Vijf Oscarnominaties, dat moet je verdienen, maar is Whiplash, en dan vooral het muzikale vertoon van de acteurs, wel geloofwaardig? Wij duwden twee drum-beesten – ervaren rot Frederik Van Den Berghe (42) en jonge hond Simon Segers (31) – een zak popcorn en een ticket voor de avant-première in de handen, en vroegen hen achteraf het hemd van het lijf.
Brengt Miles Teller, de acteur die hoofdpersonage Andrew speelt in Whiplash, het er wat geloofwaardig af als drummer?
SIMON SEGERS: Als muzikant, en in dit specifieke geval sowieso als drummer, let je er tijdens een film hoe dan ook op of de bewegingen in het beeld kloppen met de muziek. Je raakt het op de duur zo gewend dat het niet synchroon is, dat het niet langer meer stoort. Maar die gast hier deed het behoorlijk overtuigend, zeker en vast.
FREDERIK VAN DEN BERGHE: Ja, die jongen kan in elk geval wel drummen.
SEGERS: Ik stel me wel vragen bij de opzet van de film. Persoonlijk geloof ik niet dat je iemand beter kan maken door zijn prestaties en hem persoonlijk af te kraken.
VAN DEN BERGHE: Die Andrew krijgt in de film toch wel héél veel te verwerken. Ik had al lang gezegd: de pot op met je tempo! (lacht)
De film is gebaseerd op de ervaringen van de regisseur zelf. Hebben jullie ooit een grofgebekte drilsergeant als muziekleraar gehad?
SEGERS: Ik heb het nooit meegemaakt, nee, toch niet op dat niveau. Maar ik geloof best dat er zulke karakters rondlopen in het academische wereldje. Vooral in het klassieke milieu gaat het er soms stevig toe, blijkbaar. Een zeer harde wereld, schijnt het.
VAN DEN BERGHE: Er is volgens mij een groot verschil tussen hier en de VS. Daar wordt het fanatiek drillen sociaal meer aanvaard. Zij hebben ook meer die winnaarsmentaliteit dan wij, alles is er competitie.
SEGERS: Kijk maar naar de Amerikaanse traditie van marching bands, tijdens vieringen en zo. Die drumfanfares doen ook constant mee aan competities. Strakker kan het haast niet.
Even polsen: op welke leeftijd zijn jullie begonnen met drummen?
VAN DEN BERGHE: Een jaar of zes.
SEGERS: Echt waar? Zo vroeg? Ik was tien.
Kun je er te laat aan beginnen?
VAN DEN BERGHE: Neen.
SEGERS: Je leert gewoon sneller en meer op jonge leeftijd, net zoals met talen en sport.
Op een bepaald moment in de film vraagt iemand aan Andrew hoe je een muziekwedstrijd kunt winnen: ‘Is dat niet subjectief?’ ‘Neen’, luidt het antwoord van Andrew.
VAN DEN BERGHE: Het is in elk geval een terechte vraag. Alleen is het enige juiste antwoord ‘ja en neen’.
SEGERS: Ik heb eens gelezen dat het type jazz – of het type muziek in het algemeen – dat onderwezen wordt het soort jazz is dat gequoteerd kan worden. Dat lijkt me ergens logisch, want vanaf het moment dat je van een bepaalde lijn afwijkt, kun je enkel beoordelen op smaak. Maar er is uiteraard een vorm van moeilijkheidsgraad nodig om te leren, en dat betekent voldoende moeilijke noten leren spelen, het juiste tempo leren houden, harmonie, enzovoort. Het is de taak van een conservatorium om muzikanten in de markt te zetten die kunnen overleven, vind ik. Je moet er een soort drummer universalis worden.
Uit de film onthoud ik: hoe sneller het tempo dat je kunt spelen, hoe beter je als drummer bent.
VAN DEN BERGHE: Sneller is niet beter, daar geeft de film een vertekend beeld van. Het vergt zelfs heel veel studie om rustig te leren spelen. Soms ben ik uren zoet met trage oefeningen. Met een metronoom erbij.
SEGERS: Wat een enorm saaie film zou opleveren. (hilariteit) Een snel tempo kun je trouwens ook traag spelen, simpelweg door minder te spelen. Dat leer je óók op de academie, je wordt er dus niet constant afgebeuld.
VAN DEN BERGE: De legendarische jazzdrummer Buddy Rich, het idool van die gast in Whiplash, zag je nooit zweten, en hij kon supersnel spelen.
SEGERS: Drummen kán fysiek afmattend zijn, maar als je spieren verzuren of je blaren krijgt ben je eigenlijk niet goed bezig. Het zwaarste is constant met al dat materiaal zeulen. (lacht)
In de film komt ergens een poster in beeld met een quote van Buddy Rich: ‘If you don’t have the ability, you end up playing in a rock band.’ Wordt er vanuit de jazz neergekeken op rockdrummers, en is er dan een soort hiërarchie in de verschillende technieken? Is jazz moeilijker dan rock?
VAN DEN BERGHE: Moeilijker dan dit of dat bestaat niet. Misschien lijkt het beginnersniveau van jazz wat moeilijker, vooral omdat er een groot deel coördinatie bij komt kijken. Maar je hebt simpele jazz, ingewikkelde rock, en vice versa.
SEGERS: Net zoals je puristen hebt in alle genres. Ook in de rock, geloof me. Maar moeilijk en makkelijk bestaan niet, daar ben ik mee akkoord. Op een piano is het makkelijker om een juiste noot te spelen dan op een viool, maar dat wil daarom niet zeggen dat viool een moeilijker instrument is.
‘Mijn excuses aan de muzikanten’, zegt leraar Fletcher ergens, in een milde bui. Maar hij verwijst daarmee expliciet niet naar de drummers.
VAN DEN BERGHE: Dat is een klassieke insidersgrap.
Ik heb niemand horen lachen.
VAN DEN BERGHE: De zaal zat dan ook vol drummers. (hilariteit)
Ken je er nog één?
SEGERS: Hoe noem je een drummer zonder lief?
Dakloos! Nog één?
SEGERS: Neen, maar wist je dat drummers vroeger in een bigband een arbeiderscontract kregen? Alle andere muzikanten werden als bedienden ingeschreven. Dat onderscheid heeft dus echt bestaan.
Slotvraagje, voor jullie overuren beginnen te kloppen: wie is of was de beste drummer ter wereld?
VAN DEN BERGHE: Ik ga voor Roy Haynes, een van de grote jazzdrummers. Je lezers moeten hem maar opzoeken op het internet. Dan leren ze misschien eens iets. (grijnst)
SEGERS: Doe mij maar Ginger Baker. Bekend van Cream, maar vooral een zeer veelzijdige muzikant en ook een kleurrijk figuur. De documentaire Beware of Mr. Baker is een echte aanrader, zelfs voor wie zijn muziek niet kent. De man is een soort kruising tussen Johnny Rotten en Animal van The Muppet Show.
DOOR JONAS BOEL
Frederik Van den Berghe ‘SNELLER IS NIET BETER, DAAR GEEFT DE FILM EEN VERTEKEND BEELD VAN, MAAR DIE ACTEUR IN WHIPLASH KAN IN ELK GEVAL WEL DRUMMEN.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
