Digitale boeken waren tot voor kort nog een curiosum. Vorig jaar groeide hun marktaandeel echter aanzienlijk, deels door de stijgende verkoop van zowel tabletcomputers als smartphones. Dit jaar is het digitale leesmedium pas écht populair geworden, en lijkt het op middellange termijn zelfs de papieren oervorm qua omzet in te halen. Voorlopig alleen in de VS weliswaar, maar straks misschien ook in Vlaanderen.

E-CIJFERS

Een grootschalig marktonderzoek toont aan dat er in 2010 aanzienlijk minder boeken verkocht werden in Vlaanderen dan het jaar ervoor. Het aantal verkochte digitale boeken kende daarentegen een eerste groei. De overkoepelende brancheorganisatie Boek.be maakte een ruwe schatting van het aantal verkochte Nederlandstalige e-boeken, en kwam uit op een totaal van 30.000 exemplaren. Dat is nog geen halve procent van de volledige boekenmarkt, maar Boek.be verwacht voor 2011 wel een verdriedubbeling van die verkoopcijfers. De hoeveelheid anderstalige digitale werken die Vlaamse lezers via buitenlandse websites aankochten werd niet in kaart gebracht. Nochtans voorspelt Jeff Bezos, de oprichter van de Amerikaanse onlinegigant Amazon.com, dat zijn bedrijf tegen het einde van dit jaar meer e-books dan paperbacks zal verkopen, en tegen 2012 zelfs meer dan paperbacks en hardcovers sámen. Momenteel verkoopt de website tegenover elke 100 hardcovers al 180 e-books. Een verkooprato dat elke maand toeneemt in het voordeel van die laatste.

FORMAATOORLOG

Een digitaal boek lezen blijft vooralsnog complexer dan een papieren variant eenvoudigweg uit de kast te graaien. Onder fabrikanten van e-readers, uitgevers en onlinewinkels bestaat er geen algemene consensus over beschikbare bestandsformaten, en het ziet er niet naar uit dat die er binnenkort komt. Amazon haalt hier zelfs voordeel uit, aangezien het uitsluitend e-books in haar eigen Kindleformaat (dat enkel met de Amazon Kindle e-reader gelezen kan worden) te koop aanbiedt op haar Britse en Amerikaanse websites. Hiermee tracht Amazon lezers exclusief aan zijn winkel te binden. Apple gooit het over een andere boeg en ondersteunt het ePub-formaat, via de iBooksapplicatie op iPad, iPhone en iPod Touch. ePub is een open bestandsformaat dat door een flink aantal e-readermerken en online winkels wordt ondersteund. Het enige formaat dat bijna álle readers probleemloos kunnen lezen, is pdf van Adobe. Er bestaan verschillende computerhulpprogramma’s om zo goed als alle boekformaten (ook Amazon Kindle) te converteren naar pdf, zodat u eender welk digitaal boek op eender welke reader kunt bekijken. Maar echt gebruiksvriendelijk valt deze omslachtige werkwijze, die vaak eerst de kopieerbeveiliging moet omzeilen, niet te noemen.

TABLET VERSUS E-READER

Met het groeiende aantal tabletcomputers en smartphones is het misschien niet meteen duidelijk waarom er nog zoveel e-readers op de markt zijn. Nochtans biedt die verschillende voordelen. Zo hebben de meesten een mat beeldscherm dat in tegenstelling tot een glimmend tabletscherm perfect bruikbaar blijft bij fel zonlicht, waardoor lezen op een terrasje of op het strand geen enkel probleem vormt. Omdat de meeste readers geen scherm met achtergrondverlichting hebben, zijn ze minder vermoeiend bij urenlange leessessies. Sterker nog, u heeft ’s avonds een echte leeslamp nodig om verder te kunnen blijven lezen, waardoor hun ervaring dichter aanleunt bij het lezen van een papieren boek. Ten slotte gaat de batterij ook veel langer mee. Twee weken lezen met één batterijlading is geen uitzondering. Nadeel is dat de meeste e-readers geen kleurenscherm hebben en – omdat ze de multifunctionaliteit van extra tablet- en smartphoneapplicaties missen – uitsluitend als digitale lezer gebruikt kunnen worden.

DOOR DIMITRI DEWEVER