EL CID*****

CHARLTON HESTON als EL CID. 'Hoezo, die Sophia Loren verdient meer?'
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

ZO MANN, ZO MYTHE

Anthony Manns ridderepos El Cid – nu uit op blu-ray – oogt nog altijd even groots, robuust en gezwollen als weleer.

Anthony Mann

VS, 1961

LIME-LIGHTS / BLU-RAY

Martin Scorsese bejubelde Anthony Manns El Cid (1961) ooit als ‘een van de allergrootste filmepossen’, al heeft übercinefiel Marty dat in zijn onstuitbare enthousiasme natuurlijk wel over meer klassiekers beweerd. In dit geval had Scorsese echter overschot van gelijk, al was het maar omdat je dat ‘allergrootste’ hier ook letterlijk kunt nemen dankzij de majestueuze, middeleeuwse decors, de meer dan 7000 figuranten en de speelduur van dik drie uur.

Mann, die met The Fall of the Roman Empire (1964) later nog een succulent kostuumepos draaide, zingt met de nodige grandeur en bijbehorende geschiedvervalsing het heldenverhaal van Rodrigo Diaz de Vivar, bijgenaamd El Cid (een verbastering van het Arabische ‘sayeed’ of ‘heer’). De Castiliaanse veldheer speelde in de late elfde eeuw een cruciale rol in de vereniging van Spanje onder koning Ferdinand, door de verschillende Moorse en christelijke deelstaten samen te laten strijden tegen de invasie van de Almoraviden onder leiding van de gevreesde Ben Yussuf.

Die laatste wordt met de nodige overacting neergezet door een bruin geschminkte Herbert Lom, maar alles in dit shakespeareaanse koningsdrama over eer, liefde, lijden, jaloezie, opportunisme en machtshonger is dan ook larger than life; van de gezwollen retoriek, over de weelderige kostuums tot en met de opzwepende soundtrack van Miklós Rózsa. Met een budget van 6 miljoen dollar was het indertijd een van de duurste producties ooit, gedraaid in de filmstudio van producent Samuel Bronston in de buurt van Madrid. Van dat geld ging 1 miljoen naar superster Sophia Loren, als Rodrigo’s bruid Jimena, toen een recordbedrag, wat held van dienst Charlton Heston maar matig kon appreciëren.

Dat Heston en Loren elkaar amper konden luchten, is aan de hypertheatrale liefdesscènes duidelijk te merken, al past dat ironisch genoeg wonderwel bij de film. Tussen de politieke intriges en robuust in beeld gezette veldslagen door zoomt Mann namelijk in op de getormenteerde haat-liefdeverhouding tussen El Cid en Jimena. En dat terwijl gekwetste mannelijkheid en demythologisering – denk ook aan zijn Jimmy Stewart-westerns The Man from Laramie (1955) en The Far Country (1954) – sowieso altijd al zijn dada’s waren.

Niettemin geniet El Cid nog steeds niet hetzelfde aanzien als andere, meer succesvolle sixtieskolossen zoals Lawrence of Arabia en Spartacus (dat aanvankelijk ook door Mann zou worden geregisseerd). Misschien kan deze fraaie blu-ray daar eindelijk wat aan verhelpen. Naast een prima hd-transfer bevat die ook een making of, interviews met Heston en Loren plus een item over Hollywoodmaestro Miklós Rózsa, die zo’n twintig minuten muziek geschrapt zag worden en daarna nooit nog met producent Bronston wilde samenwerken. The stuff legends are made of.

DAVE MESTDACH

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content