IN DE PAN GEHAKT. Régis Loisel pakt uit met zijn eigenzinnige herwerking van James Matthew Barries klassieker.

LOISEL

ARBORIS, 48 BLZ., euro8,95 (SOFTCOVER, HARDCOVER VOLGT)

Het lot (Peter Pan 6) ***

In 1990, lang voordat verstrippingen van literaire klassiekers een hype waren, begon Régis Loisel aan een ambitieus project: een prequel van Peter Pan van James Matthew Barrie. Het was pas zijn tweede reeks, na Op zoek naar de tijdvogel, waarvoor Serge Le Tendre het scenario grotendeels schreef. Het originele Op zoek naar de tijdvogel zette de poort wijd open voor de heroic fantasy-golf die de strip sinds de jaren negentig ondergaat. De stap van fantasy naar een hertaling van Peter Pan was groot, maar Loisel zette hem met bravoure. Zijn personages Peter Pan, Tinkelbel en Kapitein Haak zijn visuele variaties op de Disney-personages, maar met meer karakter.

Het overbekende verhaal maakt Loisel een heel stuk grimmiger door Peter Pan te laten opgroeien in de Londense buurt Spitalfields ten tijde van Jack the Ripper. Loisel portretteert Peters moeder als een alcoholverslaafde prostituee, en zijn vader blijkt Kapitein Haak te zijn. Peter Pan is ook vaak – zelfs met scalpels – in de buurt als Jack zich amuseert met zijn zoveelste afslachting. Loisel wekt daardoor bewust de twijfel dat Peter Pan wel eens sommige van de Ripper-moorden gepleegd zou kunnen hebben. Peter Pan, het toppunt van kinderlijke onschuld tegelijk als toppunt van wreedheid.

Dat de vlucht voor de realiteit nare gevolgen kan hebben, blijkt bij herhaling in Loisels verhaal. Doordat Kapitein Haak per se het ruime sop wou kiezen, leverde hij zijn zoon over aan een troosteloze jeugd. Maar ook Peter zelf laat een kind aan zijn lot over omdat het niet meer in de fantasiewereld van Neverneverland past. Loisel behandelt zijn personages niet met zachtheid: ook hoofdpersonages laten bij hem het leven. Hij laat het verhaal eindigen op een moment waarop het verhaal van Jack the Ripper stopt en dat van Barrie zou kunnen beginnen. In dat opzicht is het jammer dat een of andere vertaler het nodig heeft gevonden om het personage Rose in het Nederlands de naam van Peter Pans vriendinnetje Wendy te geven. Loisels opzet valt zo enigszins in duigen. Peter Pan is een thematisch rijke adaptatie, maar in tegenstelling tot Barries boek niet voor gevoelige zielen.

Gert Meesters