Met ‘Lost In Translation’ brak ze door, nu is Scarlett Johansson klaar om de wereld te veroveren. En ze begint in Cannes. ‘Alleen kalende mannen met gigantische bierbuiken proberen mij te versieren.’ Door Stefaan Werbrouck

Een uitgelaten en zelfverzekerde Woody Allen, hoe zou dat eruitzien? Zijn nieuwste film Match Point – die op het festival van Cannes een wereldpremière beleeft – geeft misschien een antwoord op die vraag. Allen is immers trots als nooit tevoren, zo zei hij een paar maanden geleden in een interview. ‘Als ik een film af heb, dan wil ik meestal in de grond kruipen en verdwijnen. Maar niet bij Match Point: daar ben ik heel opgetogen over en ik wil dat de hele wereld het weet.’ De reden voor Allens uitzonderlijk goede humeur? Scarlett Johansson, de nieuwe blonde godin van Hollywood. Johansson speelt een van de hoofdpersonages in Match Point – een romantische misdaadfilm rond een Engelse tennisleraar die via enkele affaires opklimt in de maatschappij – en ze doet dat zo goed dat Allen er nauwelijks over kan zwijgen. Meer nog: bij Match Point was Johansson nog niet de eerste keuze van de regisseur – Kate Winslet zegde af omdat ze meer tijd bij haar familie wou spenderen – maar daar is verandering in gekomen. Eind juni begint Allen aan de opnames van zijn volgende film, en raad eens wie de hoofdrol kreeg?

De bewondering komt van twee kanten. Johansson, al lang een fan van Allen, stond stijf van de zenuwen toen ze de regisseur ontmoette, zo erg zelfs dat ze de eerste opnames voor Match Point verprutste. ‘Ik kwam op de set en de eerste takes waren gewoon verschrikkelijk’, zo vertelde ze in het Britse Hide & Seek. ‘Het ergste was nog dat ik helemaal niet wist wat er fout liep. Maar plotseling besefte ik: O mijn God, ik ben gewoon nerveus, dat is het!’ Niet dat de actrice zich daardoor liet kisten. ‘Ik zei tegen mezelf: “Kijk, je moet hier nog vijf weken met hem samen aan die film werken, dus kun je maar beter die zenuwen kwijtraken.” Toen was de stress weg en de rest van de shoot was een makkie.’ Het is een constante in het verhaal over Scarlett Johansson. Iedereen die met haar samen heeft gewerkt, prijst haar professionalisme, haar zelfvertrouwen en haar wereldwijsheid – kwaliteiten die des te harder in het oog springen omdat ze pas twintig is. En toch heeft Johansson er ondanks haar jeugdige leeftijd al een hele carrière opzitten in de filmindustrie.

Scarlett, genoemd naar Scarlett O’ Hara, de trotse en koppige heldin uit Gone With The Wind, was pas drie toen ze zang- en danslessen wou volgen. ‘Het was alsof ik uit de baarmoeder sprong en riep: “Ik ga op een podium staan!”‘, zegt ze in Harpers & Queen. ‘Sommige kinderen spelen voetbal, ik wou naar Broadway.’ Acteren was ‘het enige wat ik kan en het enige wat ik ooit heb willen doen’. Toen ze pas acht was, stond de kleine Scarlett voor het eerst op de planken, in een theater in haar geboortestad New York. Daarna ging ze lessen volgen aan het Lee Strasberg Theatre Institute, waar ze ingeschreven was in het ‘child actor’s programme’, maar al snel kreeg Hollywood wind van haar talent. Na kleine rolletjes in onder meer Just Cause in 1995 – naast Sean Connery – en Home Alone 3 in 1997, brak Scarlett Johansson op haar dertiende door met The Horse Whisperer (1998). In die film van Robert Redford speelde Johansson een meisje dat na een ongeluk met haar favoriete paard gewond en getraumatiseerd raakt, waarna ze samen met haar moeder heil zoekt bij een paardenfluisteraar. ‘She’s 13 going on 30′, zo omschreef Redford achteraf zijn poulain, en met dat compliment en een kaskraker als The Horse Whisperer in haar tas lag de wereld aan Johanssons voeten.

Beroemd worden als je nog maar een kind bent, kan zware gevolgen hebben. Scarlett Johansson heeft echter een voetje voor op kindsterretjes als Macauley Culkin of Drew Barrymore, die na het eerste succes hun jeugd vergooiden: ze laat zich het hoofd niet gek maken en ze weet verdomd goed wat ze wil. Na The Horse Whisperer kreeg ze natuurlijk tonnen scenario’s binnen voor films waarin ze een terminaal ziek/misbruikt/verlamd meisje moest spelen, maar Johansson ging liever op zoek naar minder voor de hand liggende rollen. Ze zette zelfs een manager die haar onder druk zette om mainstreamfilms te aanvaarden aan de deur, en ging in de plaats daarvan meespelen in The Man Who Wasn’t There van de gebroeders Coen – als de maîtresse van Billy Bob Thornton – en Ghost World, de comic book-verfilming over twee meisjes die uitgesloten worden op hun school. Waarschijnlijk is het daarom dat veel mensen het gevoel hadden dat Scarlett Johansson begin 2004 opnieuw ‘doorbrak’. En hoe! In de openingsbeelden van Lost In Translation, de succesfilm van Sofia Coppola over een cynische tweederangsacteur die in Tokio aanpapt met de vrouw van een fotograaf, zien we Johansson op een bed liggen, met niets meer aan dan haar roze, doorschijnend ondergoed, terwijl de camera tergend langzaam over haar lichaam glijdt. De temperatuur in bioscoopzalen over de hele wereld steeg met enkele graden en gelukkig kwam Bill Murray snel daarna in beeld, zo niet waren er hier en daar mannen met een te hoge bloeddruk in de problemen gekomen. (Tussen haakjes: er werd voor die opnames geen ‘stunt double’ gebruikt. ‘I take full credit for my ass’, zo zei Johansson in een interview.)

Met Lost In Translation en haar volgende film The Girl With The Pearl Earring werd Johansson de lieveling van publiek en critici. Het was lang geleden dat zo’n jonge actrice met zoveel panache de troon in Hollywood opeiste en de grote woorden werden dan ook uit de kast gehaald. Johansson was ‘de nieuwe Lauren Bacall’ – met wie ze de hese, sexy stem gemeen heeft – en toen ze begin 2005 ultrablond en helemaal opgedirkt haar opwachting maakte op de Golden Globes werd ze zelfs ‘de nieuwe Marilyn Monroe’ genoemd. Nu, ze is in ieder geval letterlijk en figuurlijk veel nuchterder dan die laatste (Johansson noemt ‘kaas’ als haar enige zonde) en of ze de status van de eerste zal bereiken, is voorlopig nog af te wachten. Al heeft ze wel al bewezen dat ze, in tegenstelling tot veel van haar leeftijdsgenoten in Hollywood, rollen aankan die boven het niveau van de tienerkomedie uitstijgen. Johansson was tenslotte nauwelijks volwassen toen ze Lost In Translation opnam, maar toch speelde ze de rol van verveelde en verwaarloosde eega met zoveel naturel dat velen haar een stuk ouder schatten. Sterker nog: pas nu komt er een film in de zalen waarin Johansson een personage speelt dat jónger is dan zijzelf. In Good Company is een drama rond Dan Foreman (Dennis Quaid), een zakenman die nadat zijn bedrijf is overgenomen plotseling een baas boven zich krijgt die half zo jong is als hij. Tot overmaat van ramp wordt zijn dochter Alex (Johansson) verliefd op ’the new kid in town’. Ook de regisseur van In Good Company, Paul Weitz, was na afloop vol lof over Johansson: ‘Ze is beroemd geworden doordat ze zulke goede films heeft afgeleverd. In Hollywood gaat het meestal omgekeerd: iemand wordt beroemd en dan gaan ze op zoek naar goed werk.’

Voorlopig moet Scarlett Johansson niet meer op zoek naar werk, de grote films worden haar aangeboden. Dit en volgend jaar begint haar carrière Jude Law-achtige proporties aan te nemen: ze zit bijna overal in (en ze is dan ook naar eigen zeggen ‘de uitputting nabij’). Netjes tussen In Good Company (mei) en Match Point (november) komt in augustus ook nog The Island bij ons in de bioscoop, de nieuwe film van Michael Bay, regisseur van Armageddon en Pearl Harbor. The Island is een sciencefictionthriller over een man, Lincoln Six-Echo (Ewan McGregor), die plotseling ontdekt dat hij niets meer is dan een kloon die enkel in leven wordt gehouden om te dienen als ‘reserve’ voor de originele persoon. Hij besluit om het reservaat waarin hij leeft samen met Jordan Two-Delta (Scarlett inderdaad) te ontvluchten en op zoek te gaan naar hun makers. Volgend jaar mag Johansson dan weer naast Tom Cruise opdraven, in het derde deel van Mission Impossible (dat ditmaal geregisseerd wordt door J.J. Abrams, de man achter de spionagereeks Alias). In tegenstelling tot haar vorige films mikken The Island en Mission Impossible ongegeneerd op het grote publiek, wat de actrice hier en daar al het verwijt opleverde dat ze uitverkoop houdt. ‘Veel mensen hebben me daarop al aangesproken,’ vertelde ze in Esquire, ‘maar ik weet niet wat dat betekent. Als ik denk aan iemand die uitverkoop houdt, dan zie ik een politicus die zegt dat hij iets zal doen en daarna zijn belofte breekt. Ik vind niet dat je op creatief vlak uitverkoop kunt houden, je doet gewoon wat je denkt dat goed is.’

Dat ze in blockbusters als The Island en Mission Impossible meespeelt, zal er vooral voor zorgen dat Johanssons ster nog meer gaat stralen. En dat de roddelpers nog dieper gaat graven in haar privé-leven, ook al probeert ze zelf op dat vlak zoveel mogelijk de boot af te houden. ‘Ik praat niet over mijn persoonlijke relaties’, zegt ze tegen Night and Day. ‘Zulke verhalen achtervolgen je toch maar.’ Al houdt dat de tabloids natuurlijk niet tegen om toch sappige verhalen te publiceren. ‘Ja, ik heb al een hoop dingen over mezelf gelezen waarvan ik dacht: Wauw, dat meisje klinkt echt wel saucy. Maar ik heb niet half zoveel fetisjen als ze schrijven.’ Het bekendste verhaal op dat vlak is het Benicio Del Toro-Scarlett Johansson-liftincident. Dat gaat zo: na de Academy Awards vorig jaar zou ze samen met Del Toro – bekend van The Usual Suspects – betrapt zijn terwijl ze in de lift van het befaamde Château Marmont in Los Angeles seks hadden. De roddel verspreidde zich razendsnel, en Johansson maakte in een interview met Elle de fout om het verhaal in het belachelijke te trekken, in plaats van het rechtuit te ontkennen. ‘Benicio is een fantastische kerel,’ zei ze, ‘maar seks in een lift, dat vind ik toch wat onhygiënisch.’ Ook Del Toro zelf deed weinig moeite om het gerucht bij te stellen, en de ‘love in an elevator’-affaire begon een eigen leven te leiden.

Johansson kreeg het imago van mannenverslindster, een nymfomane die bovendien enkel geïnteresseerd is in mannen die een stuk ouder zijn dan haar. Dat was althans de conclusie die enkele journalisten trokken uit het Del Toro-verhaal en het feit dat haar tegenspelers meestal ‘vaderfiguren’ zijn (zoals Robert Redford, Bill Murray of John Travolta in A Love Song for Bobby Long, dat hier niet is uitgekomen) en geen leeftijdgenoten. Meer nog: Johansson zou haar voorliefde zelf bevestigd hebben! ‘Ik heb dat nooit gezegd, oké?’, ontkent ze tegen Esquire. ‘Ik heb gewoon gezegd dat ik veel geluk heb gehad dat ik met enkele ongelooflijke oudere acteurs heb kunnen werken, van wie ik veel heb geleerd. En daar maken ze dan van: “Scarlett Johansson wil alleen mannen van boven de dertig!” Verschrikkelijk. En het ergste is nog dat jonge mannen mij nu niet meer durven te versieren. Enkel kalende mannen met gigantische buiken, die stappen op mij af omdat ze denken dat ze een kans maken.’

Eerlijk is eerlijk: de fascinatie van de roddelpers is te begrijpen. Want Johansson is niet alleen op en top glamoureus, ze is zich ook ten volle bewust van haar sensualiteit én ze is geen pannenlat zoals driekwart van vrouwelijk Hollywood. ‘Iedereen is hier zo goddamn skinny‘, vergelijkt ze zichzelf. ‘Je voelt je constant niet mager genoeg.’ Niet dat zoiets aan haar zelfvertrouwen vreet. ‘Ik zal nooit een rail zijn,’ vertelde ze aan Harper’s Bazaar, ‘en dat geeft ook niks. I’m proud of my girls. Daarom dat mensen me ook sexy vinden: als je goed in je vel zit, straal je dat ook uit. Als ik een aseksueel personage moet spelen, kan het moeilijk zijn om dat te verbergen. Alsof je een stotter moet wegstoppen.’ Geen nood: er komt een film aan waarin Johansson haar seksualiteit helemaal de vrije loop kan laten: The Black Dahlia, Brian De Palma’s verfilming van de bekende noir-thriller van James Ellroy. Daarin speelt Scarlett een diva die het hoofd van twee detectives (Josh Hartnett en Mark Wahlberg) op hol brengt, en ze doet dat zo sensueel dat ze naar verluidt de hoofdrolspeelster uit De Palma’s vorige stomende film, Rebecca Romijn in Femme Fatale, in de schaduw zet. Misschien dat ze dan toch nog de nieuwe Monroe wordt, al blijft Scarlett Johansson er zelf koeltjes onder. ‘Ik ben gewoon zo. Trouwens, je moet ermee pronken terwijl je het nog hebt, vooraleer alles begint in het rond te bewegen, you know?’ We zullen het inderdaad geweten hebben.

Stefaan Werbrouck