Sire, er bestaan nog muzikale Belgen die buiten elke categorie spelen. Neem nu Black Flower. Het in ethio-jazz bedreven combo van componist/saxofonist Nathan Daems heeft aan inspiratie geen gebrek: het brengt in 2016 niet één maar twee albums uit, te beginnen met Ghost Radio. ‘Tijdens een improvisatie kun je niet zomaar even een broodje gaan halen.’
Die albumtitel mag u overigens letterlijk nemen. Zoals sommige groepen een ghost track helemaal achteraan op een plaat zetten, heeft Black Flower een hele schaduwplaat opgenomen. Volledig geïmproviseerd, in twee dagen opgenomen, met Frederik Segers, gitarist van Stadt en de broer van drummer Simon Segers, aan de knoppen. Het collectieve hart van Black Flower – dat verder bestaat uit Jon Birdsong (kornet), Wouter Haest (keyboards) en Filip Vandebril (bas) – klopt op de bedwelmende groove van éthiopiques oftewel ethio-jazz, een verzamelnaam voor de in de jaren 60 en 70 populaire muziekstroming uit het Oost-Afrikaanse Ethiopië.
Moet je speciale voorbereidingen treffen of een bepaald deel van je psyche aanboren om ethio-jazz te kunnen spelen?
NATHAN DAEMS: Om het te kunnen improviseren, moet je in elk geval in the zone zijn. Improviseren is je verbeelding de vrije loop laten en tegelijk heel geconcentreerd zijn. Tussendoor even snel naar de kruidenier lopen voor een broodje zit er niet meteen in. (lacht) Maar eigenlijk vind ik ethio-jazz geen goede benaming. Die term schetst een verkeerd beeld van de muziek. Mulatu Astatke, de zogezegde vader van het genre, noemde het afro-latin soul, en doorgaans zitten er veel meer funk- dan jazzinvloeden in de éthiopiques-sound. Qua attitude is Ghost Radio wel onze meest jazzy plaat, omdat ze geïmproviseerd is, maar er zitten evengoed invloeden uit de dub en de rock in. Ik hou ook van swingjazz, en speel het soms ook, maar dat zul je niet horen in Black Flower. Eigenlijk zijn onze invloeden overwegend westers, maar ze worden in de meeste oren overstemd door de Ethiopische, omdat we die klanken en ritmes minder gewend zijn.
Het lijkt erop dat de traditie van éthiopiques vooral in het Westen levend wordt gehouden. Zo laat Mulatu Astatke zich tegenwoordig begeleiden door ensembles als The Heliocentrics en Black Jesus Experience, respectievelijk uit Engeland en Australië.
DAEMS: Een traditie in stand houden interesseert me niet, er inspiratie uit putten wel. Black Flower is meer dan een stijloefening, we proberen niks na te bootsen. Ik ben bijvoorbeeld ook nog nooit in Ethiopië geweest, en dat begrijpen sommige mensen niet. Alsof je in Memphis geweest moet zijn om geloofwaardig de blues te spelen. Maar op een dag trekken we er wel eens naartoe, hoor, want ik zou heel graag enkele concerten in Ethiopië spelen.
Behalve altsaxofoon bespeel je ook een resem exotische fluitsoorten. Vanwaar die fascinatie?
DAEMS: De klank, zo simpel is het. Op onze volgende plaat, die in het najaar verschijnt, speel ik minder saxofoon en meer een Turks-Griekse fluit, de ney, wat eigenlijk gewoon ‘fluit’ wil zeggen. (lacht) Ik volg er soms lessen voor in Griekenland, want hier bespeelt bijna niemand ze. Heel traditioneel, die lessen, maar wat ik ervan opsteek, pas ik op mijn eigen manier toe in Black Flower.
Op jullie website lees ik een uitgebreid verhaal over ene Prester John, een mythische koning die de geestelijke vader van Black Flower blijkt te zijn.
DAEMS: Zoiets, ja. (lacht) Prester John staat voor de psychedelische dimensie in onze muziek. Hij was een christelijke koning, dichter en muzikant in het middeleeuwse Ethiopië. Of dat wordt toch gezegd, want niemand heeft concrete aanwijzingen gevonden dat de man echt zou hebben bestaan. Onder meer de Portugezen hebben expedities opgezet om hem te zoeken, omdat ze hem als christelijk leider wilden inzetten in hun strijd tegen de moslims. Maar ze hebben hem dus niet gevonden. Er bestaan alleen teksten waarin zijn figuur, zijn ideeën en zijn rijk worden beschreven. Zo zou Prester John ooit een visioen hebben gehad waarin de beste elementen van verschillende culturen werden verenigd, een idee dat zijn tijd uiteraard veel te ver vooruit was. De Europeanen voelden zich toen al te superieur om samen te leven met andere culturen en religies. (lacht) Voor mij staat de mythe van Prester John symbool voor de verbeeldingskracht. En dat is tenslotte onze job als muzikanten, de verbeeldingskracht materialiseren.
BLACK FLOWER
Op 30/4 op het Downtown-festival in Ieper.
Alle info: downtownieper.be.
DOOR JONAS BOEL
Nathan Daems ‘SOMMIGE MENSEN BEGRIJPEN NIET DAT IK NOG NOOIT IN ETHIOPIË BEN GEWEEST. ALSOF JE IN MEMPHIS GEWEEST MOET ZIJN OM GELOOFWAARDIG DE BLUES TE SPELEN.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
