DUMBO

BEN SHARPSTEEN

VS 1941. NEDERLANDSTALIGE VERSIE. 14.05 – EEN

Dumbo viert deze week zijn 65ste verjaardag, maar voor een portie tijdloze Disney-magie ben je nog altijd op het juiste adres bij deze klassieker over een verlegen en bespotte babyolifant met reusachtige oren – die in het circus waar hij werkt het roddelende kwartet van vrouwelijke soortgenoten het zwijgen oplegt wanneer hij de kunst van het vliegen onder de knieën krijgt. De kortste langspeelfilm uit de catalogus van Walt Disney kwam tot stand in een voor de studio woelige periode en na een opmerkelijk kort productieproces. Fantasia was net geflopt, WO II zorgde dat Disney naar een groot deel van de inkomsten uit de Europese markt kon fluiten en de studio moest ook voorrang geven aan propagandaopdrachten voor de regering (Disney was een FBI-informant in de kruistocht tegen de communisten). Het bitterst van al was de lange staking van het personeel die de studio middenin de productie van Dumbo trof. Omdat Bambi maar bleef aanslepen en de studio cash nodig had, kwam (de vorig jaar overleden) Disneylegende Joe Grant opnieuw op de proppen met The Flying Elephant, een toen onbekend kinderboek van Helen Aberson en Harold Pearl dat Disney al in 1939 in manuscriptvorm had gekocht. Het is ook Grant die Walt in contact bracht met de satirische olifantenkarikaturen van de Duitser Heinrich Kley, een belangrijke bron van inspiratie voor de film. Het paradenummer is de psychedelische scène waarin de champagnedronken Dumbo, een van de zeldzame stilzwijgende Disneypersonages, hallucineert over roze olifanten die uit zijn slurf komen gekropen.

Vertigo **** Alfred Hitchcock, VS 1958. Hitchcock stopte veel van zijn obsessies in deze hypermoderne legendarische San Francisco-klassieker met schitterende spiraalgeneriek van Saul Bass – een motief dat ook terug te vinden is in de haarknot van Kim Novak. Het surrealistische, freudiaanse amour fou-verhaal over de morbide fascinatie van James Stewart voor zijn dode vrouw (de 25-jarige Novak) is Lynch avant-la-lettre en ongetwijfeld Hitch’ beste film (13.10 – VijfTV) End of Days (0) Peter Hyams, VS 1999. Ridicule bijbelse millenniumhorror met Schwarzenegger als Christus die het tegen Satan opneemt, wanneer die in New York het millennium komt vieren. Regisseur Hyams heeft vooral duivels veel moeite om epische schaal in zijn film te stoppen (21.55 – VT4) The Victors ** Carl Foreman, GB 1963. Romy Schneider en Jeanne Moreau zijn de dames in de sterrencast van dit ambitieuze, met newsreels doorspekte oorlogsdrama waarin een infanterie onder leiding van George Peppard en George Hamilton gevolgd wordt van Sicilië tot Duitsland. De enige regie-uitstap van Carl Foreman, de scenarist van High Noon, The Bridge on the River Kwai en The Guns of Navarone die Hollywood in de jaren ’50 ontvluchtte toe hij op de zwarte lijst terechtkwam. (00.55 – France 3)

(L.J.)