keren dat ik echt gelukkig ben met wat ik deed in een film. Emma bestaat: ze heeft haar eigen leven. Ze is een deel van de film. Ze is echt. In de Franse cinema krijg je zelden de kans om een personage samen te stellen, het personage moet altijd aansluiten bij de persoonlijkheid van de actrice. La vie d’Adèle gaf me de kans om een personage te laten bestaan dat ver van me af staat. Daar ben ik trots op.
Of La vie d’Adèle een keerpunt is, zal nog moeten blijken. Het was alleszins een intense ervaring én ik heb leren dapper zijn. Kechiche dwong dat af. Hopelijk wordt dat ook opgemerkt en kom ik in aanmerking voor een grotere waaier aan uiteenlopende rollen.
Daar kun je toch niet over mopperen. Je komt in Frankrijk en Amerika aan de bak. Of krijgt dat Hollywoodavontuur geen vervolg?
SEYDOUX: Als het van mij afhangt, natuurlijk wel. Ik speel graag in het Engels. Ik hou van entertainment en op dat vlak zit je goed met Engelstalige films. Er zijn veel regisseurs die ik bewonder, maar ik lijst ze niet op. Het moet een liefdesverhaal blijven. Hij moet van mij houden, ik van hem. Misschien hou ik wel van hem voor hij van mij houdt. It takes two to tango. We zien wel of er nog gelegenheden komen. Ik heb dat niet in de hand. Ik moet aanbiedingen afwachten. Tegenwoordig is er veel onzekerheid in de business, maar plots kan alles ook snel gaan.
Wes Anderson wou alvast met je tangoën.
SEYDOUX:The Grand Budapest Hotel! Helaas was ik maar drie dagen op de set. Wes Anderson zei geen woord. Ook goed. Ik speel een kamermeid die ruzie krijgt met Matthieu Amalric. We mochten doen wat in ons opkwam. Het resultaat was een grappig zootje. Ik wist niet goed wat ik deed. Ik sloeg Matthieu bijvoorbeeld vol in het gezicht. Vervolgens ‘kuiste’ Wes Anderson de scène op. Dit mocht wel, dat mocht dan weer niet, en dan was het weer aan ons.
GRAND CENTRAL
Vanaf 28/8 in de bioscoop.
LA VIE D’ADELE
Vanaf 9/10 in de bioscoop.
DOOR NIELS RUËLL
Woody Allen
‘Léa past perfect in die mooie traditie van Franse oh-la-la-actrices. Ze doet me denken aan de actrices van de nouvelle vague die me destijds zo aantrokken. Een Jean Seberg.’
Abdellatif Kechiche
‘Léa heeft een soort Arabische ziel. Ze is zich ten volle bewust van alles wat er in het leven gebeurt, maar aanvaardt ook de wisselvalligheid ervan. Ze bezit een melancholie die we ‘mektoub’ noemen.’
Ursula Meier
‘Léa straalt iets tijdloos uit. Je kunt er niet echt een leeftijd op plakken. Dat is handig. Ze benadert het acteren op een intuïtief-intelligente maar ook animale manier.’
Benoît Jacquot
‘Léa herinnert aan de heldinnen van Howard Hawks. Tegelijk zeer sexy en zeer goede kameraden. Ze is als een maat, ik moest me inhouden om niet Léo te zeggen.’
Léa Seydoux
ER IS BEHOORLIJK WAT AFSTAND TUSSEN MEZELF EN MIJN PERSONAGE. IK ZOU HET VEEL MOEILIJKER VINDEN OM MIJN DIEPSTE GEVOELENS TE UITEN DAN OM MIJN LICHAAM TE TONEN.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier