Ian Curtis

Laatste werk: Closer (1980)

18 mei 1980 in Macclesfield

Leeftijd bij overlijden: 23 jaar

Zanger

Maandag 19 mei 1980, John Peel, live op BBC Radio 1. Iedereen verwacht dat hij zijn radioshow zal openen met Love Will Tear Us Apart, de langverwachte nieuwe single van Joy Division. Helaas. ‘Bad news, lads’, meldt hij met grafkelderstem. ‘Ian Curtis heeft zich gisterennacht opgehangen in zijn huis in Macclesfield. Hij was 23.’ Voor zijn vrouw Deborah moet het een dramatische wake-up call geweest zijn: Stroszek van Werner Herzog in de videorecorder , The Idiot van Iggy Pop op de platenspeler, summier afscheidsbriefje op de keukentafel. ‘Op dit moment wilde ik dat ik dood was. Ik kan het gewoon niet meer aan’, schreef hij. Begrijpelijk enerzijds, want Curtis had de avond voordien ferm ruzie gemaakt met zijn vrouw over zijn affaire en hun uitzichtloze huwelijk. ‘Laat me met rust tot morgenvroeg’, had hij haar nog nageroepen. Vreemd anderzijds, want daags ervoor waren de bandleden nog samen gaan shoppen voor een nieuwe podiumoutfit. Toekomstplannen – en werkdruk – hadden ze genoeg: Joy Division was de populairste postpunkband van het moment, op 20 mei zou hun eerste Amerikaanse tournee beginnen, de video voor Love Will Tear Us Apart was in productie en de opnames voor hun tweede album Closer liepen goed.

Curtis’ ‘Rock ‘n’ roll suicide’ – zoals zijn held David Bowie het zong – verraste vriend en vijand. En toch waren er – achteraf gezien – meer dan genoeg voortekenen. Eén: voor de hoesafbeelding van Closer, in juli1980 postuum uitgebracht, koos Curtis een graftombe. Twee: tijdens de opnames vertelde hij aan gitarist Bernard Sumner: ‘Ik voel me zo claustrofobisch. Het lijkt wel of ik in een maalstroom ben beland die me langzaamaan doet zinken.’ Vrij vertaald in Isolation, track 2 op Closer: ‘I’m doing the best I can / I’m ashamed of the things / I’ve been put through / I’m ashamed of the person I am.’ Drie: in april 1980 mislukte een zelfmoordpoging met pillen. Toen de band een paar dagen later toevallig door een kerkhof wandelde, zei Sumner nog: ‘Was je zelfmoordpoging vorige week gelukt, dan lag je hier ook tussen. Het is het niet waard om zo te eindigen, Ian, denk daar maar eens over na.’ ‘Yeah, right’, wimpelde Curtis de preek af. Vier: het doktersadvies ‘Kap met muziek en leid een gesetteld leven’ na een zware epilepsieaanval in december 1978, sloeg hij compleet in de wind. Het was nochtans perfect haalbaar, want Curtis was op zijn negentiende getrouwd en had pas een dochtertje, Nathalie. In dat burgerlijke leventje kreeg hij gezin en muziekcarrière nooit helemaal in balans. Muziek was nu eenmaal zijn manie, zijn uitlaatklep en zijn broodwinning om hun lening mee af te betalen.

En dan was er nog zijn geheime verzetje: de Belgische groupie Annik Honoré. ‘Ian en ik: dat was puur platonisch. We hadden nooit seks. Dat lukte niet door zijn epilepsiepillen’, bekende ze onlangs voor het eerst. De affaire met Honoré verknalde wel Curtis’ prille huwelijksleven, zoals hij in Love Will Tear Us Apart openlijk toegaf. All the failures of the modern man’, relativeerde hij zijn relationele collateral damage. Zijn vrouw Deborah tilde er zwaarder aan. ‘Ian vertelde al zijn vrienden hoe ongelukkig ik hem maakte. Ons huwelijk was over en uit, alleen had hij me daar nog niet van op de hoogte gebracht’, sneerde ze in Touching from a Distance (1996). Anton Corbijn verfilmde die subjectieve memoires in 2007 tot de al even subjectieve Joy Division-liefdesbrief Control. En laat controle nu net het enige zijn wat Ian Curtis ontbrak. ‘Elk optreden was een ongecontroleerde manische trip’, mijmerde Sumner onlangs. ‘Niemand wist of Ian zo raar danste door zijn epilepsie of door zijn podiumenergie. Intussen is hij al dertig jaar dood, maar muzikaal en mentaal zindert hij nog na. Wij, de bandleden, konden hem niet redden. De druk op hem was te groot. Niemand van ons wist een oplossing. En hij zeker niet.’

THIJS DEMEULEMEESTER

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content