‘Ik bowl weer. En ik word er steeds beter in’
Van Barton Fink tot The Jesus: John Turturro heeft een neus voor personages met een hoek af. In de uitstekende HBO-miniserie The Night Of maakt hij zijn tv-debuut als een excentrieke advocaat met jeukende tenen. ‘Er zijn zodanig veel tv-zenders dat ik soms aan anderen moet vragen wat ik waar kan zien.’
De advocaat die John Turturro (59) neerzet in The Night Of kampt met hardnekkig eczeem op zijn voeten, en overal waar hij komt – van de rechtbank tot de metro – neemt hij eetstokjes mee om de jeuk weg te krabben. Het is een detail, maar de 60-jarige karakteracteur uit Brooklyn gaat er op zo’n grappige en hartverwarmende manier mee aan de slag dat ook de kijker vaak zijn tenen voelt jeuken. Het zegt iets over het gevoel voor nuance en humor waarmee hij vreemde, licht overspannen figuren neerzet – zoals de scenarist met writer’s block in Barton Fink, de bowlende pederast Jesus Quintana in The Big Lebowski, de maniakale quizzer Herbie Stempel in Quiz Show en zelfs de gesjeesde agent Simmons in de Transformers-films.
Oorspronkelijk zou de sjofele jurist in The Night Of door James Gandolfini worden vertolkt. Meer zelfs: het was de Sopranos-acteur die de reeks, een remake van de BBC-serie Criminal Justice, destijdsaan HBO verkocht. De opnames waren nog maar net van start gegaan toen het noodlot toesloeg: Gandolfini stierf op 19 juni 2013 in Rome, aan een hartaanval. Eind 2012 had hij nog een scène voor de pilootaflevering ingeblikt. Het zou zijn allerlaatste worden. ‘Ik heb die aflevering gezien’, vertelt Turturro. ‘Het is maar een korte scène: Gandolfini wandelt het politiebureau binnen en praat met een agent. Dat is het. Ik had moeite om ernaar te kijken. James was een goede vriend. Ik heb hem geregisseerd in mijn film Romance & Cigarettes (2005)en ik woonde zijn huwelijk en de begrafenis van zijn ouders bij. Triest.’ Robert De Niro kreeg de rol aangeboden, maar die zei af vanwege zijn drukke agenda. ‘Ik was vereerd toen ik de rol kreeg. En ik had ook het gevoel dat ik genoeg te bieden had. Ik kan bijvoorbeeld lang stilzitten. Handig, want om dat voeteczeem aan te brengen, moest ik telkens enkele uren in de make-upstoel doorbrengen. Dan grapten we met de crew dat James dat nooit zou hebben uitgehouden. Hij had een bloedhekel aan make-up.’
Straffer dan een whodunit
In The Night Of neemt Turturro als advocaat John Stone de verdediging vande van moord verdachte New Yorks-Pakistaanse student Nasir ‘Naz’ Khan (Riz Ahmed) op zich. Eerder bij toeval, want Stone is een schadeadvocaat met een bedenkelijke reputatie, die ’s nachts ambulances achternazit om klanten te werven. De zaak-Khan is voor Stone een hele uitdaging. Alles wijst er namelijk op dat de jongeman schuldig is aan de moord op een jonge vrouw, met wie hij de avond daarvoor in bed was beland. Op de koop toe heeft de politie hem vlak bij de plaats delict opgepakt, met het moordwapen op zak. Maar Nasir zweert bij zijn onschuld.
Door zijn onderkoelde realisme werd The Night Of al vergeleken met The Wire. Niet onlogisch, want coscenarist Richard Price hield de pen vast voor een vijftal afleveringen van die legendarische HBO- serie. Steven Zaillian, die een Oscar won voor het scenario van Schindler’s List, regisseerde de acht afleveringen. ‘Ik ken Richard al jaren, en ik had al een paar keer met hem samengewerkt, onder meer voor Clockers van Spike Lee. Met Steven had ik bijna samengewerkt: hij wilde me begin jaren negentig een rol geven in zijn regiedebuut, Searching for Bobby Fischer, maar ik was toen niet beschikbaar. Toen ik het scenario van The Night Of kreeg, kon ik niet stoppen met lezen. Prachtig werk, straffer dan een whodunit. Je verplaatst je echt in het hoofd van die jongeman. Als kijker denk je voortdurend: wat als mij dit zou overkomen? Bovendien is geen van de personages perfect. Niemand is zwart of wit. Zo’n prachtig materiaal doet mijn verbeelding op hol slaan.’
Mee met de moordbrigade
Turturro overdrijft niet. The Night Of is verplichte kost voor fans van misdaadreeksen. Een grote troef is de authenticiteit van de serie. Het verhaal ontspint zich dan ook tussen Queens en Manhattan, waar veel van de cast- en crewleden vandaan komen. ‘Richard Price heeft tussen de politie van New York gelééfd. Eigenlijk had hij zelf politieagent moeten worden.’ (lacht) ‘Jaren geleden ben ik als voorbereiding op mijn rol in Clockers meegereden met de moordbrigade. Ik heb veel geleerd van die mannen. En ik had het geluk dat er altijd iemand vermoord werd tijdens mijn shift.’
Voor The Night Of verdiepte Turturro zich in het juridische milieu: hij woonde rechtszaken bij en sprak met advocaten. ‘Vooral Kenny Montgomery heeft me geweldig geholpen. Een rijzige, knappe man die wat op Idris Elba lijkt. Een heuse steradvocaat: hard, maar intelligent en welbespraakt. Hij vertelde me dat hij een zware prijs heeft moeten betalen om te staan waar hij nu staat. Hij is het soort jurist dat John Stone zou kunnen zijn, mocht die zijn gevoelens thuis kunnen laten. Advocaten hebben een heel zwarte humor, die ze als een soort van overlevingsmechanisme gebruiken.’
Turturro weet waarom advocaten zo hard hun best doen om hun cliënten uit de gevangenis te houden. ‘In de jaren tachtig heb ik voor de opnames van To Live and Die in L.A. van William Friedkin een tijdje in een vleugel van een zwaarbewaakte gevangenis gewerkt. Wat ik daar heb gezien, was ronduit angstaanjagend. Toen de celdeuren dichtsloegen, had ik het gevoel dat ik in een nachtmerrie was beland. Mijn adviseur bij de opnames was een moordenaar. Wat zeg ik? Een drievoudige moordenaar. My goodness gracious! En de gedetineerden waren net kinderen – ze smeekten constant om aandacht. Ik ben nog leraar geweest. Die criminelen haalden herinneringen naar boven.’
Nobody fucks with The Jesus
Turturro ziet tv-werk niet als een noodzakelijk toevluchtsoord. ‘Televisie is een volwassen medium geworden. De films die nu gemaakt worden zijn ofwel blockbusters ofwel arthouse. Ik denk dat televisie de kloof tussen die twee aan het dichten is. Al is het wel verwarrend dat er tegenwoordig zoveel tv-zenders zijn. Ik moet aan anderen gaan vragen wat ik waar kan zien.’
Intussen blijft de acteur ook in Hollywood actief. Momenteel legt hij de laatste hand aan Going Places, zijn remake van de aangebrande Franse seventieskomedie Les valseuses en tegelijk een onofficiële spin-off van The Big Lebowski. In het verhaal overdrie seksverslaafde mislukkelingen herneemt Turturro namelijk zijn rol van Jesus Quintana, de grofgebekte latino-bowler uit The Big Lebowski die in een discussie met The Dude (Jeff Bridges) de legendarische woorden ‘Nobody fucks with The Jesus’ spreekt. Betekent dat dat hij opnieuw zijn purperen jumpsuit aantrekt en aan bowlingballen gaat likken? ‘Ik mag niet veel over die film vertellen, anders wordt mijn advocaat boos. Maar ik ben wel opnieuw beginnen te bowlen. En ik word er alsmaar beter in.’ (lacht) ‘Er rust een gigantische druk op mijn schouders, want iedereen blijft mij over die film aanspreken. En dan blijf ik erop hameren: “Ik had vijf minuten schermtijd, mensen!” Vreemd hoe die film nog altijd zoveel losweekt, zelfs bij mijn zoon. Als ik hem berisp, antwoordt hij steevast: “Well, that’s just your opinion, dad.” Weet je, eigenlijk heb ik Jesus zelf uitgevonden, jaren voor The Big Lebowski uitkwam, voor een theaterstuk. En als je de broertjes Coen iets vertelt, dan jatten ze je idee.’
THE NIGHT OF
Uit op dvd.
door Andreas Ilegems
‘Als ik mijn zoon berisp, antwoordt hij steevast met een quote uit The Big Lebowski: “Well, that’s just your opinion, dad.”‘
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier