EEN HALVE EEUW BEATLEMANIA
Een digitaal gerestaureerde versie van A Hard Day’s Night bewijst dat Richard Lesters muziekfilm over en met The Beatles na een halve eeuw nog niks aan jeugdige energie heeft ingeboet.
‘Geen film had ooit een grotere impact’, jubelde wijlen Roger Ebert over deze precies vijftig jaar oude, maar nog altijd van jeugdige vitaliteit kolkende muziekkomedie. En hoewel het wellicht de gillende Beatlesfan in Ebert was die even de nuchtere filmcriticus overstemde, vallen er voor ’s mans boude statement wel degelijk valabele argumenten te verzinnen.
Wat je krijgt, is namelijk veel meer dan een anekdotisch gestructureerde, fictieve dag uit het leven van John, Paul, George en Ringo op het hoogtepunt van de Beatlemania, een film die aanvankelijk zonder veel ambitie of budget door United Artists op poten werd gezet om snel nog een extra Beatlesplaat aan de miljoenen fans te kunnen slijten. Regisseur Richard Lester maakte er meteen de moeder aller rock- en popfilms van, met een heerlijke melange van documentaire, mockumentary en typisch Britse kolder en met een energieke montage die, in de marge van de Nouvelle Vague, de vrijheid van de subculturele en seksuele revolutie van de swinging sixties perfect wist te vatten.
Bovendien pakte Lester, een Amerikaan die in Londen resideerde en daar eerder de surrealistische, proto-Pythoneske komedie The Goon Show – een film waar The Beatles tuk op waren – had geregisseerd, uit met een reeks gedurfd gefilmde en gesneden intermezzo’s. Die zouden niet alleen muzikaal geschiedenis schrijven, dankzij evergreens als Can’t Buy me Love, I Should Have known Better, She Loves You en de geweldige titelsong. Ze maakten ook filmisch school als videoclips avant la lettre en wezen vooruit naar de postmoderne MTV-beeldcultuur.
In die zin valt dus te begrijpen waarom Ebert dit de meest invloedrijke film noemde, en om de cultuurhistorische context nog beter te begrijpen, kun je de uitgebreide (eerder op importedities verschenen) making-of You Can’t Do That en de stijlanalyse Anatomy of A Style bekijken. Die worden als extra’s bij deze digitaal gerestaureerde verjaardagseditie geleverd. Bovendien krijg je er een audiocommentaar van cast- en crewleden bij, al zijn daarop geen Beatles te horen. Ontbreekt ook: de in 2008 overleden Lester, die in 1965 eveneens de tweede Beatlesfilm Help! regisseerde, en in datzelfde jaar met The Knack… And How to Get it nog een cultklassieker van Cool Britannia fabriceerde. Later scoorde hij eveneens met The Three Musketeers (1973) én The Four Musketeers (1974), met Superman 2 (1980) en Superman 3 (1983).
‘Can’t buy me love’, wisten The Beatles al. Maar een geestig, geïnspireerd en tijdloos brokje film- en muziekgeschiedenis als A Hard Day’s Night gelukkig wél.
A HARD DAY’S NIGHT ****
Richard Lester
GB, 1964
Dutch Filmworks / dvd
(D.M.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier