Door Greet Van ’t veld

Lyric Pieces

Leif Ove Andsnes (piano) (Emi Classics 5 57296 2)

Cello Sonata Op. 36 – String Quartet Op.27

Truls Mork( cello), Havard Gimse (piano), Solve Sigerland & Atle Sponberg (viool); Lars Anders Tomter (altviool) (Virgin Classics 5 45505 2)

In Troldhaugen bij Bergen (Noorwegen) staat het huis waar Edvard Grieg (1843-1907) heeft gewoond. Nu is het een museum waar onder meer de oude Steinway (1892) van de componist te bezichtigen is. En ook te bespelen: Noorwegens grote trots, Leif Ove Andsnes nam plaats achter het instrument en heeft de houten werkkamer van Grieg, met wijds uitzicht over de fjorden, weer tot leven gebracht in het zonlicht en de melancholie van de Lyrische Stukken.

Deze vergeelde pagina’s hebben me eerlijk gezegd nooit echt aangesproken, maar onder de wondere handen van Andsnes gaan de goedkope glazen knoopjes glinsteren als diamantjes. De Steinway, met zijn warm getimbreerd middenregister en een discant als een transparant klokkenspel, kan zijn hart weer voelen kloppen in het tedere en euforische klokkengelui van Huwelijksdag in Troldhaugen. En in de overbekende Dans van de Trollen nemen de bosgeesten zo’n vaart dat het geluid wel van onder de grond lijkt te komen. Maar vooral de dialoog met de stilte in de meeste stukjes (o.m. Notturno) is adembenemend. Iedere nuance in de rijkgeschakeerde gevoelswereld van Grieg komt naar de oppervlakte, hetzij door de invoeging van uiterst subtiele aarzelingen in ritme en dynamiek ( Heimwee), hetzij door de eenvoud van lijn ( Melodie).

Dezelfde Steinway bespeelt ook Havard Gimse, kamermuziekpartner van cellist Truls Mork in de passionele Cellosonate in a, Op. 36. Gimse kan echter niet wat Andsnes kan. De piano blijft oppervlakkig klinken. De microfoons staan ook te veraf. Voor de cello is beter gezorgd, maar de cellist is dan weer geen boeiende verteller. In het Andante molto tranquillo verzandt Mork in sentimentele legato’s en melodramatiek. Zijn opname uit 1994 van hetzelfde werk is een betere keuze, al was het maar vanwege een schitterende Jean-Yves Thibaudet die hem begeleidt.

Maar Mork speelt ook mee in het Strijkkwartet nr. 2 Op. 27 in g. En dat is wél absoluut de moeite waard. De opnameklank (in een kerk deze keer) is kraakhelder en met net genoeg galm. Interpretatief gezien is dit de meest meeslepende opname van dit kwartet die ik ken. Vanaf het Allegro molto ed agitato bijt het viertal zich vast in het verhaal en laat niet meer los. Iedere inzet, iedere versnelling, iedere verstilling is gedacht als vanuit één persoon. Eén visie gaat rechtdoor, vol suspens, kracht en retoriek. De Romanze laat een briljant violist aan het woord, boordevol frisse ideeën, het Intermezzo is een plaatje van volks amusement met de herkenbare Hardangerviool aan de rand van de dansvloer, en het Presto al Saltarello bulkt van de humor. Kamermuziek op zeldzaam hoog niveau.

Cellist Truls Mork treedt op 20/4 op in het PSK in Brussel, met het Nationaal orkest van België, in het Celloconcerto van Edward Elgar, en op 21/4 in recitalvorm met de uitstekende pianiste Kathryn Stott, met werk van Bach, Beethoven, Lutoslawski en Franck. Tickets: 02-507 82 00 Info: 02-511 34 33