EL GUSTO ***
ALGIERS SOCIAL CLUB – In El Gusto brengt Safinez Bousbia een hartverwarmende ode aan Algerije en de verloren samenhorigheid tussen moslims en joden.
Safinez Bousbia met Mohamed Ferkioui, Rachid Berkani, Mustapha Tahmi
Deze dynamische documentaire over een groep senioren die na vijftig jaar wordt samengebracht om weer met elkaar te musiceren, roept herinneringen op aan die andere club muzikanten, de Buena Vista Social Club uit Cuba, in 1996 bijeengebracht door Ry Cooder. De gelijknamige cd veroverde de wereld en hun geschiedenis werd vereeuwigd in een documentaire van Wim Wenders.
Ook de reünie – door Bousbia – uit El Gusto resulteerde in een wereldtournee en een cd. Het meest opmerkelijke aan dit Orchestre El Gusto, met maar liefst 27 leden, is de bezetting met zowel joodse als islamitische muzikanten. Dat zette de Algerijnse cineaste Safinez Bousbia ertoe aan om in het verleden van haar geboorteland te graven en de roots van de Algerijnse chaâbimuziek op te diepen.
Bousbia vangt haar doc aan in de kasbah van Algiers. Ze ontmoet er een verkoper die over zijn tijd als muzikant vertelt. Meteen raakt de filmmaakster geïntrigeerd en ze besluit een film te maken over de chaâbimuzikanten. Aan de hand van levendig gemonteerde interviews en archiefbeelden reconstrueert de regisseuse de geschiedenis van deze mannen – musiceren was in hun jonge dagen een exclusief mannelijke aangelegenheid.
De afzonderlijke leden van het orkest zijn ondertussen verspreid over Algiers, Marseille en Parijs, maar in de jaren 1950 hadden ze een hechte band. Joden en moslims deelden toen lief en leed in de kasbah. Moslims woonden gezangen bij in de synagoge. De joden trokken op hun beurt naar de moskee. Duurzame relaties werden gesmeed tijdens de vele optredens in de ontelbare cafés en bars die Algiers toen telde. Aan dat samenhorigheidsgevoel kwam een einde tijdens de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd. De kasbah werd grotendeels vernield, verscheidene bars sloten de deuren en de muzikanten vluchtten naar andere delen van de stad of kozen het hazenpad, naar het land van de bezetter.
De oorsprong van de chaâbi hangt zo nauw samen met de geschiedenis van Algerije. Deze populaire muziekvorm was volksvermaak, maar tijdens de Algerijns-Franse oorlog werden er niet mis te verstane politieke boodschappen in het (doorgaans sterk poëtische) tekstmateriaal gesmokkeld.
De grote verdienste van Bousbia is dat ze zowel haar passie voor de muziek als voor het verleden van Algiers overbrengt. De fotografie is bij momenten al even bedwelmend als de hypnotiserende klanken van de chaâbi, en even aanstekelijk als de energie van dit clubje bejaarde muzikanten.
Piet Goethals
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier