Noorwegen wordt, met toestemming van de Europese Unie, onder de voet gelopen door Rusland in de nieuwe Scandinavische serie Occupied.

Je kunt de makers van Occupied niet beschuldigen van een gebrek aan timing. In deze Noorse serie – bedacht door de populaire thrillerauteur Jo Nesbø – wordt Noorwegen binnengevallen door Rusland, dat de natuurlijke rijkdommen van het land wil veiligstellen. Op het moment dat Occupied in productie ging, waren de relaties tussen Europa en Rusland minder gespannen dan de afgelopen maanden, maar door de inval in Oekraïne en de verzuurde verstandhouding met Poetin kreeg het hele verhaal plotseling een sinister kantje. Toen de reeks afgelopen zomer aangekondigd werd door de Noorse zender TV2 uitte de Russische ambassadeur via een officiële verklaring zelfs zijn bezorgdheid over hoe zijn land geportretteerd zou worden. ‘In de slechtste Koude Oorlog-traditie’, zo liet hij weten, ‘heeft men besloten om de Noorse kijkers bang te maken met een onbestaande dreiging uit het oosten.’

Dat was niet alleen een overreactie omdat Occupied uiteindelijk maar een tv-serie is, maar ook omdat Rusland niet als enige slechterik uit de serie naar voren komt. Het zijn dan wel de Russen die het land binnenvallen, de Noorse premier ontvoeren en hun vlag laten wapperen over de hoofdstad, ze doen dat onder impuls van ons, de Europese Unie en haar leiders. Occupied speelt zich af in de nabije toekomst, op een moment dat de Noorse bevolking na een milieuramp een regering heeft verkozen die van de zorg om het milieu en de strijd tegen de klimaatopwarming een prioriteit maakt. Daarom zet ze volledig in op groene energie en staakt ze de olie- en gaswinning voor de kust van Noorwegen, waardoor de rest van Europa een probleem dreigt te krijgen. Net daarom steunt de Europese Unie Rusland in zijn opzet om het land binnen te vallen en zo de energiekraan open te houden. De insteek dat de klimaatproblematiek voor een groot conflict zorgt, is eigenlijk nog actueler dan de agressieve houding van Rusland – tenslotte wordt de opwarming van de aarde ook beschouwd als een van de factoren die tot de Syrische burgeroorlog hebben geleid.

De geopolitieke ontwikkelingen verschuiven gaandeweg naar de achtergrond, want de serie – een van de duurste die ooit in Noorwegen werden gemaakt – gaat in de eerste plaats over de Noorse bevolking en hoe die reageert op een bezetting van buitenaf. Nadat in de – spannende en spectaculaire – eerste afleveringen de Russen het land overrompeld hebben en het nieuwe regime geïnstalleerd hebben, verschuift de focus meer naar de protestbewegingen en de tegenstand die ze ondervinden. Als politiek thrillerdrama kan Occupied nooit de subtiliteit en de nuance van Borgen benaderen, laat staan evenaren, maar met zo’n uitgangspunt was dat ook te verwachten. De serie is wel relevant en meeslepend, en zodoende een van de betere exportproducten die de Scandinavische tv-wereld de laatste tijd heeft voortgebracht.

OCCUPIED – SEIZOEN 1 ****

Lumière / dvd

STEFAAN WERBROUCK