De ene heeft er 20 jaar achter de draaitafels op zitten, de ander ietsje meer. Rug aan rug achter de wheels of steel trappen ze deze week het nieuwe AB-seizoen af: dj’s Lefto en Gilles Peterson, muzikale smaakmakers par excellence, al valt daarover te discussiëren. ‘Goede smaak is een vreemd ding.’
Wat doen dj’s wanneer ze elkaar – al is het maar via een breedbandverbinding – zien? Plaatjes boven halen, natuurlijk. Zodra de heren Lefto en Peterson in beeld verschijnen, houden ze vijf minuten lang, om beurt, hun nieuwe trofeeën voor de webcam: Tam… Tam… Tam!, een Braziliaans curiosum uit de jaren vijftig van José Prates, een box met dvd, boek en cd van Sun Ra’s Space Is the Place, Reflection in the Sea of Nurnen van Doug Hammond, Spirits Rejoice van Albert Ayler, Too Tough, Ghanese afrofunk van Rim and Kasa, en ga zo maar door. Kleine jongens en hun nieuwe knikkers.
Lefto – ‘your favorite DJ’s favorite DJ’ – heeft al jaren een vaste stek op Studio Brussel, waar hij ondertussen zonder meer een ancien is. De Frans-Zwitserse Peterson opereert vanuit Engeland, is de man achter illustere labels als Acid Jazz en Brownswood en al jaren een keurmerk voor muzikale fijnproevers. U kunt hem ook kennen van zijn wereldwijd verkochte eclectische radioprogramma Worldwide – ook te beluisteren op gillespetersonworldwide.com. Acht jaar geleden leerden de twee elkaar kennen toen Peterson naar België afzakte voor een dj-set. ‘Ik zat in de wagen, onderweg van de luchthaven naar Leuven, toen ik een voortreffelijke show op de radio hoorde’, vertelt hij. ‘Ik dacht meteen: “Wie is die gast? Die moet ik leren kennen.” Wat later bleek dat we allebei op hetzelfde feestje speelden, en ik heb hem meteen uitgenodigd op het Worldwide Festival.’
Dat festival wordt sinds zeven jaar georganiseerd in het Zuid-Franse havenstadje Sète en is uitgegroeid tot een hoogmis van de mengelmoesmuziek die Peterson in zijn gelijknamige radioprogramma promoot. Dit jaar stonden onder meer James Blake, Roy Ayers, DJ Harvey, Osunlade, Herbert, Laetitia Sadier en LTJ Bukem op de affiche.
‘Ik herinner me nog dat Gilles die eerste keer zei: “Je zult geen geld verdienen maar je wel goed amuseren”‘, lacht Lefto. ‘En hij had gelijk. Het werd vrij snel duidelijk dat we muzikaal op dezelfde lijn zitten.
Mag ik jullie ook vrienden noemen?
GILLES PETERSON: Ik prijs me in elk geval gelukkig dat ik Lefto heb leren kennen. He’s got great energy, en ik omring me bij voorkeur met mensen die net zo gepassioneerd zijn als ikzelf. Want dat is ons ding, muziek en de buzzdie goede muziek ons geeft. We kicken niet op persoonlijk succes of zo, maar wel op een obscure, Braziliaanse single ontdekken en die met anderen delen. Dus ja, je mag zeggen dat we vrienden zijn.
LEFTO: Mochten we geen vrienden zijn, dan zou Gilles me wanneer ik bij hem logeer nooit laten slapen in de kamer waar zijn hele platencollectie opgeslagen staat. Ik zou dat in elk geval nooit toelaten. (lacht)
Ik las onlangs een artikel over de oude dj-garde, en het verschil met de jonge generatie. Greg Wilson, een Britse pionier van 55, zegt daarin: ‘Dj’s zijn tegenwoordig technisch erg goed, maar vroeger wisten ze beter wanneer welke plaat te spelen. Ze speelden meer voor het publiek, terwijl dj’s tegenwoordig verwachten dat het publiek er voor hen staat.’
LEFTO:(denkt na) Dat klopt maar deels, denk ik. Als promotoren van events en feestjes verwachten wij evengoed dat er publiek komt opdagen voor wat we brengen.
PETERSON: Precies. Ook ons publiek weet waar het voor komt, het heeft evengoed bepaalde verwachtingen.
‘Tegenwoordig worden party people aangetrokken door dj’s, in plaats van dat music people aangetrokken worden door party’s’, beweert Wilson nog.
PETERSON: Daar kan ik hem in volgen, maar het hangt er natuurlijk van af wélke muziek je speelt. Ik geloof dat mijn publiek, en dat van Lefto, wél mensen zijn die oprecht van alle soorten en genres muziek houden. Iemand als Greg Wilson en andere veteranen, zoals François Kevorkian, worden gekenmerkt door dance music als disco en house. Big-room music, muziek voor in de grote zaal. Wij zijn eerder backroom DJs.
LEFTO: Grote namen trekken het grote publiek, dat is logisch. Daarom zul je op de affiche van onze events slechts heel zelden een grote naam zien staan. Ze zorgen toch alleen maar voor ballast.
Wat bedoel je met ballast?
LEFTO: Het type publiek dat je niet nodig hebt. Die, zoals Greg Wilson zegt, enkel op de naam afkomen, niet op de muziek. Mensen als Carl Cox of Laurent Garnier kunnen nog steeds avant-gardistisch uit de hoek komen, maar wanneer je zaal volstaat met mensen die pure dance verwachten, heb je daar niet veel aan.
PETERSON: Trouwens, tegenwoordig zijn de kleine zaaltjes erg in trek. Er is nooit een betere tijd geweest om Sun Ra-platen of obscure soul in clubs te draaien. Ik heb het er verdorie een eeuwigheid proberen door te duwen, en nu gaan gasten als Four Tet en Floating Points met de pluimen lopen! (lacht)
Als iemand jullie vraagt wat je voor de kost doet, wat antwoord je dan? Dj? Promotor? Radiomaker? Curator? Nog iets anders?
PETERSON: Of taste maker, zo’n woord dat ik tegenwoordig vaak hoor. ‘Gilles Peterson, taste maker’, lees je dan. Wat dat ook moge betekenen.
LEFTO: Muziekpromotor, dat benadert het misschien nog het dichtst.
PETERSON: Ik zeg gewoon dat ik een dj ben.
Speelt er ook een vorm van onderwijzen mee in wat jullie doen?
LEFTO: ‘Onderwijzer’, klinkt misschien een beetje pretentieus, nee?
PETERSON: We preken, Lefto, geef het gerust toe! Niet letterlijk, want ik ben al eens in moeilijkheden geraakt door mijn politieke mening te verkondigen (in 1990 werd Peterson ontslagen bij de 102.2 Jazz FM, omdat hij zich tijdens een uitzending uitgesproken had tegen de Golfoorlog, nvdr.). Maar we preken de liefde voor onze muziek. Voor de meeste muziek zou ik een waardeloze predikant zijn, maar in de kleine uithoek die we voor onszelf uitgegraven hebben, zijn we experts.
LEFTO: We proberen allebei mensen te overtuigen, door nieuwe releases te promoten lang voor je ze elders kunt horen. Door bruggen te bouwen tussen verschillende stijlen, landen en culturen.
Misschien is smaakmakers dan nog zo gek niet.
PETERSON: Oké, wat is goede smaak? Het is een vreemd ding. Toen ik destijds via mijn label Talkin’ Loud met een groep als Young Disciples kwam aanzetten, begreep niemand er een jota van. NME háátte Young Disciples! (lacht) Het was toen al rock wat de klok sloeg. Maar er bleek toch een publiek voor te bestaan, en ze draaiden bij. Misschien is dat wel onze rol als smaakmakers: artiesten promoten, oud en nieuw, van wie de mensen denken dat ze het niet goed vinden en ze tóch overtuigen van het tegendeel. Om half drie ’s nachts een plaat van Elvin Jones (legendarische jazzdrummer, nvdr. ) draaien en de mensen doen beseffen: ‘Nú snap ik het!’
Gilles, als ik het juist heb, was jazz jouw eerste muziekliefde?
PETERSON: Jazzfunk, eigenlijk. Artiesten als Cameo, Slave, Light of the World, en Earth, Wind & Fire, afgewisseld met wat disco en soul. Ik stond wel bekend als de meest jazzed-up DJ in die periode, midden tot eind jaren tachtig. De liefde voor ‘echte’ jazz is later gekomen. Ik kende de muziek van pakweg John Coltrane en Wayne Shorter wel, maar ik vond ze ingewikkeld en kon de existentiële natuur van de jazz nog niet doorgronden. Jazz is als olijven, je leert het met de jaren appreciëren. Daarom geloof ik mensen niet die beweren ‘dat ze al sinds hun elfde naar Coltrane luisteren’. Bullshit!
Lefto, jouw muziekwereld ging open dankzij hiphop?
LEFTO: Toch niet, nee. Voor mij is het begonnen met de new beat. Niet alleen de muziek – Tragic Error, Amnesia en al die dingen – maar ook de look, inclusief brede broeken, boots van Dr. Martens, en het logo van Volkswagen, dat we ’s nachts van geparkeerde wagens gingen pikken.
PETERSON:Oh, boy. (lacht)
LEFTO: Achteraf gezien grappig, natuurlijk, maar de samenhorigheid was groot en new beat was toen evengoed een scene waarin best wel interessante mensen rondliepen. Pas later op de middelbare school leerde ik hiphop kennen, samen met graffiti, scratchen, en samplen, en zo ging het via oude funk, soul, en jazz naar drum-‘n-bass en house. Eigenlijk was het toen niet oké om naar house te luisteren, dat was nog een andere wereld. (lacht) Uiteindelijk ben ik via via achter de toonbank van Music Mania beland, toen de beste platenwinkel in Brussel, nu jammer genoeg al een tijd voorgoed gesloten. Ik heb er nog platen verkocht aan Björk en de mannen van The Prodigy.
PETERSON: Platenwinkels, daar gebeurt het. Ze zijn het middelpunt van de hele community. Het doet deugd dat ze opnieuw in opmars zijn. Er gaat niks boven een vrije dag samen met andere interessante freaks doorbrengen in een platenwinkel. Dat is een van de grootste geneugten des levens. Ik durf het bijna niet zeggen, maar toch: beter dan seks! (hilariteit)
Gilles, als ik naar je website surf, is het eerste wat ik lees: ‘Gilles Peterson – looking for the perfect beat.’ Je hebt hem nog steeds niet gevonden?
PETERSON: Blijkbaar niet. Misschien is de perfecte beat wel mijn witte walvis, en vind ik hem nooit. En mocht ik hem toch vinden, wat dan?
LEFTO: Een andere job zoeken.
PETERSON: Elk gevoelig knopje in mijn lijf zou tegelijk ingedrukt worden en ik zou exploderen, denk ik. Ik durf er niet aan te denken. Op het platteland gaan wonen met mijn platencollectie en mijn wifi?
LEFTO:(plat van het lachen) ‘Mijn wifi’! En een doos papieren zakdoekjes, zeker? (denkt na) Weet je, volgens mij is de perfecte beat elke beat die je op het perfecte moment in een andere beat mixt.
PETERSON:I like that. Goed gezegd! Oké, jongens, ik moet ervandoor. (tegen Lefto) Ik zie je volgend weekend?
LEFTO: Tot dan.
LEFTO B2B GILLES PETERSON
Samen met Stuff, Clap! Clap!, Chassol en Binkbeats, zondag 20/9 in de AB. Alle info: abconcerts.be
RED BULL MUSIC ACADEMY & LEFTO PRESENT: MADE IN BELGIUM
Met onder anderen Brihang, LTGL en Yellowstraps, dinsdag 6/10 in de Vooruit. Alle info: democrazy.be
DOOR JONAS BOEL
Lefto: ‘VOOR MIJ IS HET ALLEMAAL BEGONNEN MET DE NEW BEAT, INCLUSIEF DE GEPIKTE VW-LOGO’S.’
Gilles Peterson: ‘OH BOY!’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
